De stad Antwerpen en het district Ekeren willen meer ruimte maken voor water in straten, in parken en op pleinen door te ontharden. Daardoor krijgen onze publieke ruimte een natuurlijk karakter en krijgt Ekeren meer weerbaarheid tegen de gevolgen van de klimaatverandering.

Waarom ontharden en vergroenen?

Wanneer we ontharden, maken we in de publieke ruimte plaats voor water. Dat doen we door onnodig verharde oppervlaktes te verwijderen om plaats te maken voor een oppervlakte die water doorlaat, zoals bv. een plantvak voor een boom. Er zijn tal van redenen om straten en pleinen te ontharden.

• minder kans op wateroverlast: Door alle verharding (straten, woningen, …) krijgt het regenwater nauwelijks de kans om de bodem in te zakken. Dat zorgt voor meer kans op wateroverlast bij hevige buien en watertekort bij langere periodes van hitte. Meer groen, in tuinen en in de openbare ruimte, zorgt ervoor dat het regenwater kan worden vastgehouden en geborgen op de plek waar het valt. Bekijk hier de infiltratiewaaier.
   
• verkoeling in de zomer: In de zomer nemen huizen, pleinen en straten veel warmte op en staan die maar langzaam weer af. Na een zomerse dag blijft het vooral ‘s nachts in een dichtbebouwd gebied soms wel vijf tot tien graden warmer. Bomen, struiken en ander groen kunnen de temperatuur helpen verlagen door water te verdampen. Bovendien zorgen bomen voor schaduw.
   
• een betere gezondheid: Studies tonen aan dat de aanwezigheid van groen stress vermindert. Een groene ruimte is eveneens aantrekkelijk voor spel en sport. En wie meer beweegt, leeft gezonder.
   
• sociaal contact: Buurtgroen creëert ruimte waar bewoners elkaar laagdrempelig kunnen ontmoeten. Wijken waar bewoners meer contact hebben, hebben doorgaans minder last van verloedering, overlast en criminaliteit.
   
• meer biodiversiteit: De inrichting van ons openbaar domein is bepalend voor de diersoorten die zich er vestigen. Zorgen we voor schaduwrijk groen, tuinen, straatbomen, bermen en plantsoenen met bloemrijk grasland, struiken, open waterlopen en kleine wateren? Dan komen er bijen, zangvogels en vlinders onze richting uit.

Hoe creëert het district vandaag meer plaats voor water?

Als straten en pleinen opnieuw worden aangelegd besteden we steeds meer aandacht aan de gevolgen van de klimaatverandering. Hiermee verbeteren we de leefbaarheid van ons district.

Dat kunnen net zo goed zichtbare als onzichtbare ingrepen zijn. Als we bv. genoeg mogelijkheden voorzien om het regenwater goed te laten indringen in de ondergrond kan het ineens gebruikt worden voor de bewatering van bomen en moet het niet onnodig de riolering in. Op die manier zorgen we ervoor dat de bomen minder last hebben van droge periodes.

Ondertussen hebben we niet stilgezeten en en zijn er al heel wat inspanningen geleverd:

• Rozemaaipark (uitgevoerd)
  Het Rozemaaipark is een recent landschapspark waar het groen en water stap voor stap evolueert naar een kwaliteitsvolle leefomgeving voor de lokale fauna en flora. De hoofdrol is er weggelegd voor de Donkse beek. 
  In de beek zelf werden dammen geplaatst en errond nieuwe bomen aangeplant en waterpoelen aangelegd. Ook het regenwater van de gebouwen en straten in de woonwijk stroomt voortaan in greppels af tot in de beek. In een tweede fase wordt de aansluiting gemaakt tussen deze beek en de oorspronkelijke Donkse beek.
   
• Jozef Ickxstraat en Prinshoeveweg (uitgevoerd)
  Bij de heraanleg van de Jozef Ickxstraat en Prinshoeveweg tussen Kruidenlaan en Jozef Ickxstraat is ter hoogte van het nieuwe dienstencentrum De Nobele Donk meer ruimte gemaakt in de natuurlijke bedding van de waterloop Donksebeek.
   
• Prinshoeveweg (in uitvoering)
  Bij de heraanleg van het gedeelte Prinshoeveweg tussen Kruidenlaan en Oude Landen wordt
  400 meter van de waterloop Donksebeek opnieuw open gelegd (met 1 rechte en 1 schuine natuurlijke oever). Na de heraanleg zal er ook veel zuiverder water door de beek stromen doordat vuil water van een reeks huizen op de Kapelsesteenweg vanaf nu naar de riolering stroomt en niet meer in de beek.
   
• Oudebaan, Hoogpadlaan en Kapelsesteenweg 'noord' (in voorbereiding 2021/2023)
  Bij de heraanleg van Oudebaan en Hoogpadlaan, tussen Herautenlaan en Gerardus Stijnenlaan, en Kapelsesteenweg 'noord', tussen Beekstraat en Maria Theresialei, wordt het afvalwater van de huizen, winkels en bedrijven gescheiden opgevangen van het regenwater.
  Het vuile water stroomt via de riolering naar de zuiveringsinstallatie. Het regenwater wordt maximaal ter plaatse gehouden, op het eigen terrein van de aanpalende gebouwen, in kleine groenstroken of water infiltratiebekkens. Als dat niet mogelijk is, stroomt het regenwater via een aparte ondergrondse leiding rechtstreeks naar de Oudelandse Beek. Deze waterloop stroomt vanaf de Hoogpadlaan reeds in een open natuurlijke bedding door Hoekakker. Bij de heraanleg worden alle woningen of gebouwen ‘afgekoppeld’.

Hoe zorgt het district voor nog meer groen en ontharding?

De komende jaren wil het district Ekeren het goede voorbeeld geven. We brengen plekken in kaart die onnodig verhard zijn (een overbodig stuk rijweg in asfalt, een heel groot kruispunt, een zeer breed voetpad, …) en onderzoeken hoe we deze snel en eenvoudig kunnen vergroenen.

Wat kan jij doen?

Ook jij kan met enkele eenvoudige ingrepen een bijdrage leveren aan ontharding en vergroening. Denk maar aan een geveltuin (steen uit het voetpad en plant erin), een voortuin creëren in plaats van een oprit, een regenton plaatsen, een tuin of koertje voorzien van planten en bloemen, terrasverharding beperken tot een minimum of aanleggen in waterdoorlatende kiezels of tegels, een groendak aanleggen, ...

Lees er alles over en vind nóg meer tips op de website van het Ecohuis.

Meer lezen?

Wil je graag meer te weten komen over het groenplan en het waterplan van de stad Antwerpen? Lees er meer over achter de links

Andere nuttige links vind je hieronder:

https://blauwgroenvlaanderen.be
https://blauwgroenvlaanderen.be/bewoners/
http://www.klimaatenruimte.be/