Om een antwoord te bieden op alle vragen over duurzaamheid, bereikbaarheid, winkelvloeroppervlakte, relevantie van handelszaken en consumentengedrag, stippelt de nieuwe beleidsnota vijf definiërende krachtlijnen uit. Deze pijlers zullen de ambities van Antwerpen als winkelstad zowel lokaal, nationaal als internationaal helpen waarmaken:

De clustering van de detailhandel is de meest ingrijpende pijler in de beleidsnota.

De stad Antwerpen bakent kernwinkelgebieden, buurtwinkelgebieden en grootschalige retailclusters af op perceelniveau. Daarnaast spreken we over verspreide bewinkeling, winkelarme gebieden en zones waarin geen enkele vorm van detailhandel is toegestaan, zoals sommige industrie- en havengebieden.

Verdere verspreiding van nieuwe winkelruimte is niet toegelaten, tenzij het over goed bereikbare detailhandel op wijkniveau gaat. Bovendien is detailhandel in winkelarme gebieden enkel toegestaan als ondersteunende functie aan de industrie of kmo-functie.

De afbakening wordt opgenomen in een detailhandelsmatrix.  De indeling van de matrix vertrekt vanuit het DNA van de buurten. Om daar leegstand te vermijden en een levendige mix te stimuleren, voorziet de beleidsnota ook voldoende ruimte voor andere functies dan handel, zoals kantoren, hotels, scholen, dienstverlening en horeca.

Winkelgebieden

Met de Meir als epicentrum wordt in het hoofdkernwinkelgebied detailhandel als belangrijkste functie naar voor geschoven. Tot de categorie kernwinkelgebieden behoren onder andere Turnhoutsebaan en Brederodewijk. Deze gebieden zijn vaak het kloppende hart van het district of de wijk. De stad Antwerpen toont met deze beleidsnota ook op lange termijn haar ambitie om deze gebieden te blijven ondersteunen met investeringen die het leef- en winkelklimaat in deze buurten ten goede komt.

Woongebieden die zich buiten de afgebakende winkelgebieden situeren, bevatten vaak verspreide bewinkeling: een wijkverzorgend aanbod is hier voldoende. Meerdere kleine, lokale winkels vormen hier buurtwinkelgebieden: deze clusters van verspreide buurtwinkels vervullen eerder een lokale rol en vragen dus andere beleidsondersteuning omdat ze geen deel uitmaken van de kernwinkelgebieden.

In de grootschalige retailclusters is de ruimte specifiek voorbehouden voor handelszaken die niet in kernwinkelgebieden gevestigd kunnen worden omwille van de schaal, verkeersdrukte of type goederen: de grote handelszaken aan de Boomsesteenweg vallen bijvoorbeeld in deze categorie. De beleidsnota bepaalt een onderscheid tussen retailclusters in woongebieden of daarbuiten.  Nieuwe grootschalige retailclusters zijn zowel in de woongebieden of daarbuiten niet toegelaten.

Winkelarme gebieden en no-go zones

Winkelarme gebieden zijn zones met als hoofdbestemming kmo of industriële activiteit, soms in combinatie met een showroom of een toonzaal. Heel wat zonevreemde detailhandel heeft zich in het verleden in deze zones gevestigd: het stadsbestuur zal onderzoeken op welke manier deze handelsruimten kunnen geherlokaliseerd worden.

Ten slotte worden no-go zones afgebakend, gebieden waarin geen enkele vorm van detailhandel is toegestaan. De zones bestaan uit percelen bestemd voor industrie, bedrijvigheid, kmo of haven waar omwille van ruimtelijke argumenten, mobiliteitscriteria en veiligheidsvoorschriften geen detailhandel kan toegelaten worden. Een uitdoofbeleid wordt gehandhaafd voor de aanwezige handelszaken aanwezige handelszaken.

Sfeergebieden: Antwerpen biedt een waaier aan mogelijkheden voor de retailinvesteerder

Ben je op zoek naar de juiste locatie voor je zaak? Om je keuze makkelijker te maken, werd het toeristische centrum van Antwerpen in 9 sfeergebieden opgedeeld. 

Om ondernemers in de detailhandel zo goed mogelijk te ondersteunen, zet de stad Antwerpen in op centrummanagement. De stad wil alle ondernemers de ruimte geven om hun zaak optimaal te kunnen uitbaten: via een vlotte dienstverlening, minieme administratieve belasting en juiste informatie om beslissingen te vergemakkelijken.

Maximale commerciële leefbaarheid van buurten, wijken en stadsdelen, dat is de ambitie van de nieuwe strategische beleidsnota. Sterke kern- en buurtwinkelgebieden met verschillende functies verhogen de aantrekkelijkheid en dynamiek: met een duidelijke identiteit worden deze kernen socialer en leefbaarder.

Uitgebreid aanbod

Antwerpen heeft sterke troeven als belangrijkste retailstad van het land. De stad biedt een zeer gevarieerd en uitgebreid aanbod aan winkels op een “bewandelbare” afstand. Veel winkelketens kiezen voor Antwerpen voor de opening van hun “conceptstore”, op die manier is er altijd iets te ontdekken. De stad weet zich al eeuwenlang te onderscheiden van andere steden of shopping centra. Alle troeven zullen blijvend uitgespeeld worden om retailers, ondernemers en bezoekers naar de stad te trekken: enkel zo blijft Antwerpen het recreatieve kernwinkelgebied van de Benelux bij uitstek.

Sfeergebieden: een bijzondere mix

Antwerpen biedt een complete, maar eigenzinnige mix van mainstream retail, high-end fashion, charmante en originele boetieks met ruimte voor innovatieve concepten. Voeg dit samen met een rijk historisch en cultureel patrimonium en een divers, hoogstaand horeca-aanbod op wandelafstand. En je krijgt een bijzondere mix.

Hierdoor onderscheiden we ons van andere steden. Om het voor ondernemers, vastgoedmakelaars en investeerders inzichtelijk en aantrekkelijke te maken zijn sfeergebieden gecreëerd in het toeristisch centrum van Antwerpen. Deze gebieden hebben een eigen identiteit en stralen een specifieke sfeer uit.

De 9 sfeergebieden in kaart gebracht:

• Meir Boulevard: gekend als ketenboulevard tussen Centraal Station en Groenplaats
• Schuttershofstraat: de zone waar vooral high-end en luxe shopping te vinden is
• Botanique: het sfeergebied waar klassezaken gevestigd zijn in een oase van rust
• De Wilde Zee: vooral gekend om zijn aanbod van speciaalzaken, nicheproducten en ambachten
• Modebuurt: met een aanbod van eigentijdse mode
• Kloosterstraat: een zeer duidelijke sfeer met een mix van oud en nieuw design en interieur
• Historisch Centrum: een mix van handel en horeca die vooral omringd is door historische trekpleisters
• Eilandje: de wijk ten noorden van de binnenstad die heel wat horeca en nachtleven clustert
• Zuid: de buurt waar grote musea de trekker zijn van heel wat bezoekers

Op twee plaatsen is er een overlap tussen twee sfeergebieden, overgangszones waar een mix van beide sferen is terug te vinden. De Groenplaats op de overgang tussen de Meir Boulevard en het Historisch Centrum en de Steenhouwersvest op de overgang van de Modebuurt en de Kloosterstraat.

Antwerpen gaat resoluut voor een maximale bereikbaarheid van alle winkelgebieden, ten behoeve van de commerciële en sociale leefbaarheid: elke winkelkern moet zowel vlot als comfortabel op meerdere manieren bereikbaar zijn.

Antwerpen is een fantastische winkelstad dankzij de vele kwalitatieve handelszaken en de levendige shoppingcultuur. Het stadsbestuur zal het uitgestippelde beleid consequent doorvoeren in onderhandeling met de betrokken partijen en waakt erover dat er geen overaanbod aan winkelvloeroppervlakte wordt gecreëerd.

Door dit stimulerende beleid krijgen alle handelaars meer ruimte om te ondernemen en krijgen de woongebieden zekerheden rond detailhandel, zonder dat het DNA van de buurten verloren dreigt te gaan. Hiermee streeft deze bruisende winkelstad naar een maximale commerciële leefbaarheid van buurten, wijken en stadsdelen.

Lees hieronder de nieuwe beleidsnota detailhandel volledig.