Het project Vinden & (Ver)binden is ontstaan vanuit de vaststelling dat in Vlaanderen zowel personen met een migratieachtergrond als personen die tot de diverse groep LGBTQIA+ behoren drempels ondervinden op verschillende levensdomeinen (huisvesting, arbeidsmarkt, onderwijs, hulpverlening,…). Het project richt zich dan ook tot personen die zich op het kruispunt bevinden van seksuele en genderdiversiteit en migratieachtergrond. Door hun dubbele minderheidspositie hebben ze een grotere kans om uitsluiting te ervaren en dat heeft een sterke impact op hun welbevinden.

Stad Antwerpen ontwikkelde, samen met de kernpartners, een e-learning voor dienst- en hulpverleners. De e-learning staat stil bij de unieke positie van mensen op het kruispunt van seksuele en genderdiversiteit en migratie. Zowel concrete tips als getuigenissen van LGBTQIA+-personen met migratieachtergrond komen aan bod. De e-learning beantwoordt vragen zoals:  

• Welke impact heeft een asielprocedure op je leven als LGBTQIA+-persoon?  
• Waar staan de letters LGBTQIA+ nu juist voor?  
• Waar let ik best op tijdens een gesprek met een LGBTQIA+-persoon met migratieachtergrond?  

1. Enorme diversiteit binnen de doelgroep. Dat vergroot de nood aan maatwerk.  

We ondervinden veel diversiteit binnen de doelgroep (bijvoorbeeld geboorteplek, taal, religie, opleidingsgraad, sociaal-economische status). Bovendien zijn er verschillende noden en behoeften tussen de diverse groepen (bijvoorbeeld nieuwkomers in vergelijking met mensen van de tweede of derde migratiegeneratie).  

Je kan personen niet herleiden tot één of twee deelaspecten van hun identiteit. Ervaringen zijn erg persoonlijk en gebonden aan omgevingsfactoren. Er is dus veel maatwerk nodig. Dat heeft gevolgen voor het vormgeven van het beleid.  

2. De thematiek is complex. Er is nood aan opleiding en ondersteuning van dienst- en hulpverleners en hun organisaties.  

Hulp- en dienstverleners die vanuit het kruispunt van migratie én LGBTQIA+ handelen vragen ondersteuning en hebben nood aan meer kennis en inzicht. Er is vraag naar info rond seksuele en genderdiversiteit én migratie en inburgering.

3. Investeren in het vinden en bereiken van mensen. 

Het is voor veel personen op dit kruispunt niet evident om uit te komen voor hun seksuele oriëntatie of genderidentiteit. Zij voelen de druk van de hetero- en cisgendernormen en bijkomende verwachtingen vanuit de ‘gemeenschap’ of familie. Zeker voor personen die zich bovendien op nog andere kruispunten bevinden zoals geslacht/gender (bijvoorbeeld vrouwen of transgender personen) of leeftijd (bijvoorbeeld jongeren of ouderen) kan er een nadeel ontstaan. Het is daarom belangrijk om te investeren in outreachend werken zodat we de doelgroep optimaal bereiken.   

4. Nood aan vertrouwen, veiligheid en continuïteit.  

De sleutel om deze doelgroep te bereiken is het hanteren van een inclusieve visie waarvan divers-sensitief denken en handelen de basis vormen. Taboes doorbreken is niet eenvoudig en heeft tijd en voorzichtigheid nodig. Tegelijkertijd moet er ook erkenning gegeven worden aan die gevoeligheden.  

De kwetsbaarste profielen binnen de diverse groep LGBTQIA+-personen met migratieachtergrond bereiken dienst- en hulpverleners maar moeilijk. Het is belangrijk dat organisaties goed nadenken over veiligheid en andere essentiële randvoorwaarden wanneer ze een aanbod uitbouwen dat op deze doelgroep wil inzetten.  

5. Nood aan laagdrempelige werkvormen en aanbod voor deze doelgroep.  

Het project toont aan dat laagdrempelige werkvormen met een ondersteunend karakter goed aansluiten bij een groot deel van de doelgroep. Het succes van de methodiek van de buddywerking (project Vinden & (Ver)binden) bewijst dit. Het Roze Huis werkte een buddywerking uit op maat van LGBTQIA+-personen met migratieachtergrond waarbij ze ondersteuning kregen door informele, ondersteunende contacten met gelijkgezinden. Atlas realiseerde een diversiteitstraject bij het Rode Kruis Opvangcentrum Linkeroever. 

6. Gebrek aan organisaties die specifiek werken op het kruispunt van seksuele en genderdiversiteit en migratie.  

Er zijn weinig organisaties die op het kruispunt van seksuele en genderdiversiteit en migratie werken. Er is veel interesse vanuit organisaties met een achtergrond in seksuele en genderdiversiteit of migratie, integratie en inburgering. Dat bewijst onder andere de interesse in het lerend netwerk dat we in het kader van dit project opzetten.  
 

Het lerend netwerk: 

• zorgt voor betere toeleiding van personen uit de LGBTQIA+-gemeenschap naar hulp.
• wil verschillende hulpverleners met elkaar verbinden:
  • organisaties uit het werkveld seksuele en genderdiversiteit
  • organisaties die zich specialiseren in migratie
  • vertegenwoordigers van de brede hulp- en dienstverlening

 De werking van een organisatie heroriënteren is geen gemakkelijk proces. Het houdt in dat organisaties tijd en ruimte moeten hebben voor wederzijdse uitwisseling, netwerking en vormings- en ontwikkelingstrajecten.  

7. Veel organisaties in het werkveld zijn overbevraagd.  

Er wordt niet alleen veel beroep gedaan op het kleine aantal organisaties dat inzet op het kruispunt van seksuele en genderdiversiteit en migratie(achtergrond). Ook LGBTQIA+-organisaties, hulp- en dienstverlenende instanties en organisaties uit het werkveld migratie, integratie en inburgering zijn vaak overbevraagd en moeten constant prioriteren.

8. Laat projecten zoveel mogelijk vanuit de doelgroep zelf ontstaan 

Ideeën en -initiatieven die vanuit de doelgroep zelf ontstaan verdienen veel meer aandacht en ondersteuning. Mensen uit de doelgroep: 

• weten waar er nood aan is en zijn geloofwaardig.
• hebben praktische ondersteuning op maat nodig.

 Degene die hen ondersteunt dient het eigenaarschap bij het initiatief te laten en hun tempo te respecteren. Ook het subsidielandschap zou meer mogelijkheden moeten bieden om ideeën van onderuit te ondersteunen.   

Wil je meer weten over het project Vinden & (Ver)binden? Heb je interesse om deel uit te maken van het Antwerps lerend netwerk LGBTQIA+-personen en migratie? 
Wil je concreet aan de slag gaan met de aanbevelingen binnen je eigen organisatie?  
Vraag het eindrapport op voor meer info, tips en handvaten. 
Mail naar gelijkekansen@antwerpen.be.