Contacteer stad Antwerpen

Stuivenberg: ziekenhuis en wijk in de stad

Stuivenberg vertelt: Vanaf de jaren 1860 bood de gloednieuwe Stuivenbergwijk plek aan bewoners uit het dichtbevolkte stadscentrum van Antwerpen. Het stadsbestuur investeerde er in kwalitatieve gebouwen die aan de lokale bevolking diensten verleenden. Het Stuivenbergziekenhuis is daar een voorbeeld van.

hoofdgebouw van ziekenhuis Stuivenberg

Het bestuur van de Burgerlijke Godshuizen (voorloper van het OCMW) besliste bij de opening in 1884 welke wijken het Stuivenbergziekenhuis moest bedienen. Het ziekenhuis was verantwoordelijk voor patiënten uit de noordelijke helft van de toenmalige stad Antwerpen, kinderen onder twaalf jaar en mensen met besmettelijke ziektes.

Stuivenberg als aankomstwijk

“Je komt er de hele wereld tegen” - Iris

Het Stuivenbergziekenhuis telt veel patiënten uit Marokko en Oost-Europa. Na een reeks van opeenvolgende migratiegolven telde de wijk veel inwoners uit deze regio's. De toegenomen mobiliteit zorgt er voor dat men nu patiënten ontvangt uit alle uithoeken van de wereld.

Het engagement om goede zorgen te verlenen blijkt een uitdaging wanneer patiënten geen Nederlands spreken. Hoe weet men waarom mensen naar het ziekenhuis komen? Patiënten en ziekenhuispersoneel proberen de brug te slaan door Engels, Frans of Duits te gebruiken …en gebaren. Medewerkers met internationale roots schieten te hulp bij het vertalen. Het Stuivenbergziekenhuis haalde als een van de eerste ook een Servo-Kroatische en een Russische tolk in huis.

Mensen in armoede

“Als OCMW-ziekenhuis is je werking veel breder. Ik denk dat je met een heel ander publiek geconfronteerd wordt dan de katholieke ziekenhuizen” -  Iris

Het zorgpersoneel legt het verband tussen sommige medische problemen en de sociaal-economisch kwetsbare situatie van heel wat buurtbewoners. Ze zien bijvoorbeeld een groot aantal daklozen of mensen met een alcoholproblematiek.

De F2-zaal voor interne geneeskunde voor mannen biedt meer dan eens zorgen aan “mensen die het minste hebben” en door de ambulance worden opgehaald in de omgeving van het Sint-Jansplein, Centraal Station of het De Coninckplein. Structurele opvang voorbij de medische zorg ontbreekt meestal. Hoewel de sociale diensten extra inspanningen leveren, komen deze patiënten jammer genoeg meer dan eens opnieuw in het ziekenhuis terecht.

Zaal 15 staat bekend voor patiënten met een alcoholprobleem. Dat is zo'n beetje historisch gegroeid. Een van de getuigen verwijst naar de vroegere landlopers die tijdens de wintermaanden in Merksplas of Wortelkolonie gingen werken. Tijdens de zomermaanden keerden ze terug om hun laatste centen op te drinken in een van de cafés rond het Stuivenbergziekenhuis. Nadien moesten zij “kateren” in zaal 15.

Medische specialisten

“Het is niet omdat we hier in de Seefhoek zitten dat je alleen maar een Seefhoek-publiek hebt. Dankzij goede chirurgen komen er ook mensen van elders” - Griet

Natuurlijk komen heel wat patiënten uit de wijk: ze zoeken medische zorgen in de eigen buurt. Maar net als bij de opening in 1884, is Stuivenberg het centrale ziekenhuis voor de noordzijde van de stad. Dus het staat ook in voor patiënten van andere districten zoals Borgerhout en Deurne.

Het ziekenhuis kan rekenen op de inzet van gespecialiseerde artsen. Daarvoor komen patiënten ook van verder. De afdeling intensieve geneeskunde is daar een voorbeeld van. Patiënten uit Bornem, Herentals, Geel en Turnhout worden hiervoor naar het Stuivenbergziekenhuis overgebracht. Vanaf 1971 beschikt men over een klinimobiel. In deze wagen is alle apparatuur voorhanden om de bedreigde levensfuncties over te nemen. De klinimobiel rijdt wat later ook uit bij ongevallen en noodsituaties en speelt zo een rol bij de ontwikkeling van het Stuivenbergziekenhuis als traumacentrum. 

straat met mensen
Een foto uit de oude doos: Lange Pothoekstraat in de wijk Stuivenberg

Leestip

Wil je meer lezen over het Stuivenbergziekenhuis en zijn zorgverlening? Dat kan in het boek 'Stuivenberg' van C. Hancké, Antwerpen, 1985.

Lees meer

Dit artikel is gedeeld door