Contacteer stad Antwerpen

Een tuingevoel zonder tuin? Dat doet je zo!

Wat doe je als je graag in het groen zit, maar in een appartement woont? Tina en Boud vonden een oplossing. Ze kochten een pand zonder buitenruimte en gingen aan de slag. Nu genieten ze van hun terras, groen scherm, groendak, groentebakken en boom. 

Stadstuin omringd met muren

Wat als de zon hier scheen?

Binnenruimte van de vroegere achterbouw op het gelijkvloers
Vroeger was dit perceel volledig bebouwd. Lichtkoepels zorgden voor verlichting van het magazijn op het gelijkvloers. De vroegere gang (waar Boud op de foto staat) is ondertussen een groene patio geworden.

Tina en Boud verbouwden een groot magazijn tot een appartementsgebouw. Ze droomden van leuke appartementen voor de hele familie maar ook van:

  • een plek om groenten te kunnen kweken,
  • een grote boom om naar te kijken,
  • een groene wand tegen inkijk,
  • groene daken.

Bij de verbouwing sloopten ze grote stukken van het vroegere gebouw, zodat het daglicht alle verdiepingen rechtstreeks kon bereiken en er plaats vrijkwam voor buitenruimte.

Omgeven door groen, ook zonder tuin

De verbouwing is ondertussen achter de rug. Tina en Boud wonen nu in een ruim appartement én zijn erin geslaagd om er een echt tuingevoel te creëren. Dat was een uitdaging, want het appartement bevindt zich op de eerste verdieping.

Koer, buitentrap en terras vergroend met planten in potten en klimplanten langs de muur
Langs de achterkant van hun woning kijken ze uit op hun geliefde amberboom. Hier hebben ze nog een tweede terras.
De appartementen boven kijken uit op de verschillende groendaken.

Laat me even inzoomen op enkele leuke details van hun inspirerende project. Wat ons verraste is dat het mooie geheel tot stand kwam door tweedehandsmaterialen en basisproducten doordacht te gebruiken.

Experimenteren met groenten in bakken

Tina en Boud experimenteren met eetbare planten op de verschillende buitenruimtes. De plekjes zijn elk klein, maar opgeteld, zijn het samen wel 10 m² aan groentenbakken. Naast de klassiekers zoals tomaten, paprika, erwten en sla amuseren ze zich ook met minder bekende groenten als klimspinazie, suikerwortel en eeuwige moes.

Op de patio staan sierplanten en fruitbomen in volle grond en een rij mooie oude fruitkisten met kruiden en groenten

Gelijkvloerse patio met oude fruitkisten om in te tuinieren
De echte zonnekloppers staan liever op de eerste verdieping, waar Tina ook bakken heeft staan. Hier valt er minder schaduw van de gebouwen rondom.
Het tweede terras, gericht op het noord-westen, krijgt voldoende zon om er zelfs tomaten te kweken. Hier groeien de planten in tweedehands magazijnbakken uit zink.

Tip van Tina: zinken magazijnbakken (ook stapelbakken genoemd) kan je in verschillende maten kopen, de handigste om in te tuinieren zijn de 30 cm diepe modellen mét voorkant.

 

Een groen scherm in plaats van volle tuinmuur

Boud kan niet wachten tot de klimplanten het stalen raster nog meer begroeien, zodat er een groen scherm ontstaat. Het is niet evident om het scherm te laten begroeien, want de planten staan vaak in de schaduw onder de trap. Voorlopig hebben de bruidsluier (Fallopia baldschuanica) en de bosrank ( Clematis montana var. grandiflora) het meeste succes. Boud en Tina supporteren ook voor de chocoladerank (ook gekend als schijnagurk), de druivelaar en de klimhortensia om tot aan het zonnige deel te klimmen.

Doorzichtige metalen scherm begroeid met klimplanten
Tuingevoel zonder tuin.

Op zoek naar de juiste dakbeplanting

Alle daken van de voor- en achterbouw zijn als groendak ingericht. Zo is er in totaal wel 280 m² aan groendaken. De eerste aanleg was mislukt, de tweede keer heeft de aannemer gewerkt met zaadmengeling voor groendaken (de goedkoopste manier om een groendak te beplanten) waar zowel vetplanten als kruiden in zaten. Nu groeien er zelfs klaproos, kamille en anjer.

Groendak met vetplanten en kruiden
De zaadmengeling is uitgestrooid op een substraatdikte van 6 à 8 cm. Voorlopig blijken vooral de vetplanten te pakken.

Het regenwater dat de groendaken niet opvangen, wordt verzameld in een put van 4000 liter. Dit water kunnen ze (na de zelfreinigende filter in de put en nog 3 filters achter de pomp) gebruiken voor de WC, wasmachine en de tuinkraantjes.

Boom krijgt alle (ondergrondse) liefde

Tina droomde van een amberboom op de koer. Het was even zoeken hoe die droom kon verenigd worden met de wens van de onderbuur om de koer te betegelen. De uiteindelijke boomspiegel lijkt klein, maar de wortels hebben veel meer ruimte en toegang tot lucht en regenwater dan wat je op eerste zicht zou denken.

Alle beton is uitgebroken en de boom staat in een plantput van 2 meter diameter die gevuld is met speciaal boomzand. De rest is bedekt met tegels, maar wel zo dat er nog water door kan sijpelen.

Tweestammige amberboom op de koer
De investering in de zes meter hoge tweestammige amberboom van Tina was de moeite waard

Betegelen met recup en zonder cement

Voor de betegeling van de patio en de koer hergebruikten Tina en Boud oude Nederlandse straatstenen. Deze stenen zijn hard gebakken en gaan daarom lang mee als buitenvloer (beter dan bv. oude bakstenen).

De betonnen vloer van het oude magazijn is hier volledig uitgebroken. In de plaats kwam er een hellend bed van grove kiezel (goedkoop steenpuin) en daarboven breekzand (goedkoop “afvalzand”). Deze 10-12 cm dikke ondergrond leent zich prima als stabiele ondergrond voor de betegeling.

In de voegen zit geen cement, maar breekzand. Het leuke aan deze techniek is dat de stenen er ook weer gemakkelijk uit kunnen. Zo heeft Boud op de koer al verschillende planten kunnen bijplaatsen. Oorspronkelijk waren hier verder geen andere planten voorzien, maar na verloop van tijd wilden Boud en Tina hier toch een vijg en klimplanten.

Tip van Boud: je hoeft geen cement te gebruiken voor de aanleg voor een terras of patio met steen. Breekzand is goedkoop, legt zich prima stabiel, het laat toe om tegels te herschikken en regenwater om in te sijpelen.
Tip van Boud: je hoeft geen cement te gebruiken voor de aanleg voor een terras of patio met steen. Breekzand is goedkoop, legt zich prima stabiel, het laat toe om tegels te herschikken en regenwater om in te sijpelen.

Meer regenwateropvang, minder overstromingen

Enkel een fractie van het regenwater dat op dit perceel valt, bereikt de riolering:

  • de platte daken zijn allemaal omgetoverd tot groendaken,
  • het overtollig regenwater van de groendaken vangen ze op voor hergebruik,
  • de verharde stukken (koer en patio) zijn waterdoorlatend aangelegd om insijpelen mogelijk te maken.

Voor (ver)nieuwbouw in Antwerpen is een regenwaterput en/of groendak verplicht. In bestaande woningen kan je hiervoor een premie krijgen.

Deze creatieve verbouwing is een mooi voorbeeld hoe men de wensen van de verschillende bewoners kan verzoenen, en toch de natuur ruimte kan geven. Het resultaat is groen en waterproof.

Lees meer

Ook interessant