“Als kind zoog ik de oorlogsverhalen op als een spons”
Met De drie duifkes publiceerde Hilde Van Mieghem haar eerste roman. Het verhaal is gebaseerd op haar eigen familiegeschiedenis, ook tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daarover, maar ook over haar schrijverschap en over haar liefde voor boeken en taal, vertelde Van Mieghem in De Theatergarage. De literaire avond stond in het teken van Littekens van Borgerhout.
“Woorden hebben me altijd al gered”, vertelde Hilde Van Mieghem in de goed gevulde theaterzaal van De Theatergarage. Ze schetste het belang van literatuur terwijl ze opgroeide in een disfunctioneel gezin. “Boeken hielpen me om te ontsnappen en te formuleren wat ik voelde.”
Die grote liefde voor de taal is een rode draad in de indrukwekkende carrière van de actrice, scenariste, regisseur, documentairemaakster en columniste. Toch was het wachten tot 2022 tot Hilde Van Mieghem haar debuut maakte als romanschrijfster. “Ik was als de dood om een eigen roman te schrijven”, bekende ze aan interviewer Silvie Moors. “Ik heb zoveel goede boeken gelezen in mijn leven en dacht dat ik dat nooit zelf zou kunnen. Het is pas door columns te schrijven voor De Morgen dat ik de stap durfde zetten.”
Vriendschap tussen 3 vrouwen
De drie duifkes verwijst naar een volksliedje over 3 ongehoorzame meisjes. In Van Mieghems leven en boek zijn dat haar biologische grootmoeders Madeleine en Juliet, en haar pleeggrootmoeder Tine. Ze beschrijft de vriendschap tussen de 3 vrouwen gedurende een periode van meer dan 40 jaar. Ook de Tweede Wereldoorlog valt in die tijdsspanne. Als kind al vroeg Van Mieghem haar grootmoeders uit over hun leven en ook over de oorlogsjaren. “Ik zoog die verhalen op als een spons. Ook mijn ouders hebben de oorlogsjaren als kind nog meegemaakt. Ondanks de ontberingen blikte mijn moeder erop terug als een tijd van samenhorigheid en verbondenheid.”
De roman is een rake schets van de positie van vrouwen in de eerste helft van de 20ste eeuw. Ook de passages over de Tweede Wereldoorlog zijn goed gedocumenteerd, aldus Hilde Van Mieghem. “Aan De drie duifkes ging enorm veel onderzoek vooraf. Dirk Verhofstadt en Marc Le Bruyn deden intensief research als voorbereiding.”
De stem van Hilde Van Mieghem
De literaire avond in De Theatergarage werd voorafgegaan door een sessie SamenLezen. “Daarbij lezen we fragmenten uit een boek en bespreken we die”, vertelde Marie-Hélène. Ze was deelneemster aan de sessie over De drie duifkes, maar is zelf ook begeleidster van SamenLezen. “Wie dat wil, kan vertellen welke indruk een passage nalaat. Iedereen is vrij om al dan niet iets te delen. Ik vind het zalig om na onze sessie nu ook de auteur zelf te horen lezen uit haar eigen boek. Als ik nu verder lees in het boek, is dat met haar stem in gedachten.” Ook David is blij dat hij de auteur zelf kon beluisteren. “Ik vond het heel verrijkend om te weten te komen hoe Hilde tot haar verhaal kwam.”
Rita begeleidde de sessie over De drie duifkes. “Zo’n bijeenkomst vind ik altijd heel boeiend. Het is een manier om mensen op een korte tijd te leren kennen. Het valt me op hoe sommigen persoonlijke dingen vertellen aan onbekenden. Daarvoor is het wel nodig om een veilige omgeving te creëren. In De drie duifkes vond ik parallellen met mijn eigen familiegeschiedenis. Mijn grootvader, een oud-strijder van de Tweede Wereldoorlog, werd heel jong wees. Ook hij werd opgevoed door een tante Tine, de pleeggrootmoeder die zich ontfermde over Hildes vader.”
“Madeleine, Juliet en Tine zijn 3 feministes avant la lettre”, schetste Hilde Van Mieghem. En dat is dan weer een aanknopingspunt voor Ilona, buurtbewoner én professionele leescoach. “Ik ben heel duidelijk naar mijn kinderen: in ons gezin is er stemplicht. Daar heeft mijn grootmoeder voor gevochten.”
Deze activiteit vond plaats in het kader van de erfgoedwerking van district Borgerhout (Borgerhout Bewaart) en in samenwerking met bib Arena, de Theatergarage en Antwerpen Leest.