In gesprek met Mawda en Ebrima over vrouwelijke genitale verminking in Gambia
In Gambia was vrouwelijke genitale verminking (VGV) een tijd lang verboden. Toch onderging meer dan 75% van de vrouwen in het land VGV. Onlangs trok Gambia dit verbod terug in. Wat betekent dit voor de vrouwen en meisjes? Mawda en Ebrima, actief bij de Community Voices van GAMS, delen hun mening.
Onlangs trok Gambia als eerste land ter wereld het verbod op VGV terug in. Mawda en Ebrima geven meer info over het thema. Mawda is verantwoordelijke voor de Community Voices van de Groep voor de Afschaffing van vrouwelijke genitale verminking (GAMS) in Vlaanderen. De Community Voices zijn activisten uit een gemeenschap waar VGV veel voorkomt. Ebrima is afkomstig uit Gambia en woont sinds 2019 in België. Zijn vrouw is besneden, wat leidde tot problemen in hun huwelijk. Ebrima vond steun bij GAMS en is sindsdien actief als vrijwilliger bij de Community Voices van GAMS.
Waarom VGV wordt uitgevoerd
Ebrima: “Er zijn volgens mij 3 hoofdredenen waarom VGV nog steeds wordt uitgevoerd in Gambia. Ten eerste is het een traditie. VGV is een gebruik dat al jarenlang door de gemeenschap wordt gevolgd. Ten tweede is VGV een statussymbool. Men vindt het noodzakelijk om een goede partner te vinden en heeft het een reinheidsaspect. Ten derde is er angst dat een onbesneden vrouw seksueel ongeremd zou zijn. Via VGV wordt het vrouwelijk lichaam gecontroleerd.”
Mawda: “De redenen verschillen vaak per familie en gemeenschap. Het kan gaan om sociale acceptatie, religie, misvattingen over hygiëne, behoud van maagdelijkheid, huwbaarheid of het verhogen van mannelijk seksueel genot.”
Ebrima: “VGV was verboden in Gambia onder de dictatuur van president Yahya Jammeh. Jammeh verklaarde dat de Islam deze praktijk niet vereist. Maar de laatste maanden wordt VGV steeds vaker gelinkt aan religie, hoewel het daar niet noodzakelijk aan gekoppeld is.”
Mawda: “Daarnaast wordt VGV ook gebruikt als politiek standpunt om stemmen te winnen. Ondanks het verbod was er geen daling van VGV. En de opheffing van het verbod kan zorgen voor een stijging.”
Gevolgen van de opheffing van het verbod in Gambia
Ebrima: “Ik denk dat de opheffing van het verbod op VGV, twijfelende mensen net zal aanmoedigen om VGV toch uit te voeren. In sommige stammen worden onbesneden vrouwen en hun families gestigmatiseerd. Daardoor vinden ze moeilijker een partner. In andere stammen is het niet noodzakelijk om besneden te zijn als vrouw. In de afgelopen jaren was er weinig handhaving van het verbod op VGV in Gambia. Drie vrouwen die betrokken waren bij de uitvoering van VGV werden veroordeeld. Maar hun boete werd betaald door een imam. Wat het debat over VGV opnieuw opende.”
Mawda: “De opheffing van het verbod op VGV in Gambia kan ook een effect hebben op de strijd tegen VGV in andere Afrikaanse landen zoals Kenia, Senegal en Somalië.”
Gezondheidsrisico’s en bestrijding
Mawda: “VGV wordt in Gambia vaak uitgevoerd in onhygiënische omstandigheden. Bij de ingreep wordt vaak hetzelfde mesje gebruikt bij verschillende meisjes. Dit vergroot de kans op gezondheidsrisico’s.”
Ebrima: “Ik denk dat voorlichting, een sterk engagement van mannen en training nodig is om effectief iets te kunnen veranderen. Ook is het heel belangrijk om te informeren over de gezondheidsproblemen en -risico’s.”
Mawda: “Het bestrijden van VGV is moeilijk. En ook het ingewikkelde en tegenstrijdige politieke klimaat over VGV maken het complex. Enkel door de juiste strategie te gebruiken en betrokkenheid te creëren, kunnen we voortuitgang boeken in de strijd tegen deze schadelijke praktijk.”
Meer info
- Meer weten over vrouwelijke genitale verminking of heb je hulp nodig? Lees meer op de website van GAMS of GemmA, Steunpunt Gender en Migratie.
- Wil je een Community Voice worden? Of heb je de expertise van een Community Voice nodig op je werk? Lees meer op de website van de Community Voices.