1. Ondersteuning en begeleiding van starters

Begeleiding voor beginnende leerkrachten maakt het verschil tussen blijven of afhaken.

• Stedelijke basisschool De Wereldreiziger zet sterk in op coaching en talentontwikkeling. Directeur Jef Groffen: “Stagiaires en startende leerkrachten krijgen  een uitgebreide begeleiding met focus op talentontwikkeling en intervisie. Zo voelen nieuwe leerkrachten zich gesteund en kunnen ze hun vaardigheden snel ontwikkelen.”

• Stedelijke secundaire school Focus Noord koppelt elke starter aan een buddy en investeert in sterke vakteams. Directeur Leen Van Tongerloo: “Nieuwe leerkrachten krijgen een buddy en er is veel aandacht voor vakteams. Zo creëren we een warme en ondersteunende omgeving waarin nieuwe leerkrachten zich snel thuis voelen.”
• GO! Basisschool Plantijntje legt de focus op ‘leer’’kracht’. Directeur Karin Kreydt voert op maandelijkse basis (samen met de zoco’s) onderwijskundige gesprekken met starters, collectief én individueel. Ze ligt op de loer voor hun talenten en laat deze op schoolniveau renderen. Voor coaching op maat van de starter mag ze rekenen op de expertise van ervaren collega’s. Haar motto: “Lesgeven met effect maakt gelukkig”

2. Werkdruk en welzijn

Een gezond evenwicht tussen werk en privé verhoogt het werkplezier en versterkt de betrokkenheid.

• Stedelijke basisschool Wereld Wijs. Directeur Alexandra De Clippeleer benadrukt het belang van duidelijke grenzen. Ze legt de nadruk op een cultuur waarin hard werken binnen de werkuren centraal staat, zonder overmatige belasting buiten de schooluren.

• Stedelijke basisschool De Vlinderboom creëert structuur via vaste overlegmomenten en transparante communicatie. Dat vergroot het gevoel van veiligheid en verbondenheid. beleidsondersteuner Laja Van Brabant: "Ik ben ervan overtuigd dat gelukkige leerkrachten zorgen voor een betere onderwijskwaliteit"
• CKSA Leefschool De Dageraad investeert in warme en hechte teamdynamiek. Er wordt tijd gemaakt voor informele bijeenkomsten en festiviteiten. De beleidsondersteuner plant wekelijkse observatie en coaching van starters.

3. Blijven groeien

Ontwikkeling en training van (meer) ervaren leerkrachten 

• Stedelijk secundaire school De Resonant biedt een professionaliseringsplan ruimte voor ruimte voor bijscholingen en lesobservaties. Directeur Bob Beukels “Vanuit hun professionaliseringsplan kunnen leerkrachten continu groeien en zich verder ontwikkelen in hun eigen vakgebied.”
• Basisschool Heilige Familie. Directeur Dirk Bilion verving klassieke functioneringsgesprekken door groeigesprekken. Zo ontstond een open en constructieve dialoog over de professionele ontwikkeling van leerkrachten. 
• Stedelijke basisschool Flora hecht belang aan diversiteit en inclusie in haar lerarenteam. Directeur Ilse Legon zet samen met haar beleidsondersteuner Véronique Hermans  in op samen school maken en een open feedbackcultuur. 
• Stedelijke basisschool Wereld Wijs communiceert puur praktische informatie via de nieuwsbrief en maakt van personeelsvergaderingen collectieve leermomenten.

4. Schoolcultuur en teamdynamiek

Vertrouwen, openheid en teamcohesie vormen de ruggengraat van een krachtig personeelsbeleid.

• Xaveriuscollege. Nieuwe directeur Joos Van Goethem vertelt over het belang van teamdynamiek via informele activiteiten. Wandelen, karaoke of een BBQ? Het versterkt de onderlinge band.
• GO! Basisschool Plantijntje (en het merendeel van bevraagde scholen) creëren een open en veilige cultuur waarin feedback normaal is – van directie tot collega’s onderling. In alle bezochte scholen valt op: leiders die oprecht luisteren, zorgen voor verbondenheid én vertrouwen.

5. Leiderschap en management

Leiderschap als hefboom, niet als controlemechanisme

• De Resonant gebruikt het tempelmodel voor heldere structuur en efficiënte werkorganisatie.
• Koninklijk Lyceum Antwerpen. Directeur Birgitt Naessens zet in op ondersteuning van het lerarenteam. Bijvoorbeeld het secretariaat vangt leerlingen op tijdens studieuren. zodat leerkrachten zich kunnen focussen op hun kerntaak.  
• Heilige Familie. Directeur Dirk Billion bewijst dat oprechte waardering en betrokkenheid een krachtig managementinstrument zijn. Door te luisteren naar leerkrachten en hen te laten weten dat ze goed bezig zijn, creëert hij een positieve en ondersteunende werkomgeving.

Tot slot: investeren in mensen werkt

Wat deze scholen gemeen hebben? Ze zetten hun mensen centraal. Een sterk personeelsbeleid is geen checklist, maar een cultuurkeuze. Deze praktijkvoorbeelden tonen dat elke school, ongeacht grootte of context, hier stappen in kan zetten. En dat betaalt zich uit – in kwaliteit, continuïteit en verbondenheid.

Samen bouwen we aan een onderwijssysteem waarin elke leerkracht zich gezien, gesteund en gewaardeerd voelt.

De inzichten, inspiraties en praktijkvoorbeelden zijn samengesteld door Onderwijs Antwerpen en leden van de Commissie Sectoraal Netwerk.
Wil je meer weten? Op de Themadag Lerarenbehoud op 15 mei gaan we dieper in gesprek met 4 van de geïnterviewde scholen. Er zijn nog maar enkele plaatsen beschikbaar dus schrijf snel in.

Of neem contact met ons op via leerkrachtindestad@antwerpen.be