“Oorspronkelijk heette de groep ‘Muren gezocht in Antwerpen’”, vertelt Arno. “We zochten met enkele collega’s van de stedelijke jeugddienst een manier om jongeren die graffiti wilden spuiten iets legaal aan te bieden. De groep had veel succes en mensen begonnen foto’s te posten van creaties. Daarom besloten we de naam te wijzigen naar ‘Graffiti en Street art in Antwerpen’. Ondertussen telt de groep zo’n 2.200 leden. Mensen delen hun eigen creaties of dat van anderen. Soms is dat nieuw werk, maar soms gaat het om ingescande foto’s van verloren gegane werken.”

Fysiek samenkomen

“De Facebookgroep is een handig platform om mensen samen te brengen. In 2018 organiseerden we ‘PillaAr 12’, een graffiti- en streetartproject op de Boomsesteenweg. We zochten 160 'writers' en deelden dat via een post. De oproep werd honderden keren gedeeld en heel snel hadden we onze inschrijvingen. Daarnaast merk ik dat sommige artiesten elkaar via de groep vinden en dan samen een werk spuiten. Dat is de kracht van sociale media.”

“Het gebeurt nu ook vaak dat mensen een muur of zelfs een betalende opdracht aanbieden. Voor een graffiti jam in Mol vonden ze lokaal niet genoeg volk en moesten ze beroep doen op Antwerps talent. Daardoor zitten zowel beoefenaars als liefhebbers op de Facebookgroep. Met de coronacrisis merkten we een opmerkelijke stijging. Veel liefhebbers zijn ook actief op Street Art Cities. Dat is een site en app waarmee je over de hele wereld graffiti en Street art ontdekt.”

Overdracht van kennis

“Nog goed aan de groep is dat beginnelingen via dit kanaal het vak leren. Dan vragen ze waar ze materiaal kunnen kopen, maar ook hoe sommigen het aanpakten. En af en toe heb je iemand die niet beseft dat politie misschien wel meeleest. Dan moeten we de graffiti spuiters beschermen. We waarschuwen hen dat ze niet met hun eigen naam hun werk posten.”

Graffiti vs. street art

“Het is uiteraard de bedoeling dat er beelden van graffiti en street art in de stad Antwerpen gepost worden”, zegt Arno. “Maar ook verwezenlijkingen van Antwerpse kunstenaars buiten de stad zijn welkom. Vroeger waren er discussies of street art wel welkom is, omdat sommige graffitikunstenaars dat te afgelikt vinden. Een van de verschillen met graffiti is dat street art in een gecontroleerde, legale omgeving gebeurt. Bij graffiti speelt de kick en exposure vaak meer een centrale rol dan de artistieke ingeving.”

“Volgens mij kent de street art trouwens een groei dankzij sociale media”, gaat Arno verder. “Artiesten kunnen heel eenvoudig zichzelf profileren en treden uit de underground. Als je vroeger een piece zette, hoopte je dat dat zo lang mogelijk bleef staan en dat zoveel mogelijk mensen je werk zagen. Nu kan je een foto op Instagram zetten. Je werk blijft voor eeuwig bewaard terwijl de hele wereld meekijkt en likes geeft. Contradictorisch genoeg, maakt dat het weer vergankelijker omdat er zoveel materiaal is en de aandacht veel tijdelijker wordt.”

“Een ander verschil is dat je als graffiti-artiest een naam moest maken. Street credibility noemen ze dat”, verduidelijkt Arno. “Je moest heel wat werk leveren en liefst op zo spectaculaire plekken als mogelijk. Nu kan je met één werk al online heel wat faam vergaren. En soms heb je gewoon mensen die goed kunnen communiceren en daardoor veel volgers verzamelen, maar eigenlijk niet zo goed in het vak zijn.”

Nadelen van Facebook

“Soms vind ik het jammer dat mensen geen locatie of naam van de writer en crew vermelden. Wie geen kenner is kan de letters niet altijd lezen. Daarnaast vind ik het vervelend dat Facebook om de zoveel tijd verandert. Functionaliteiten wijzigen of gaan zelfs verloren. Dat maakt het een lastig platform om bijvoorbeeld foto’s op te structureren. Misschien moet ik daar in de toekomst wat tijd voor maken”, concludeert Arno.

Project Ortelius

Dit interview maakt deel uit van Project Ortelius, een samenwerking tussen ErfgoedLab Antwerpen en meemoo om digitale, online (erfgoed)gemeenschappen uit Antwerpen in kaart te brengen.