Stoken met hout is nadelig voor de gezondheid

Wie denkt aan een haardvuur, een brandende kachel of een vuurkorf, denkt vaak aan gezelligheid. Maar wist je dat hout stoken eigenlijk ongezond is? Door hout te verbranden, komen schadelijke stoffen vrij. Daarom is het niet aangeraden om met hout, pellets of kolen te stoken. Kies je toch voor hout? Volg dan deze tips om de gezondheidsrisico's te beperken.

Een rokende schouw

Gezondheidsrisico's

Hout lijkt een onschadelijk natuurproduct, maar dat is het bij verbranding niet. De rook die vrijkomt, bevat veel ongezonde stoffen zoals fijn stof en roet. Vooral ouderen, kinderen en zieke mensen ondervinden last van rook. Stoken met hout of kolen kan ook leiden tot koolmonoxidevergiftiging of brandgevaar: één op drie branden is een schoorsteenbrand.

Houtrook inademen kan leiden tot hoofdpijn, hoesten, irritatie van ogen en keel en op termijn tot aandoeningen aan de luchtwegen en hart- en vaatziektes. Bovendien zijn het merendeel van de vervuilende stoffen in houtrook kankerverwekkend.

Om jezelf te beschermen tegen schadelijke rook, stook je dus best niet of zo weinig mogelijk.

 

Een brandend haardvuur met rook.
De rook die vrijkomt bij houtverbranding is ongezond.

Kies voor een gezonde warme woning

Een gezellige en warme woning begint bij een goede isolatie. De warmte in je huis ontsnapt niet enkel via de schouw, maar vooral via het dak. Zo gaat maar liefst 30 procent van de warmte verloren. Wil je een warmere woning? Isoleer dan zeker je woning. Dat zorgt voor een beter wooncomfort én een lagere energiefactuur. Voor heel wat isolatiewerken kan je trouwens een subsidie krijgen. 
Heb je renovatieplannen? Om je woning gezond en duurzaam te verwarmen, kies je best zoveel mogelijk voor een schone energie. Een warmtepomp is dan een goed alternatief. Lees alle tips om jouw woning duurzaam te verwarmen op deze pagina.

Kies je toch voor hout? Beperk de gezondheidsrisico's

Kies je ervoor om de kachel af en toe aan te steken, of heb je geen alternatief? Hou dan rekening met deze tips om de blootstelling aan rook zo veel als mogelijk te beperken.

Verbrand uitsluitend onbehandeld en droog hout

  • Het is verboden om geverfde, geverniste of andere bewerkte houtproducten verbranden. Dat geldt ook voor samengestelde houtproducten zoals triplex, spaanplaat, vezelplaat of gelamineerd hout. Dit houtafval kan je gratis naar het recyclagepark brengen. 
  • Gebruik uitsluitend droog hout (minder dan 15% vochtgehalte) dat op maat van je kachel gekliefd is. Twijfel je of je hout droog genoeg is? Met een vochtmeter kun je dat gemakkelijk checken.
  • Heb je een pelletkachel? Koop dan kwalitatieve pellets, en bewaar ze op een droge plaats.

Stook niet bij weinig wind of op mistige dagen

Als er te veel fijn stof of smog in de lucht is, stook je best geen hout. Ook op mistige en windstille dagen steek je de kachel beter niet aan. In deze weersomstandigheden blijft de rook hangen en stapelen de schadelijke stoffen zich op in en rond je woning. 

De Vlaamse Milieumaatschappij informeert via de media op welke dagen je best niet stookt. Je kan dit ook zelf nagaan op de VMM website. 

Zorg voor een voldoende hoge schoorsteen die goed trekt

Vuur heeft zuurstof nodig. Een schoorsteen zuigt lucht aan en verwijdert de verbrandingsgassen. Dit werkt enkel goed als je schoorsteen voldoende hoog boven de nok van jouw dak en aanpalende gebouwen uitsteekt. 

Voorkom schouwbrand: laat je schoorsteen jaarlijks schoonmaken

Stook je regelmatig? Hou er dan rekening mee dat er roetaanslag en andere verbrandingsresten in je schoorsteen blijven hangen. Die kunnen gemakkelijk vuur vatten en een schouwbrand veroorzaken. Daarom laat je best een keer per jaar de schoorsteen reinigen door een professionele schoorsteenveger.

Is je schoorsteen aangesloten op een stooktoestel met hout(pellets) voor je centrale verwarming? Dan ben je verplicht om je schoorsteen jaarlijks te laten reinigen.

Maak het vuur correct aan

Maak je kachel niet aan met reclamefolders of krantenpapier. Ze bevatten inkt en andere schadelijke stoffen. Gebruik wel aanmaakhoutjes of natuurlijke aanmaakblokjes; deze bevatten minder schadelijke stoffen dan brandspiritus of paraffineblokjes.

Gebruik de omgekeerde aanmaakmethode. Zo komen er minder schadelijke stoffen vrij.

  • Zet de luchttoevoer van je kachel volledig open.
  • Plaats dikke blokken hout kruislings over elkaar. 
  • Stapel hierboven kleinere blokken hout.
  • Laat voldoende ruimte tussen de blokken en de wanden van het toestel en vul de verbrandingskamer niet meer dan de helft.
  • Leg het aanmaakmateriaal bovenop het gestapeld hout en steek het aan. 
  • Sluit dadelijk de deur van het toestel.
  • Zodra het vuur goed brandt, verminder je de luchttoevoer, maar zet deze niet helemaal toe. Als vuur te weinig zuurstof krijgt, is de verbranding slecht en bevat de rook meer schadelijke stoffen. 
  • Wil je extra hout toevoegen, plaats dan minstens 2 houtblokken per keer in de kachel om te vermijden dat je te vaak de deur moet openen. Wacht ook niet tot de vlammen verdwenen zijn om hout toe te voegen. 
  • Warm genoeg? Laat dan het vuur op een natuurlijke manier uitbranden. Zet de luchttoevoer volledig open zodat het hout volledig op kan branden. Sluit pas daarna de luchttoevoer van je toestel af om warmteverlies te voorkomen.

 

In de kachel liggen onderaan grote blokken hout met daarboven kleinere stukjes en de aanmaakhoutjes.
Bij de omgekeerde aanmaakmethode liggen de kleine houtstukjes en de aanmaakhoutjes bovenaan. Onderaan liggen de grotere houtblokken.

Check de rook uit je schoorsteen

Twijfel je of je goed of fout stookt? Kijk naar je schoorsteen: als de rook uit je schoorsteen wit of vrijwel onzichtbaar is, ben je goed bezig. Donkere rook is een alarmsignaal. Dit duidt op slechte verbranding, onvoldoende trek of verkeerde brandstof (onzuiver, nat of behandeld hout).

Volg steeds de handleiding van jouw toestel

De ene kachel is de andere niet. Volg steeds de handleiding van de fabrikant van je toestel en onderhoud je kachel regelmatig.

Heb je een pelletkachel? Volg dan steeds de handleiding, en selecteer de gewenste temperatuur en het juiste programma. 

meer informatie

Vind meer informatie op de website van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Wil je graag weten hoe het gesteld is met de lokale luchtkwaliteit? Installeer dan de BelAIR-app.

Cookies op antwerpen.be

Antwerpen.be gebruikt cookies. Als je optionele cookies weigert, worden alleen cookies geplaatst die nodig zijn voor de werking van de site. Bepaalde inhoud (zoals van YouTube) is alleen beschikbaar als je marketingcookies aanvaardt via ‘Alle cookies aanvaarden’ of ‘Voorkeuren instellen’. Je kan je cookievoorkeuren altijd aanpassen via ‘Cookies’ onderaan de website. Lees onze cookieverklaring als je er meer over wil weten.