Aanleg fietsostrade en buurtpark Groenenhoek
De fietsostrade F11, het buurtpark Groenenhoek en de Saffierstraat worden als een geïntegreerd project ontworpen.
Buurtpark Groenenhoek
Langs de Saffierstraat wordt de F11-fietsostrade naast het spoor aangelegd. Deze verhoogde fietsroute maakt een directe, comfortabele en veilige verbinding tussen het station van Lier en het Ringfietspad in Antwerpen.
De huidige groene berm in de Saffierstraat wordt omgevormd tot een openbaar park, waarin de hele buurt van de natuur kan genieten. Bijna alle bestaande kastanjebomen blijven behouden en er komen veel nieuwe - zorgvuldig geselecteerde - bomen, struiken en planten bij.
De Saffierstraat zelf krijgt een volledige heraanleg met onder andere een comfortabele rijweg in asfalt, verkeersdrempels om de snelheid af te remmen, waterdoorlatende parkeerstroken en extra straatbomen.
ClaarFietsostrade F11
De F11-fietsostrade verbindt het station van Lier met het Ringfietspad in Antwerpen. Het grootste deel van deze fietsroute is al aangelegd.
Vanaf de Vosstraat in Mortsel sluit de nieuwe fietsostrade aan ter hoogte van de aanloophelling en loopt langs de Saffierstraat, op hoogte van de spoorweg. Vervolgens komt de fietsostrade via de Edgar Tinelstraat, die een fietsstraat wordt, op het Ringfietspad.
De stad heeft de ambitie om de verbinding naar het station Antwerpen-Berchem te maken (zie mobiliteitsplan Antwerpen).
ClaarDrie nieuwe fietsbruggen (aan de Arbeidersstraat, Ter Nieuwerbrugge en Deurnestraat) zorgen voor een veilige en conflictvrije doorgang voor fietsers.
Hoe comfortabeler, veiliger en efficiënter de fietsostrade is, des te sneller mensen geneigd zijn om hun auto in te ruilen voor de fiets. Zo speelt deze fietsostrade een belangrijke rol in de modal shift naar meer duurzame mobiliteit. De groeiende populariteit van elektrische fietsen maakt de fietsostrade ook voor langere afstanden aantrekkelijk.
Aan de Bikschotelaan en de Edelgesteentestraat worden er overdekte buurtfietsenstallingen geplaatst met 2 x 60 plaatsen. Op elke straathoek kan u uw fiets stallen aan een fietsbeugel.
De fietsostrade kan bereikt worden aan de Edgar Tinelstraat, via een trap met fietsgoot aan de Pervijzestraat en via de bestaande aansluiting aan de Vosstraat.
Door de fietsostrade op hoogte aan te leggen vermijden we dat snelle fietsers die tussen steden rijden, kruisen met de buurtbewoners die gaan ontspannen in het nieuwe park. Hierdoor verhogen we de verkeersveiligheid.
Buurtpark
Samen de natuur beleven
De groene spoorwegberm wordt grotendeels privatief gebruikt en bevat weinig publiek gebruiksgroen. Met de aanleg van de fietsostrade wordt het stuk naast de helling ingericht als groene zone over de volledige lengte van de Saffierstraat. Een langgerekt buurtpark voor Groenenhoek van ongeveer 1,2 km lang, goed voor 17.000 m² groene buurtruimte. Samen met de bewoners werden de locaties gekozen voor ontmoetingsplekken, speelaanleidingen, zitplekken, de samentuin, …
In het buurtpark kan u 1,2 km wandelen: soms over gras, soms over een halfverhard pad van porfier. Onderweg komt u verschillende groenzones tegen, van open grasvelden met kruiden tot dichter begroeide plekken met bomen en struiken.
Aan elke zijstraat is er een zitplek tussen het groen, toegankelijk voor iedereen via een halfverhard pad. De Saffierstraat steekt u over via een verhoogde verkeersdrempel die het verkeer afremt. Zo is het ineens mogelijk om de straat over te steken van het voetpad naar het park zonder een niveauverschil tegen te komen. Dat is een meerwaarde is voor mensen die slecht te been zijn of een kinderwagen duwen.
Aan de Smaragdstraat en de Schaffenstraat vindt u grotere ontmoetingszones met speelplekken, banken, een zittribune en een grasveld met lage planten.
ClaarAan de Pervijzestraat komt er een samentuin. In deze tuin kan u samen tuinieren op een gedeeld stuk grond. De samentuin komt in het midden van de Saffierstraat. Er zijn hier momenteel geen bomen, waardoor de plek veel zon krijgt. Dit maakt de locatie ideaal voor een moestuin.
Tijdens de werken volgt er meer informatie.
ClaarNatuurwaarde
Het studiebureau heeft de bestaande natuurwaarden nauwkeurig onderzocht en maakte een natuurtoets op.
Om het deel van het groen dat verdwijnt door de aanleg van de fietsostrade te compenseren, komen er zoveel mogelijk nieuwe, inheemse planten, struiken en bomen. Die zijn aangepast aan de omgeving, hebben minder last van lokale plagen en ziekten én zijn nuttig voor inheemse insecten. Zo komt er over de hele lengte van het buurtpark een strook met struiken, aan de voet van de helling. Dat biedt een rijk leefgebied voor verschillende dieren.
De effecten hiervan zijn al op korte termijn merkbaar. De diersoorten die er nu leven, vinden ook na de werken de planten terug die ze nodig hebben. Deze ‘waardplanten’ worden opnieuw geplant. De verlichting wordt vleermuisvriendelijk.
Bomen
Na de werken blijven 124 van de 139 bomen behouden. Er komen ook 66 nieuwe bomen bij.
De behouden kastanjebomen krijgen een bijzondere behandeling. Door de grond los te maken rond deze bomen (zoals te zien is op onderstaande afbeelding), krijgen de boomwortels meer zuurstof. Ook worden meststoffen en compost dieper in de grond gebracht via voedingszuilen. Tussen de Bikschotelaan en de Vosstraat werd het voetpad aan de kant van de kastanjebomen weggenomen. Zo kunnen de wortels van de bomen hier verder uitgroeien. Tijdens de werken zullen rijplaten de bomen beschermen.
De gezondheid van de bomen wordt nauwlettend opgevolgd. Als het nodig is voor de veiligheid, worden zieke bomen vervangen door nieuwe. Dit zullen verschillende inheemse boomsoorten zijn. Zo komt er meer variatie en biodiversiteit.
Er zullen 15 bomen verdwijnen:
- 3 kastanjebomen gaan weg aan de Lodewijk Van Berckenlaan, omdat ze te dicht tegen de nieuwe helling staan.
- Aan de Bikschotelaan en de Vosstraat gaan 6 bomen weg, omdat ze onder de nieuwe fietsbruggen staan.
- Aan de Smaragdstraat verdwijnen er 2 bomen en aan de Edelgesteentestraat 3 bomen om voldoende ruimte te kunnen voorzien voor een doorgang van de hulpdiensten.
- In de Saffierstraat aan huisnummer 230 gaat een boom weg omdat er een sorteerstraat wordt geplaatst.
Saffierstraat
De Saffierstraat krijgt een volledige heraanleg. Het is een woonstraat met gemengd verkeer, aan maximum 30 km/u.
- De rijweg wordt gemaakt van asfalt, zodat het prettig is om erop te fietsen en te rijden.
- Om de snelheid van auto’s te verminderen, komen er verhoogde verkeersdrempels.
- Het huidige rondpunt aan de Edelgesteentestraat wordt omgevormd tot een verhoogd kruispunt.
- De parkeerstroken worden gemaakt van materiaal dat regenwater doorlaat. Langs de kant van het park worden grasdals gebruikt, zodat dit goed past bij het groene karakter van het park. Langs de kant van de huizen worden er kasseien met waterdoorlatende voeg gebruikt.
- Niet enkel in het buurtpark, maar ook in de Saffierstraat komen er nieuwe bomen. Deze vinden een plek in de parkeerstrook aan de kant van de huizen. De grootte van deze bomen wordt afgestemd op de locatie.
- Door de verhoogde verkeersdrempels, de nieuwe bomen en betere oversteekmogelijkheden zullen er na de werken 56 parkeerplaatsen minder zijn in de Saffierstraat zelf. Dit werd voor een groot stuk gecompenseerd bij de heraanleg van de Lodewijk Van Berckenlaan, daar zijn toen 30 plaatsen bijgekomen.
- Doorheen de straat worden er 77 fietsbeugels voorzien, verspreid over de straat en voornamelijk aan de zijstraten. In de overdekte fietsenstalling komen 120 plaatsen.
- Bij de heraanleg van de straat komt er ondergronds een nieuwe sorteerstraat. Dit om de aantrek van zwerfvuil te verminderen. Deze komt in de parkeerstrook aan de kant van de huizen.
Woont u in de Saffierstraat? Wil u graag een geveltuin aan uw eigen huis? Mail dan uw adres, naam en telefoonnummer naar wijkoverleg.berchem@antwerpen.be. De aannemer zorgt voor de boordstenen en de teelaarde. De plantjes voorziet u zelf.
Regenwateropvang
Ons klimaat is wereldwijd aan het veranderen. Hevige regenval zal in de toekomst meer voorkomen. Er zal op kortere periodes meer regen vallen. Daarnaast zullen er lange periodes van droogte zijn, waardoor er minder water in de grond zit en bijvoorbeeld vijvers komen droog te staan. Er moet gezocht worden naar andere manieren om water op te vangen of sterk vertraagd af te voeren. Daarom worden deze maatregelen genomen:
- Er komt één wadi aan de Lodewijk van Berckenlaan. Een wadi zorgt ervoor dat regenwater in de grond kan insijpelen.
- Het regenwater van de fietsostrade dringt via poreuze regenwaterbuizen de grond in.
- De riolering van de Saffierstraat is in slechte staat en is aan vervanging toe. Er komt een gescheiden rioleringsstelsel. Dat betekent dat het afvalwater gescheiden wordt van het regenwater. Het regenwater van de daken gaat ook via de poreuze regenwaterbuizen de grond in.
Tijdlijn
2025
In februari 2025 wordt de aannemer aangesteld en de werkplanning opgemaakt. In de zomer kunnen de voorbereidende werken starten en tegen eind 2025 kunnen de grote werken van start gaan. Deze timing kan nog wijzigen.
2024
De omgevingsvergunning werd ingediend. Het openbaar onderzoek wordt dit voorjaar verwacht. De exacte data worden aangekondigd via gele affiches in de omgeving.
2023
Het definitief ontwerp is klaar en goedgekeurd.
2021 & 2022
Het voorontwerp is klaar. De grote lijnen van het ontwerp lagen vast. Er waren enkel nog kleine aanpassingen mogelijk. Geïnteresseerden stelden vragen en gaven suggesties mee tijdens een digitaal infomoment.
- Opname digitale infosessie
- De vragen en suggesties werden gebundeld op deze pagina: Veelgestelde vragen
Deze lijst is aangevuld met vragen die later werden gesteld.
2018
De input van de buurt werd verwerkt in een conceptontwerp. Bewoners gaven feedback tijdens een inspraakontbijt.
2017
District Berchem, stad Antwerpen, provincie Antwerpen en water-link ism Aquafin besloten samen de fietsostrade F11 aan te leggen, een buurtpark te creëren en de Saffierstraat te vernieuwen. Bewoners gaven hun wensen mee over de invulling van het buurtpark tijdens een werkontbijt.
2016
Goedkeuring verschillende deelprojecten fietsostrade. Meer informatie over het volledige traject van F11 kan je terugvinden op fietssnelwegen.be.
2015
Prioritaire aanleg fietsostrade Antwerpen-Lier: belangrijke verbinding voor het ontwarren van de verkeersknoop rond Antwerpen.
2001
Ontstaan Bovenlokaal functioneel Fietsroutenetwerk (fietsostrade): vlot en comfortabel fietsen over langere afstanden.
Wie werkt er mee?
Stad Antwerpen werkt samen met district Berchem en water-link in samenwerking met Aquafin aan dit project. De aanleg van de fietsostrade kan rekenen op financiële steun van provincie Antwerpen en de Vlaamse overheid via het Fietsfonds.
Hebt u vragen?
Bekijk eerst de veelgestelde vragen. Hebt u een andere vraag? Mail dan naar wijkoverleg.berchem@antwerpen.be.