Kwaliteitskader voor kwalitatieve vrijetijdsbesteding
Wil jij werken aan een nog betere vrijetijdsbesteding voor Antwerpse kinderen? Speciaal voor jou ontwikkelde Kind aan Zet, samen met de partners van het lokaal samenwerkingsverband, dit kwaliteitskader. Het kwaliteitskader legt de focus op vijf pijlers: kinderen, begeleiders, het aanbod, jouw organisatie zelf en het netwerk rond je organisatie. Vertrekkend vanuit deze basisvoorwaarden ontdek je per onderdeel ook manieren om aan (nog) meer kwaliteit te werken. Lees hier ook hoe je het kwaliteitslabel kleuteropvang aanvraagt.
Gebruik de richtlijnen uit dit kwaliteitskader als een checklist om je aanbod nog beter af te stemmen op de wensen en noden van Antwerpse kinderen. Elke pijler bevat basisvoorwaarden waaraan organisaties moeten voldoen om minimale kwaliteit te garanderen. Daarnaast biedt het kader ‘kansen voor meer kwaliteit’, met suggesties om de kwaliteit verder te verhogen. Toegankelijkheid is hierbij essentieel: samen met jou willen we ervoor zorgen dat het vrijetijdsaanbod voor alle kinderen zo laagdrempelig mogelijk is.
Wat bieden we aan kinderen?
Uiteraard staan kinderen centraal. Wat betekent dat concreet als het gaat over autonomie, verbondenheid en competentie?
Autonomie
- Kinderen kunnen doen waar ze plezier in vinden en wat ze belangrijk vinden.
- Kinderen worden gemotiveerd om mee te doen, maar niet verplicht.
- Kinderen kiezen op welke manier ze meedoen en krijgen keuzemogelijkheden binnen het kader.
- Kinderen kunnen hun mening geven.
- Kinderen kiezen met wat – met wie – hoe – waar ze spelen.
- Kinderen hebben inspraak en kunnen mee beslissen.
Verbondenheid
- De organisatie voorziet een inloopperiode voor nieuwe deelnemers en maakt kenbaar hoe nieuwe deelnemers worden onthaald.
- Kinderen voelen zich welkom, er is een warm onthaal.
- Kinderen voelen zich sociaal en emotioneel veilig.
- Kinderen kunnen andere kinderen ontmoeten en vrienden maken.
- Kinderen voelen zich op hun gemak bij de begeleiders.
- Het groepsgevoel en de band tussen de kinderen onderling wordt versterkt, voor, tijdens en na het aanbod.
Competentie
- Kinderen voelen zich capabel om deel te nemen, het aanbod is op maat van hun capaciteiten.
- Kinderen kunnen dingen ervaren waar ze anders geen mogelijkheden toe hebben.
- Kinderen kunnen experimenteren, proberen en mogen ook fouten maken.
- Kinderen worden uitgedaagd om te ontdekken en zichzelf te ontplooien.
- Kinderen kunnen proeven van iets nieuws, ze voelen begeestering en inspiratie.
- Kinderen worden extra uitgedaagd.
- Kinderen krijgen de kans om goed te worden in iets, ze kunnen hun talenten inzetten en ontwikkelen.
Wat mag je verwachten van je begeleiders?
Begeleiders staan in direct contact met de kinderen en spelen een cruciale rol in je werking. Waar moeten ze aan voldoen?
Begeleidershouding - algemeen
- Begeleiders hebben een voorbeeldfunctie.
- Alle begeleiders vanaf 18 jaar moeten een recent uittreksel uit het strafregister art 596.2 voorleggen.
- Begeleiders hebben hun persoonlijke stijl of dragen hun eigen talent uit.
Begeleidershouding – zorgen voor kinderen
- Begeleiders zijn beschikbaar en hebben aandacht voor kinderen.
- Begeleiders discrimineren niet.
- Begeleiders bouwen mee aan een veilige omgeving en hebben aandacht voor inclusie, uitsluiting en pestgedrag.
- Begeleiders reageren rechtvaardig op conflictsituaties.
- Begeleiders signaleren verontrustende situaties aan de verantwoordelijke.
- Begeleiders zijn bereikbaar voor ouders.
- Begeleiders geven individuele aandacht aan kinderen.
- Begeleiders bieden extra ondersteuning op basis van de noden van kinderen.
- Begeleiders bouwen een vertrouwensband op met kinderen.
- Begeleiders pikken probleemsignalen op en ondernemen adequate actie.
- Begeleiders communiceren op eigen initiatief voor, tijdens en/of na de werking met ouders.
Begeleidershouding – kinderen betrekken
- Begeleiders zien wat er gebeurt en spelen daarop in.
- Begeleiders voorzien materiaal en ruimte om te spelen.
- Begeleiders zijn enthousiast, stimuleren kinderen om mee te doen en doen gericht zelf mee.
- Begeleiders bereiden een aanbod aan activiteiten voor.
- Begeleiders brengen iets vernieuwend, creatief of inspirerend aan.
Begeleidersteam
- Er is genoeg begeleiding in functie van de manier van werken.
- Begeleiders zijn herkenbaar.
- In het begeleidersteam zijn voldoende ervaren en gevormde begeleiders aanwezig.
- Er is meer begeleiding in functie van de noden van de kinderen.
- Er is continuïteit in de begeleidersploeg.
- Het merendeel van de begeleiders is voldoende ervaren en gevormd.
Heb je een kwalitatief aanbod?
Van activiteiten tot materiaal tot en van speelruimte tot afspraken. Hier ontdek je de ingrediënten van een kwalitatief aanbod.
Activiteiten
- Het aanbod is gevarieerd en er is voor elk wat wils.
- De activiteiten zorgen voor verruiming van de mogelijkheden van kinderen, er is een aanbod van iets wat ze thuis niet kunnen.
- Er is keuze tussen vrij en begeleid spelen.
- Er is een doordachte indeling in groepen.
- Er is ruimte voor engagement of ontwikkelen van talenten of vaardigheden.
- Kinderen hebben medezeggenschap in aanbod.
Materiaal
- Het materiaal dat nodig is, is aanwezig.
- Er zijn verschillende prikkelende materialen die de kinderen uitdagen.
- De organisatie geeft deelnemers de mogelijkheid om aangepaste kledij en de nodige materialen tegen een verlaagde kostprijs aan te schaffen (indien specifieke kledij en/of materiaal vereist is).
- Er is materiaal dat kinderen thuis niet kennen of de mogelijkheid niet toe hebben.
- Het materiaal is beschikbaar voor kinderen om zelf hun spel in te vullen.
Speelruimte
- Er is continuïteit in locatie.
- De werking gaat door op een gepaste plek voor dat aanbod.
- De locatie is aangepast aan leeftijd en mogelijkheden van kinderen.
- Er is een plek waar kinderen tot rust kunnen komen.
- De organisatie communiceert hoe je de locatie kan bereiken.
- De locatie is fysiek toegankelijk voor mensen met mindere mobiliteit.
- De locatie is ingericht als rijke speelomgeving (hoeken, materialen, plaats…)
- De locatie heeft een binnen- en buitenruimte.
- Er is ruimte voor de kinderen om er hun eigen plek van te maken.
- De buurt wordt als speelruimte ingezet.
Regels en afspraken
- De regels en afspraken zijn helder geformuleerd.
- De regels en afspraken zijn gekend bij kinderen en begeleiders.
- Er zijn niet meer regels en afspraken dan nodig.
- De werking is zo veilig als nodig.
- Er is een plan voor crisissituaties.
- De kinderen hebben inspraak in regels en afspraken.
- De regels en afspraken zijn op een kindvriendelijke manier gevisualiseerd.
- Er is een heldere tijdsplanning.
- Wachtmomenten voor kinderen worden vermeden.
Wat verwachten we van je organisatie?
Inschrijfbeleid, medewerkersbeleid, ouderbetrokkenheid… Kom te weten hoe je tot een kwaliteitsvolle organisatie komt.
Inschrijfbeleid
- Er is een heldere inschrijfprocedure.
- De organisatie maakt eventuele voorrangsregels bij inschrijving bekend.
- De organisatie voorziet een alternatief voor online inschrijving en/of biedt ondersteuning aan bij het online inschrijven (indien er met inschrijving wordt gewerkt).
- De organisatie biedt minstens een kansentarief aan voor kwetsbare Antwerpenaren en werkt mee aan een systeem van solidaire kostendeling.
- De organisatie werkt mee aan een systeem om deelnemers uit kwetsbare gezinnen en kinderen met een specifieke zorgbehoefte te registreren en hierover te communiceren met de Stad Antwerpen.
- Er worden fiscale attesten uitgereikt.
- Er zijn plaatsen voorzien voor specifieke doelgroepen.
- Er zijn meerdere manieren om in te schrijven, op maat van verschillende doelgroepen.
- Er is een heldere communicatie over last-minute wijzigingen.
- De organisatie denkt na over hoe ze kunnen uitbreiden en aan de vraag kunnen voldoen.
Medewerkersbeleid
- Nieuwe medewerkers worden warm onthaald.
- Er is een intakegesprek voor nieuwe medewerkers.
- Medewerkers kunnen bij iemand terecht met vragen.
- Medewerkers worden gecoacht, het medewerkersbeleid is groei- en mensgericht.
- Medewerkers denken mee over het aanbod en zijn betrokken bij het beleid.
- Er is een vormingsbeleid.
- Er is een aanspreekpunt integriteit.
Ouderbetrokkenheid
- Er is een verantwoordelijke of aanspreekpunt.
- Ouders krijgen basisinfo: data, uren, prijzen, leeftijd, locatie.
- Ouders weten wat er gebeurt en hoe de dag gelopen is voor het kind.
- Er is een klachtenprocedure.
- De organisatie duidt een contactpersoon aan. De organisator bezorgt de naam van deze persoon, een telefoonnummer en e-mailadres aan de Stad Antwerpen en staat toe dat de Stad deze informatie verspreidt. De organisatie maakt deze contactpersoon ook zelf bekend via haar communicatiekanalen.
- Ouders worden betrokken en bevraagd.
- Ouders zijn welkom in de werking en mogen in de ruimtes komen waar hun kinderen zijn.
Beleidsvoerend vermogen
- De organisatie heeft een maatschappelijk doel.
- Het doel van de organisatie en de manier van werken worden gecommuniceerd.
- De organisatie communiceert vlot in het Nederlands.
- Het kind staat centraal in het beleid.
- Kinderen kunnen hun mening geven en er wordt iets mee gedaan.
- De organisatie heeft aandacht voor diversiteit en inclusie.
- Het aanbod en de werkwijze worden regelmatig geëvalueerd.
- De organisatie verzamelt feedback over de inhoud en de organisatie van het aanbod bij doelgroepen die men niet bereikt en reflecteert hierop.
- Evaluatie gebeurt met input van begeleiders, kinderen en ouders.
- Er is ruimte voor innovatie.
- De organisatie heeft een taalbeleid.
- De visie en missie zijn uitgewerkt , gedragen door de medewerkers en worden gecommuniceerd.
Hoe ga je om met je netwerk?
Hoe maak je je organisatie en je aanbod op een kwalitatieve manier bekend bij kinderen, ouders, de buurt en de stad?
Promotie en communicatie
- De werking wordt bekend gemaakt via minstens één kanaal.
- De organisator staat toe dat de werking ook via eventuele kanalen van de stad wordt bekend gemaakt.
- De organisatie organiseert jaarlijks minstens een bekendmakingsactiviteit en/of een gratis initiatie.
- Er is een plan voor communicatie en dat is afgestemd op de doelgroep.
- Er is een doordacht en uitgewerkt communicatieplan.
- Er is meer ‘aanklampende’ promo zoals opendeur, testmoment, rondgaan in buurt…
- De organisatie heeft een sterk netwerk en bouwt dat uit.
- Het aanbod wordt tijdig en in detail bekend gemaakt.
Netwerk in de buurt
- De organisatie werkt aan zichtbaarheid en bekendheid in de buurt.
- De buurt wordt ingezet in de werking en omgekeerd.
- De werking doet beroep op organisaties in de buurt, ze versterken elkaar.
- Er is een samenwerking met scholen.
- Er is een opendeurdag voor buurtbewoners.
Breder netwerk
- De organisatie communiceert met de stad Antwerpen over de inhoud en de organisatie van het aanbod en over de bestaande toegankelijkheidsmaatregelen. De organisatie staat toe dat de Stad deze informatie verspreidt en maakt deze informatie zelf bekend via haar communicatiekanalen.
- De organisatie heeft minstens 1 keer per jaar contact met de ondersteuner/het ondersteuningsnetwerk van de stad.
- De organisatie neemt minstens 1 aantoonbaar initiatief om contact te leggen met een andere werking in functie van toegankelijkheid.
- De organisatie kent de werking van het lokaal samenwerkingsverband.
- De organisatie wordt in stedelijke communicatie of stedelijke websites vermeld.
- Iemand van de organisatie komt naar het lokaal samenwerkingsverband en andere events.
- De organisatie is aangesloten bij een ondersteunende koepelorganisatie.
Ga aan de slag met het kwaliteitskader
Kind aan Zet bundelde de richtlijnen van het kwaliteitskader tot een mooi en praktisch werkdocument. Je kan het invullen en gebruiken als checklist om je aanbod nog beter af te stemmen op de wensen en noden van de Antwerpse kinderen. Bekijk onderstaande pdf online, druk af of vraag een exemplaar op via kindaanzet@antwerpen.be.
- Kwaliteitskader Kind aan Zet (PDF)Je kan het document digitaal gebruiken of afdrukken. De pdf zelf is niet WCAG-conform, maar alle info staat ook op de website die dat wel is.
Moeilijk leesbaar voor mensen met een visuele beperking.
Vraag een toegankelijke versie aan via info@antwerpen.be. Je ontvangt die binnen de 7 werkdagen.
Kwaliteitslabel kleuteropvang
Een belangrijk onderdeel van BOA en Kind aan Zet is het stimuleren van de kwaliteit van de kleuteropvang. Je kan als organisatie een kwaliteitslabel kleuteropvang aanvragen bij het Agentschap Opgroeien. Met zo’n kwaliteitslabel maak je meer kans op lokale subsidies. Vergeet ons niet op de hoogte te brengen als je het kwaliteitslabel aanvraagt via kindaanzet@antwerpen.be.