Hoor je een loeiend geluid in de schoorsteen wanneer je de kachel opzet? Zie je veel rook uit je schoorsteen komen? Opgepast, want dan heb je misschien te maken met een schoorsteenbrand. Een schouwbrand ontstaat wanneer opgehoopt ‘vuil’ in de schoorsteen vuur vat. Dat vuil kan roet of creosoot zijn. Creosoot is een brandbare aanslag die tot een dikke laag in de schoorsteenwand kan ophopen. Creosoot komt meestal voor na het opbranden van nat of rot hout. De dikke laag creosoot kan in brand schieten bij een temperatuur van ongeveer 500 °C – een temperatuur die in een schoorsteen makkelijk wordt behaald.

Een schouwbrand kan door verschillende redenen ontstaan. Zo kan de schoorsteen verkeerd gebouwd zijn, waardoor het rookkanaal mogelijk te groot of net te klein is. Ook het gebruik van brandstoffen die niet voor je toestel geschikt zijn, kan de kans op een schoorsteenbrand verhogen. Maar de voornaamste oorzaak van een schoorsteenbrand blijft de ophoping van aanslag (roet of creosoot) in het schoorsteenkanaal.

Hoe kan je een schoorsteenbrand voorkomen?

Geen paniek: een schoorsteen hebben, wil niet automatisch zeggen dat het er ooit in gaat branden. Je kan een schoorsteenbrand voorkomen door rekening te houden met volgende tips:

• Laat je schoorsteen jaarlijks door een erkend bedrijf vegen.

In het beste geval laat je je schoorsteen minstens één keer per jaar vegen, zodat de opgehoopte aanslag kan worden verwijderd.

• Zet een emmer met zand of een zakje zout naast de schoorsteen, open haard of kachel.

Hiermee kan je het vuur doven als lijkt dat een schouwbrand begint te ontstaan. Blus de brand nooit met water! Als je een schoorsteenbrand met water blust, zal er stoom ontstaan. Een liter water kan in 1700 liter stoom veranderen. Zo’n grote hoeveelheid kan de schoorsteen niet snel genoeg afvoeren, waardoor het rookkanaal kan scheuren. Bel bij twijfel steeds de brandweer op het nummer 112.

• Gebruik aanmaakblokjes of aanmaakhout bij het aansteken. Nooit spiritus of benzine!

Gebruik geen nat of rot hout. Dat zorgt ervoor dat er geen stoffen vrijkomen die aan de schoorsteenwand blijven hangen (en een schoorsteenbrand kunnen veroorzaken). Gebruik best ook geen krantenpapier. De inkt van het krantenpapier zorgt ervoor dat meer roet op de schoorsteenwand terechtkomt én het bevat schadelijke stoffen voor het milieu.   

• Stook volgens de Zwitserse methode.

De Zwitserse methode is de beste stookmethode omdat het voor minder aanslag in de schoorsteen zorgt. Hoe werkt die methode juist? Dat kan je in deze video ontdekken.

Help, mijn schoorsteen staat in brand!

Heb je toch te maken met een schoorsteenbrand, kom dan meteen in actie.

• Doof het vuur met zand of zout (nooit met water!).
• Sluit de schoorsteenklep en sluit de luchttoevoer van de kachel. Bij een open haard sluit je best de deurtjes.
• Bel 112 voor bijstand.
• Ventileer de ruimte zodat er geen koolstofmonoxidevorming (CO) kan plaatsvinden.