Het generiek beleid beoogt de opmaak van een algemeen referentiekader dat van toepassing is op heel de stad. Het tracht zeven beelden uit het collectief geheugen te versterken: Antwerpen als Waterstad / Ecostad / Havenstad / Spoorstad / Poreuze stad / Dorpen en Metropool / Megastad. Voor elk van deze beelden is een visie ontwikkeld die op haar beurt wordt vertaald in maatregelen en acties. Het plangebied of de onmiddellijke omgeving komt aan bod in nagenoeg elk van deze beelden.

Waterstad

Het herstellen van het waternetwerk kan gebeuren door de oorspronkelijke structuur opnieuw zichtbaar te maken daar waar mogelijk is. Dit betekent dat de kwaliteit van het publiek domein rondom rivier, beken, dokken en kanaal moet vergroot worden en dat de toegankelijkheid ervan moet verbeteren. Het beklemtonen van de relatie met het water betekent in hoofdzaak een herbevestiging van de ruimte langs de Schelde (‘stad aan de stroom’).

Het plangebied ligt in overstromingsgebied, meer bepaald in een nieuw overstromingsgebied, binnen de beekvallei van de Oude Landsbeek, de Donkse beek en de Laarse beek. Ekeren Donk wordt aangehaald als een te ontwikkelen woonuitbreidingsgebied onder specifieke randvoorwaarden, op basis van de watergevoeligheid. Bij de bestemming en inrichting van de nieuwe natte gebieden of overstromingsgebieden met lage periodieke overstromingsfactor is het belangrijk een maximale publieke toegankelijkheid na te streven, binnen de marges van de Europese wetgeving natuurbescherming.

sRSA : selectiekaart ecostad

sRSA : Selectiekaart spoorstad

Ecostad

Om de leefkwaliteit te verhogen, moet het stedelijk gebied zijn inwoners groene ruimten kunnen aanbieden om elkaar te ontmoeten, te recreëren en te ontspannen. Deze groene ruimten hoeven er niet allemaal uit te zien als parken of stadsbossen. Open landschappen dragen bij tot de diversificatie van groene ruimten in en rondom de stad. Om hun gebruikswaarde voor de inwoner van de stad te verhogen, dienen deze zones toegankelijk te zijn voor het publiek, door middel van paden voor voetgangers en fietsers.

Het plangebied is gelegen in een nieuw overstromingsgebied of ‘natte natuur. Ekeren Donk wordt gezien als een woonuitbreidingsgebied behorende tot de stedelijke parkstructuur, dat onder specifieke voorwaarden van de Ecostad kan worden ontwikkeld. Ekeren is onderhevig aan overstromingen, ten gevolge van het slecht functioneren van de ondergrondse kanalen die het water van de Schijn afvoeren naar het noordelijke deel van de haven. De buurt ligt bij een polder, die functioneert als wateropvang bij overstromingen. Deze groene zone moet worden gebruikt als buffer om de natuur te versterken en moet overgaan in het noordelijke deel van het park richting Rozemaai en Luchtbal. Het toepassen van het beeld van de Ecostad betekent dat Ekeren verbonden wordt met de stad via dit lineaire groene park, dat het waardevolle polderlandschap wordt beschermd en versterkt en dat er slechts geconcentreerde ontwikkelingsmogelijkheden mogen gegeven worden aan de verbouwbare delen van de ruimte.

Daarnaast kent Ekeren vele kleine snippers landbouwgebied. Deze zijn niet altijd even bruikbaar voor de professionele landbouw. Wanneer ze in de nabijheid liggen van de groengebieden, parken of bossen, kan onderzocht worden of en hoe ze opgenomen kunnen worden in de stedelijke parkstructuur, als ontbrekende schakels.

Spoorstad

De territoriale boulevards (met tramverbinding) en de alternatieve routes (voor autoverkeer) zijn wegen die het centrum van Antwerpen verbinden met andere centra in de regio (vaak de oude steenwegen) en de buurgemeenten. De Veltwijcklaan, ten noorden van het plangebied, wordt aangeduid als een stedelijke boulevard die het district Ekeren doorkruist van de Kapelsesteenweg tot de A12 en de haven. Groot Hagelkruis – Veltwijcklaan wordt, doorheen het centrum van Ekeren richting het westelijk gelegen Havengebied (Transcontinentaalweg) en richting de oostelijk gelegen Kapelsesteenweg, opgevat als een bijzondere variant van de stedelijke boulevard. Deze vormt immers een belangrijke oostwest-verbinding in het noorden van de stad tussen de kernen van de buurgemeenten en de haven.

Het openbaar vervoer, treinen en tramlijnen kunnen een positieve rol spelen in het verwezenlijken van een nieuwe stedelijke concentratie, waarbij de verdere spreiding, fragmentatie en gebrek aan stedelijkheid in het grootstedelijk gebied wordt tegengegaan. De rol van het openbaar vervoer moet verder versterkt worden. Deze oplossingen, samen met de uitwerking van een fijnmazige en optimale verdeling van het verkeer over het lager netwerk van de stad, moet van de stad een ruimtelijk ‘open’ systeem maken, net zoals haar economie en haar samenleving. Dit is coherent met de mogelijkheden van haar noord-zuid geografische oriëntatie en met de kansen van haar fysische expansie. Aanvullend bij de selectie van de tramlijnen uit het Masterplan Antwerpen en Pegasusplan wordt een zoekzone in Ekeren voorgesteld, nl. ter hoogte van het centrum van Ekeren en ten westen van het plangebied.

sRSA : Selectiekaart poreuze stad

sRSA : Selectiekaart dorpen en metropolen, wonen

Poreuze stad

Vanuit de doelstelling om het sociaal-maatschappelijk, cultureel, economisch evenwicht in verschillende wijken te herstellen via ingrepen in de morfologie, de leegstand terug te dringen en de porositeit te verhogen, worden aantal richtlijnen geformuleerd die ondersteunend kunnen zijn bij de opmaak van RUP’s. Op basis van de bestaande ruimtelijke structuur worden een aantal gebiedstypes aangeduid, gekoppeld aan een ruimtelijk beleid. Voor het plangebied zijn er geen specifieke selecties.

Dorpen en metropool

• Policentrische stad_ Ekeren is geselecteerd als lokaal stedelijk centrum. Het programma voor de stedelijke en buurtcentra moet verder gepreciseerd worden, met aandacht voor de verschillende situatie in de dorpen, de eventuele gebreken van voorzieningen en de mogelijkheid ze op te laden met nieuwe grootstedelijke functies en activiteiten.

• Wonen_ Hoekakker wordt aangeduid als een zone die bebouwd kan worden onder specifieke voorwaarden. Het uitbreidingsgebied in Donk is een uitgestrekte oppervlakte die grotendeels beplant is en rondom rond al verstedelijkt is door de traditionele verkaveling (eengezinswoningen met tuin). Indien het gebied ooit wordt ontwikkeld, dient de stad hier een specifiek doelgroepenbeleid (gezinnen met kinderen en seniorenwoningen) en betaalbaar aanbodbeleid te voeren.
  Centraal door het gebied ligt een waterloop. Het project moet het water als startpunt nemen om de structuur van de open ruimte te bepalen. In geen geval mag de bebouwing het watersysteem fundamenteel verstoren. De ontwikkeling van Hoekakker staat onder strikte voorwaarden. Beperkte ontwikkeling is mogelijk, mits het nemen van maatregelen die het groene karakter bewaren en rekening houden met de watertoets (bvb. beperken van kelders en verharding; nieuwe woontypologie met vrije of beperkte grondinname). De ontwikkeling van Hoekakker moet in harmonie aansluiten bij het gebied Ekeren Donk zodat het dorpskarakter en de identiteit van deze wijk gevrijwaard blijft. Het project moet een bijkomend programma aan recreatief medegebruik bevatten en ander recreatief gebruik onderzoeken. De ontsluiting en de verkeersafwikkeling van het gebied moet onderwerp zijn van gebiedsgericht onderzoek en dit in relatie tot de wijk Donk. Bij het parkproject voor het gebied ten oosten van de Oude Landen wordt bijzondere aandacht besteed aan de waterhuishouding. Hierbij moet ook rekening gehouden worden met de impact van de ontwikkeling van Hoekakker.

sRSA : zachte ruggengraat

sRSA : Programma Noorderpark