Dierenoverlast
Dieren zoals duiven, meeuwen, mieren, rupsen, wespen, ratten en muizen kunnen voor overlast zorgen in de stad. Ook de bedwants en tijgermug zijn in opmars. Wat kan jij doen om de overlast te voorkomen of bestrijden? Dat lees je hier per diersoort. Soms helpt de stad met de bestrijding.
Maatregelen per diersoort
Een koppel stadsduiven kan tot 16 jongen per jaar voortbrengen, hun populatie groeit erg snel. Hun uitwerpselen beschadigen en ontsieren gebouwen, straten, standbeelden en pleinen.
Soort duif
Houtduiven
Het is verboden om die beschermde vogels te doden, te vangen of te storen. Dierenoverlastbeheer kan niets doen om de overlast aan te pakken.
Stadsduiven
Dierenoverlastbeheer:
- vangt de duiven op een diervriendelijke manier
- euthanaseert zieke, gekwetste en oude dieren
- brengt de andere vogels over naar een vogelopvangcentrum
Overlast melden
Meld de overlast aan de dienst Dierenoverlastbeheer van stad Antwerpen. Kies ‘Overlast’ en vervolgens ‘Dierenoverlast’. Dierenoverlastbeheer komt binnen 5 dagen langs.
Wat je zelf kunt doen
- Plaats pinnetjes op de vensterbanken of balkons aan de gevel van je woning.
- Geef duiven geen eten, niet op straat en ook niet in parken. Dat is sluikstort en daarvoor krijg je een boete.
Meer info over vogelafweersystemen
Contacteer dan een firma voor ongediertebestrijding. Laat netten, pinnen en andere afweersystemen plaatsen en professioneel onderhouden.
Wat je beter niet doet
- Gebruik geen pesticides in je tuin.
- Vang of dood geen duiven.
Meeuwen broeden tussen april en juni. Ze gebruiken vaak dezelfde nestplaatsen. In juli en augustus beschermen ze hun jongen erg fanatiek met veel lawaai.
Wat je zelf kunt doen
- Zet je vuilniszakken kort voor de ophaling buiten en sluit ze goed af.
- Verwijder oude nesten voor februari.
- Gebruik middelen die afschrikken zoals linten en nep-uilen.
- Zorg dat meeuwen geen nest kunnen bouwen op je dak:
- verwijder nestmateriaal zoals takken, mos en bladeren
- ga regelmatig naar je dak, terras of tuin (vooral van april tot eind juni)
- plaats vogelpinnen op hellende dakoppervlakken, schouwen, dakranden en -ramen
- hang netten schuin boven een plat dak.
Overlast melden
Meld de broedplaats aan de dienst Dierenoverlastbeheer. Kies ‘Overlast’ en vervolgens ‘Dierenoverlast’.
Dierenoverlastbeheer contacteert je binnen 5 werkdagen om langs te komen. Stadsmedewerkers prikken de eieren van de meeuwen. Zo komen de eieren niet uit. Dat is de meest diervriendelijke manier om uitbreiding te voorkomen.
Meer info over vogelafweersystemen
Contacteer dan een firma voor ongediertebestrijding. Laat netten, pinnen en andere afweersystemen plaatsen en professioneel onderhouden.
Wat je beter niet doet
- Geef meeuwen geen eten.
- Vang of dood geen meeuwen.
- Verwijder zelf geen nesten in de broedperiode of prik niet door de eieren. Dat is verboden. Meld het aan Dierenoverlastbeheer.
Lees meer
Ga naar meeuwenindestad.be.
Je herkent wespennesten aan de bolle vorm en een donker streeppatroon. Ze hangen meestal op een donkere, verborgen plek. Lees wat je kan doen bij overlast.
Brandweer
De brandweer kan een nest verdelgen bij hinderlijke of gevaarlijke situaties.
Verschillende soorten herkennen
Bekijk de verschillende soorten.
De Aziatische hoornaar:
- is een invasieve soort, maar minder gevaarlijk voor mensen en huisdieren dan de Duitse wesp
- kan in de buurt van nesten erg defensief worden (net als andere wespen)
- is kleiner dan de Europese variant, maar donkerder gekleurd en heeft gele pootjes
Overlast melden
Meld het als je de Aziatische hoornaar opmerkt.
De Europese hoornaar kan steken, maar is een soort van hier en is eerder onschuldig.
Wat je zelf kunt doen
- Sluit je vuilnisbak goed af en maak hem regelmatig schoon.
- Gebruik verzorgingsproducten zonder geur.
- Zet een schoteltje met sinaasappel, citroen, kruidnagel of gebrande koffie in de tuin.
Wespen hebben een hekel aan die geuren. - Gebruik eventueel wespenvallen.
- Meld de overlast aan de brandweer
- Let op! Zorg dat je de exacte locatie van de wespennest weet.
- De brandweer verwijdert gratis wespennesten die een bedreiging zijn.
Wespennest
Probeer een wespennest nooit zelf te verdelgen.
Weet je de exacte locatie van het wespennest? Meld het dan aan de brandweer. De brandweer verwijdert wespennesten die een bedreiging zijn gratis.
Tijgermuggen kunnen virussen overdragen. Daarom is het belangrijk om de verspreiding van de mug te voorkomen. Wees vooral alert met stilstaand water in je tuin of op je terras.
Tijgermuggen dragen virussen over
De tijgermug is een kleine zwart-witte steekmug die virussen zoals dengue, chikungunya en Zika kan overdragen. De kans dat de tijgermug in België een van die virussen overdraagt, is zeer klein omdat die virussen niet circuleren in België. Maar we willen uiteraard voorkomen dat dit in de toekomst wel gebeurt.
Om te voorkomen dat de virussen hier wel gaan circuleren, is het belangrijk dat de tijgermug:
- zich niet vestigt
- verdwijnt op plaatsen waar die al werd gezien
De exotische tijgermug is voor het eerst in België gezien in 2000. Sindsdien komen bijna elk jaar tijgermuggen binnen in België, ook in Antwerpen. Dit gebeurt via import van tweedehandsbanden of bamboe. En meer recent ook via autoverkeer uit de buurlanden.
Onderzoeken van Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde in 2022 en 2023 tonen aan dat de tijgermug in Wilrijk heeft kunnen overwinteren.
Jouw hulp is nodig om de verdere verspreiding en de vestiging van de tijgermug te vertragen.
Lees meer over de tijgermug en hoe je ze herkent.
Vermijd stilstaand water
Tijgermuggen planten zich voort in stilstaand water in kleinere voorwerpen zoals schaaltjes, emmers, onderzetters van planten, drinkbakjes en parasolvoeten. De volwassen vrouwtjesmug legt haar eitjes tegen de rand van het waterreservoir, boven het water.
Begint het te regenen en stijgt daardoor het water? Dan komen de eitjes onder water te staan en beginnen de larven zich te ontwikkelen. Bij warm weer kan de ontwikkeling van eitje tot volwassen mug snel gaan. Dat kan al op een week tijd.
Zorg daarom dat er zo weinig mogelijk stilstaand water in jouw tuin of op jouw terras aanwezig is. Enkele tips:
- Giet ongebruikt stilstaand water weg (bijvoorbeeld in gieters of emmers).
- Ververs het water voor vogels en huisdieren minstens elke 5 dagen.
- Verwijder het water uit schaaltjes onder plantenpotten of ververs het elke 5 dagen.
- Dek regentonnen hermetisch af, bijvoorbeeld met muggengaas.
- Berg autobanden, speelgoed… op binnen of onder een afdak. Zodat er geen regenwater in kan blijven staan.
Lees meer tips op www.muggensurveillance.be.
Zo herken je een tijgermug
- zwart-witte kleur;
- de witte streep op de rug en achterhoofd (1);
- het witte uiteinde van de achterpoten (2);
- de vijf witte strepen op haar achterpoten (3).
Lees meer over de tijgermug en hoe je ze herkent.
Maak een melding
Tijgermuggen kunnen enkel gevonden en bestreden worden dankzij meldingen van burgers. Denk je dat je een tijgermug hebt gezien? Maak dan een foto van de mug en stuur ze naar het burgerplatform www.muggensurveillance.be.
Je kan ook een melding doen via de Muggen Surveillance app. De app is beschikbaar voor Android en Apple toestellen.
Meer info
Lees meer over de tijgermug en welke preventieve maatregelen je kan nemen op www.muggensurveillance.be/tijgermug.
- Affiche: Hoe broedplaatsen voor tijgermuggen vermijden (PDF)
Moeilijk leesbaar voor mensen met een visuele beperking.
Vraag een toegankelijke versie aan via info@antwerpen.be. Je ontvangt die binnen de 7 werkdagen.
De haartjes van eikenprocessierupsen kunnen heftige irritatie van de huid, slijmvliezen, ogen en luchtwegen veroorzaken.
Melden aan de stad
Als je eikenprocessierupsen opmerkt meld het dan aan de stad.
Eikenprocessierupsen herkennen
- ze zitten in eikenbomen
- ze hebben een grijze kleur met lichtgekleurde zijden
- ze zijn bedekt met lange witte brandharen
- ze kunnen haren afschieten om zich te verdedigen die op kleren en bomen blijven kleven
(de haartjes kunnen lang actief blijven en 5 tot 7 jaar voor overlast zorgen)
Wat je zelf kunt doen
- Probeer eikenprocessierupsen niet zelf te bestrijden.
- Draag kledij die je hals, armen en benen bedekt.
- Ga niet op de grond zitten.
- Spoel na contact met rupsen of brandharen je huid en ogen goed met water.
Overlast melden
Rupsen op je privéterrein
Laat ze verwijderen door een gespecialiseerd bedrijf. Provincie Antwerpen maakte een lijst met bedrijven die eikenprocessierupsen bestrijden.
Rupsen op openbaar domein
Meld de overlast aan de groendienst, kies ‘Overlast’ en daarna ‘Dierenoverlast’.
De stad doet het volgende:
- bestrijdt eikenprocessierupsen op het openbaar domein
- verwijdert de nesten op plaatsen waar veel mensen komen
- behandelt de bomen langs wandelpaden.
Als je last hebt van muizen op privéterrein moet je als bewoner zelf de overlast bestrijden. Hier lees je enkele tips.
Aanwezigheid van muizen herkennen
Kenmerken
- Krassende geluiden in muren of plafonds.
- Kleine, donkere en langwerpige uitwerpselen.
- Geur van muskus en ammoniak.
- Knaagsporen aan hout en plastic.
- Nesten uit droog en zacht materiaal (papier, karton, isolatiemateriaal …).
Maatregelen
Muizen op je privédomein
Bestrijd de muizen altijd zelf.
- Gebruik specifiek bestrijdingsmiddel (antibloedstollingsmiddel).
- Zorg dat muizen geen ander voedsel kunnen vinden.
- Hou de actie vol tot er geen muizen meer van het middel eten.
- Contacteer eventueel een bestrijdingsfirma.
Als je een woning huurt
Zijn de muizen er al sinds het begin van de huur? Of blijven ze terugkomen ondanks je acties? Spreek dan je verhuurder aan.
Als je in een appartementsgebouw woont
Meld het aan de syndicus van het appartementsgebouw. Bij een ernstige ongedierteplaag kunnen ze een bestrijdingsfirma inschakelen.
Wat je zelf kunt doen
- Zorg voor een goede hygiëne in huis.
- Gooi afval direct weg in een vuilnisbak met afgesloten deksel.
- Bewaar voeding in afgesloten potten.
- Laat eten en drinken van je huisdier ’s nachts niet staan.
- Berg voeding voor je huisdier op in een gesloten bak.
- Sluit gaten en kieren in je woning goed af.
Als je last hebt van ratten op privéterrein moet je als bewoner zelf de overlast bestrijden. Hier lees je enkele tips.
Aanwezigheid van ratten herkennen
Kenmerken
- Krassende geluiden in muren of plafonds.
- Donkere, langwerpige uitwerpselen van 10 tot 15 mm lang.
- Geur van muskus en ammoniak.
- Knaagsporen aan hout en plastic.
- Opengescheurde verpakkingen en vuilniszakken.
- Nesten in warme en beschutte plaatsen.
- Holen in de tuin, vooral in composthopen of onder schuren.
Wat je zelf kunt doen
- Gooi afval direct weg in een vuilnisbak met afgesloten deksel.
- Bewaar voeding in afgesloten glazen of metalen potten.
- Laat eten en drinken van je huisdier ’s nachts niet staan.
- Berg voeding voor je huisdier op in een gesloten bak.
- Sluit alle mogelijke toegangen tot je woning goed af.
- Sluit vuilnisbakken goed af als je ze buiten zet.
- Gooi geen vleesresten op de composthoop.
Maatregelen
Ratten op je privédomein
Als bewoner moet je de ratten zelf bestrijden.
- Gebruik specifiek bestrijdingsmiddel (antibloedstollingsmiddel).
- Zorg dat ratten geen ander voedsel kunnen vinden.
- Hou de bestrijding vol tot er geen ratten meer van het middel eten.
- Contacteer eventueel een bestrijdingsfirma.
Ratten op openbaar domein
Meld overlast van ratten op het openbaar domein via Dierenoverlastbeheer.
Dierenoverlastbeheer kan binnen 5 werkdagen na je melding langskomen voor een plaatsbezoek en een bestrijding starten als dat nodig is.
Heb je last van mieren op privéterrein? Dan moet je als bewoner zelf de overlast bestrijden.
Gewone mier of faraomier?
- Faraomieren zijn kleine mieren van 2 tot 5 millimeter lang.
- Ze hebben een bruin-gele of bruin-zwarte kleur.
- Faraomieren zijn alleseters, met een voorkeur voor vlees.
Wat je zelf kan doen
- Bestrijd als bewoner de mieren altijd zelf.
- Gebruik voor de bestrijding van faraomieren het product Maxforce Quantum. Plaats kleine druppels van het product met een spuitpistool in naden en kieren van vochtige ruimtes. Behandel de locatie minstens 3 keer met het product. Een tube van 30 gram is ruim genoeg om een woning 3 keer te behandelen.
- Raadpleeg eventueel een bestrijdingsfirma.
- Denk eraan dat faraomieren zich gemakkelijk kunnen verspreiden. Het is belangrijk dat iedereen met overlast het probleem tegelijk aanpakt.
Heb je last van bedwantsen op privéterrein, zoals in je woning? Dan ben je als bewoner verantwoordelijk voor de preventie en bestrijding. Laat de bestrijding altijd uitvoeren door een professionele firma. Lees enkele tips om bedwantsen te voorkomen en te bestrijden.
Wat zijn bedwantsen?
- Bedwantsen zijn kruipende roodbruine insecten. Een bedwants wordt maximum 8,5 millimeter groot en leeft vooral in warmere plekken in huis.
- Larven zijn tussen 1 en 6 millimeter groot en zijn lichter van kleur.
- Bedwantsen zitten voornamelijk op donkere plaatsen in slaapkamers.
- Bedwantsen worden aangetrokken door de lichaamswarmte van mens of dier om hun voedsel (bloed) te vinden.
- Ze bijten na zonsondergang. De beten lijken op muggenbeten en kunnen jeuken.
- Bedwantsen planten zich snel voort.
Hoe weet je of er bedwantsen zijn?
- Kleine donkere bloedvlekjes op lakens, dekens of hoofdkussens.
- Afgeworpen huidjes.
- Kleine en witte eitjes op lakens, dekens of hoofdkussens.
- Een zoete geur die je misselijk maakt.
- Jeuk door beten met meerdere bultjes die opzwellen en lijken op muggenbeten.
Gevolgen voor je gezondheid?
- Bedwantsen dragen geen ziektes over op de mens. Er is dus geen gevaar voor je gezondheid.
- Bedwantsen zuigen bloed en kunnen je net als een mug bijten. Die beten kunnen jeuken en je huid irriteren, vooral op het bovenlichaam maar ook op andere lichaamsdelen zoals je benen. Als je slaapt, word je niet wakker van de beet.
Wat kan je doen om bedwantsen te voorkomen?
- Ga je op vakantie?
- Controleer dan eerst of er bedwantsen aanwezig zijn in de ruimte waar je gaat verblijven.
- Controleer regelmatig je bagage.
- Plaats je bagage op een bagagerek en niet op de grond.
- Denk je dat er tijdens je vakantie bedwantsen aanwezig waren?
- Laat je bagage buiten staan als je thuiskomt.
- Sorteer buiten de was in plastic zakken.
- Laat de zakken buiten liggen tot je de kleding gaat wassen.
- Stop de was direct vanuit de plastic zak in de wasmachine.
- Gooi de plastic zak in een vuilnisbak die buiten staat.
- Was al je kleding op 60 graden. Mag dat niet? Breng je kleding dan in een afgesloten zak naar de stomerij. Zeg dat er waarschijnlijk bedwantsen in de kleding zitten.
- Gebruik in je eigen woning geen meubels, bedden of matrassen die een onduidelijke oorsprong hebben. Controleer meubels en matrassen bij aankoop op sporen van bedwantsen.
Heb je bedwantsen in je woning?
- Reageer snel als je denkt dat er bedwantsen aanwezig zijn in je woning.
- Bepaal of het gaat om bedwantsen, maar probeer ze niet zelf te bestrijden.
- Kijk of je beten hebt die opzwellen en verspreiden.
- Zoek naar de bedwantsen zelf, de lichtbruine vellen van de jonge bedwantsen en de witte eitjes. Vaak zie je ook opgedroogd bloedvlekjes.
- Bedwantsen kunnen overal zitten: in bedden maar ook in nachtkasten, stoelen, zetels, gordijnen, stopcontacten, plinten en tapijten.
- Als je twijfelt, kan je foto’s sturen naar een expert (bijvoorbeeld een bestrijdingsfirma).
- Vraag professionele hulp aan van een gespecialiseerde firma en laat je woning behandelen.
- Als het een kleine besmetting is, kan de firma je woning met stoom behandelen. Meestal zijn 2 nabehandelingen ook nodig.
- Als het een grote besmetting is, is een hittebehandeling nodig. Je zal ongeveer 30 uur niet in je woning aanwezig kunnen zijn.
- Na professionele behandeling kan je de volgende stappen nemen om een nieuwe besmetting te voorkomen.
- Stofzuig alle kamers (inclusief meubels, vloeren, tapijten en plinten). Kleef achteraf de stofzak dicht en gooi die weg. Een herbruikbare stofzak kan je wassen op minstens 60 graden of invriezen bij minstens -20 graden gedurende minstens 3 dagen.
- Was alle textiel op hoge temperatuur (minstens 60 graden) en laten drogen in een droogtrommel voor minstens 30 minuten. Of breng alle textiel naar een stomerij.
- Voorwerpen die niet gewassen kunnen worden, kan je invriezen bij minstens -20 graden gedurende minstens 3 dagen.
- Herstel alle scheuren in stucwerk en plak randjes van het behang goed vast. Vul ook alle spleten en kieren in vloeren en muren op.
- Sterk besmette voorwerpen (zoals matrassen, zetels, stoelen…) breng je best naar een recyclagepark. Bedek ze volledig met plastic en verwittig de medewerkers van het recyclagepark dat ze met bedwantsen zijn besmet.
- Gebruik een anti-bedwantsen matrasovertrek.
- Controleer meubels en matrassen bij aankoop op sporen van bedwantsen. Wees voorzichtig met tweedehands meubels.
Let op: Insecticiden die je vrij in de winkel kan kopen, zijn niet effectief tegen bedwantsen. Zij zullen de bedwantsen enkel verjagen en de rest van het gebouw of nabije gebouwen verder besmetten.
Kan je de kosten van de bestrijding niet betalen? Na aanmelding in je sociaal centrum en een sociaal-financieel onderzoek, kan stad Antwerpen beslissen om uitzonderlijke financiële steun toe te kennen.
Meer info
Als je last van kakkerlakken op privéterrein moet je als bewoner zelf de overlast bestrijden. Hier lees je enkele tips.
Aanwezigheid van kakkerlakken herkenne
- Je vindt pakketjes eieren of resten van cocons.
- De uitwerpselen lijken op restjes gemalen koffie en zijn ongeveer 1 millimeter lang.
- Je merkt een onaangename geur die je misselijk maakt.
- Kakkerlakken houden niet van licht. Ze zijn vooral actief in het donker. Doe je het licht aan, dan kruipen ze snel weg.
Wat je zelf kunt doen?
Kakkerlakken voorkomen
- Laat geen eten rondslingeren.
- Gooi afval direct weg in een vuilnisbak. Sluit het deksel goed af.
- Bewaar voeding in afgesloten glazen of metalen potten.
- Laat eten en drinken van je huisdier ’s nachts niet staan.
- Berg voeding voor je huisdier op in een gesloten bak.
- Controleer je woning op kieren en spleten en sluit die goed af.
Kakkerlakken bestrijden
In je eigen huis of domein moet je de kakkerlakken altijd zelf bestrijden.
- Verwittig de beheerder of eigenaar van het gebouw.
- Verlucht kamers zoveel mogelijk en zet de verwarming af of lager.
- Gebruik lijmvallen om te weten hoe erg het probleem is.
- Gebruik specifiek bestrijdingsmiddel.
- Hou de bestrijding vol tot er geen kakkerlakken meer zijn.
- Contacteer eventueel een bestrijdingsfirma.