Contacteer stad Antwerpen

Sigrid Spinnox
Op 20 oktober 1956 staan minister van Binnenlandse Zaken  Vermeylen, Antwerps gouverneur Declerck en burgemeester Dequeecker op het bouwterrein om plechtig de eerste  steen te leggen.

De architect, bouw en inhuldiging van het nieuwe gemeentehuis

In 1947 kreeg architect Van Steenbergen de opdracht om een nieuw gemeentehuis te tekenen. In 1964 werd uiteindelijk het hele nieuwe complex ingehuldigd.  

Van Steenbergen

In 1947 gaf het gemeentebestuur opdracht aan Eduard Van Steenbergen senior om een studie op te starten voor de oprichting van een nieuw gemeentehuis. Deze architect had toen zijn sporen al verdiend. tussen 1919 en 1932 bouwde hij de Unitas tuinwijk in Deurne-Zuid. In 1921 ontwierp hij ‘huis grauls’ in de Strijdhoflaan als eerste zelfstandige opdracht. In 1925 bouwde hij in dezelfde straat zijn eigen woning en in Hove Villa Marstboom. Andere bekende werken in Deurne zijn het enkelhuis aan de Wolfjagerslei 18, de ‘atelierwoning Spies’ aan de Boekenberglei 265 en zijn meest bekende bouwwerk, het Koninklijk Atheneum van Deurne. 

Het Koninklijk Atheneum van Deurne, gezien vanop de toren  van het gemeentehuis
Het Koninklijk Atheneum van Deurne, gezien vanop de toren van het gemeentehuis

In 1948 legde Van Steenbergen een ontwerp voor van een groot gemeentehuis, berekend op een inwonersaantal van 100.000. Na het overlijden van de architect vroeg het college van burgemeester en schepenen zijn zoon Edward Van Steenbergen junior, ingenieur-architect, het ontwerp van zijn vader verder uit te werken. Het Rivierenhof leek voor de oprichting van het complex een ideaal bouwterrein.

Eduard Van Steenbergen  senior
Eduard Van Steenbergen senior
Copyright Architectuurarchief Provincie Antwerpen1|2
Edward Van Steenbergen  junior
Edward Van Steenbergen junior
1|2

Eerstesteenlegging en start van de bouw

Op 20 oktober 1956 stonden minister van Binnenlandse Zaken Vermeylen, Antwerps gouverneur Declerck en burgemeester Dequeecker op het bouwterrein om plechtig de eerste steen te leggen.  

Burgemeester Dequeecker plaatste ook een koker in de steen (zie foto). In deze koker zit het boek Geschiedkundige flitsen van Deurne, muntstukken (Belgische franken en één gulden),  de folder Fonds voor Oprichting en Verfraaiing van het nieuw Gemeentehuis, een plan van de gemeente, het eerste perspectief van het gemeentehuis door E. Van Steenbergen en de gelegenheidsrede van de burgemeester.

(bron: boek Maurice Dequeecker van Wim Geldolf)

Op 20 oktober 1956 staan minister van Binnenlandse Zaken  Vermeylen, Antwerps gouverneur Declerck en burgemeester Dequeecker op het bouwterrein om plechtig de eerste  steen te leggen.
Op 20 oktober 1956 staan minister van Binnenlandse Zaken Vermeylen, Antwerps gouverneur Declerck en burgemeester Dequeecker op het bouwterrein om plechtig de eerste steen te leggen.
1|3
Op 20 oktober 1956 staan minister van Binnenlandse Zaken  Vermeylen, Antwerps gouverneur Declerck en burgemeester Dequeecker op het bouwterrein om plechtig de eerste  steen te leggen.
Op 20 oktober 1956 staan minister van Binnenlandse Zaken Vermeylen, Antwerps gouverneur Declerck en burgemeester Dequeecker op het bouwterrein om plechtig de eerste steen te leggen.
1|3
1|3

Sindsdien bouwde men aan een modernistisch complex in witte steen, bestaande uit een vier verdiepingen hoog administratief gedeelte, een bijgebouw en een representatief gedeelte rondom een ruime binnenkoer.

Een 39 meter hoge toren die niet alleen een prachtig uitzicht biedt op het Rivierenhof en de gemeente, maar ook een 'waardig zinnebeeld van Deurne' moet zijn.

De architectuur van het gebouw is zeer sober opgevat, maar tegelijk straalt het voornaamheid en waardigheid uit.

In het nieuwsblad van 15 december 1964 staat hoe Dequeecker zich bij de officiële opening verontschuldigde bij de aannemer voor zijn vaak scherpe reacties tegen elke vertraging of uitstel: “Zeer speciaal richtte hij zich ook tot de aannemers van het werk aan wie hij, bij deze gelegenheid, zijn verontschuldigingen aanbood voor de soms harde en geprikkelde taal die hij gebruikt heeft in de loop van de verwezenlijking van het gebouw.”

De bouw van het gemeentehuis
De bouw van het gemeentehuis
1|4
De bouw van het gemeentehuis
De bouw van het gemeentehuis
1|4
De bouw van het gemeentehuis
De bouw van het gemeentehuis
1|4
De bouw van het gemeentehuis
De bouw van het gemeentehuis
1|4

Weetjes en getallen 

In 'Het Huis van Deurne', de informatiebrochure die de Deurnenaren informeerde over het nieuwe gemeentehuis, vermeldt Dequeecker na de voltooiing een aantal weetjes met veel getallen:

“Het hele gebouw is onderkelderd. Hiervoor diende niet minder dan 5000 m³ aarde uitgegraven. Als bouwwijze werd betonskelet aangewend. Hiervoor werd 1400 m³ beton gebruikt, versterkt met 240 km ijzeren staven. Voor het bekleden van de buitenmuren met 230 m² witte kunststeen,  bleek 1200 m³ metselwerk noodzakelijk. 150 deuren werden aangebracht waarvan 45 in glas. Voor de afwerking van de vloeren werden 3065 m² linoleum en 411 m² parket gelegd. De 196 ramen en 45 glazen deuren vergden 1267 m² glas. 16500 meter leidingen en 1300 lampen waren noodzakelijk voor de 650 verlichtingstoestellen. Voor de verwarming dienden 2762 meter leiding gelegd om de 241 radiatoren te bedienen. Tevens werden 490 kranen aangebracht.”

De zuidzijde van het afgewerkte kantoorgebouw en  toren, nog vóór de bouw  van het representatief  gedeelte.
De zuidzijde van het afgewerkte kantoorgebouw en toren, nog vóór de bouw van het representatief gedeelte.
1|2
De bouw van het gemeentehuis
De bouw van het gemeentehuis
1|2

Enkele belangrijke data

In 1956 werd de eerste steen gelegd. Vier jaar later waren het administratieve gedeelte en de toren klaar en werden die al in gebruik genomen. Nog eens vier jaar later, in 1964, werd het protocollaire gedeelte rond de binnenkoer ingehuldigd.

  • Eerstesteenlegging: 20 oktober 1956
  • Begin van de werken: 16 november 1956
  • Ingebruikname administratief gedeelte: 1 januari 1960
  • Inhuldiging hele complex: 14 december 1964

Een gedetailleerde beschrijving van de eerstesteenlegging en de inhuldiging van het nieuwe gemeentehuis met een opsomming van alle belangrijke genodigden en citaten uit de verschillende redevoeringen vind je in het boek 'Maurice Dequeecker 1905-1985' van Wim Geldolf.