Kiezen voor toekomstbomen

De stad is niet steeds een boomvriendelijke omgeving. De ondergrond is op vele plaatsen verhard door wegen, voet- en fietspaden en boven de grond is de ruimte voor bomen met een weelderige kruin beperkt. Daarom zie je in vele gevallen eerder kleinere en jongere bomen in het straatbeeld.

De stad en de districten brengen hier verandering in door te investeren in toekomstbomen. Dit zijn bomen in een straat of op een plein die voldoende ruimte en bescherming krijgen, zowel boven als onder de grond. Zo krijgen de bomen de kans om uit te groeien tot grote en monumentale bomen, die gemakkelijk 120 jaar worden.

Bomen in de parken zijn sowieso bomen met een lange levensloop. Zij hebben voldoende ruimte boven en onder de grond. Ze worden niet meegeteld als toekomstboom.

De voordelen voor jou?

Toekomstbomen hebben vele voordelen:

• Je plant ze maar 1 keer aan voor de komende 100 jaar en in die tijd blijft het groenvolume toenemen. 
• Hoe groter het groenvolume, hoe meer schaduw en verkoeling. Zo gaat elke boom de opwarming in de stad tegen. 
• Toekomstbomen vangen meer fijn stof en slaan meer broeikasgassen op dan kleinere bomen. 
• Ze produceren meer zuurstof.
• Als natuurlijke geluiddemper temperen ze de omgevingsgeluiden.
• Een grotere boom betekent meer leefruimte voor insecten en vogels. Zo geven toekomstbomen de biodiversiteit in de stad een boost.

Kortom, toekomstbomen zorgen voor een betere luchtkwaliteit en een betere leefomgeving. Op die manier leveren toekomstbomen ook een bijdrage aan de strijd tegen de klimaatverandering.

Hoe gaat de stad te werk?

Experts op het vlak van duurzaam groenbeheer ontwikkelden een nieuw bomenplan waar ruim aandacht werd besteed aan toekomstbomen. Zowel het aanplanten van nieuwe toekomstbomen als het opwaarderen van bestaande bomen tot toekomstbomen komt aan bod.  

Bij de soortkeuze wordt gestreefd naar voldoende diversiteit en spreiding van boomsoorten, aangepast aan de omgeving. Op die manier wordt het risico van boom-specifieke ziektes of aantastingen gespreid.

Boven de grond moet voldoende ruimte zijn voor een kruin met een groot bladvolume.

En onder de grond?

• Daar waar het mogelijk is wordt een deel van de bestaande verharding weggenomen. De vrijgekomen grond wordt geschikt gemaakt voor boomgroei. Zo ontstaat een groot plantvak, ideaal om bomen in te planten.
• Als er te weinig ruimte is wordt de groeiplaats onder de verharding aangelegd.  Een verharding en een groeiplaats hebben echter tegenovergestelde eisen. De verharding wil een dichte gesloten ondergrond want ze mag niet verzakken, een boom wil losse grond omdat dat nodig is om wortels te maken.
• Daarom wordt er onder de verharding een constructie gebouwd die de verharding kan dragen en tegelijkertijd ruimte biedt voor losse grond voor de boomwortels. Die constructie varieert naargelang de verharding die erop komt. De constructie onder een fiets- of voetpad is anders dan die onder een rijbaan. Daar is de constructie een boombunker waar auto’s over kunnen rijden.

Toekomstbomen in jouw wijk.

De stad telt ondertussen 957 toekomstbomen, en daar komen er elk jaar bij. Dat gebeurt zowel door het aanplanten van nieuwe bomen als het opwaarderen van bestaande bomen.

De toekomstbomen van de stad Antwerpen ontvingen het Natuurpuntlabel. Je vindt de labeltjes naast de toekomstbomen.

Waar staan de toekomstbomen in jouw wijk?

Het nieuwe bomenplan van Antwerpen

Om de bomen in de stad duurzaam en ecologisch te beheren tekende de stad een nieuw bomenplan uit: Het Bomenplan 2.0.  Dit plan is een leidraad en een handig werkinstrument dat focust op het beheer van de straat-, plein- en plantsoenbomen van het Antwerpse openbaar domein.

Daarbij wordt maximaal ingezet op een goede mix en spreiding van soorten en op bomen met een lange toekomstverwachting. Zo neemt ook het groenvolume in de stad toe.

Je kan het bomenplan hier raadplegen.