De rivier

In een plantsoen voor kasteel Sorghvliedt bevindt zich De Rivier van Velitchko Minekov  (°1928). Het werk is gehouwen uit een massief blok graniet en vertoont vage verwijzingen naar antropomorfe kenmerken.  Het werk werd tentoongesteld op de veertiende Biënnale voor  de Beeldhouwkunst in het Middelheimmuseum in 1977.

Park Sorghvliedt

Humanisme

Dit beeld in inoxplaat is van de hand van Marcel Mazy (°1931). Het suggereert twee menselijke figuren maar heeft nauwelijks een derde dimensie. Mazy was een tijdlang directeur van de Gemeentelijke Academie van Hoboken.

Park Sorghvliedt

Japanse Vredespaal

Witte paal voorzien van deze tekst: 'Moge vrede heersen op aarde' in Nederlands, Engels, Frans en Japans vervaardigt door de Japanse kunstenares Mié Tabé. Deze vredesactiviste woont en werkt sinds 1979 in Brugge. Ze creëert poppen, maskers, schilderijen en is een bekende kalligrafe. Bovendien vertegenwoordigt ze voor België de 'World Peace Society'. In dat kader plantte ze 26 witte vredespalen met een vredeswens op. De vredespaal in Hoboken werd geplaatst in november 1986, op aanvraag van VAKA Hoboken o.l.v. Viviane D’hondt.

park Sorghvliedt

Keesje, het diakenhuismannetje van Jan Bronner

Keesje is het hoofdfiguur uit Camera Obscura, een in de negentiende eeuw veel gelezen verhalenbundel van Nicolas Beets uit 1839 waarin hij onder het pseudoniem Hildebrand de burgerlijkheid op de hak nam. Keesje is een arme man die met klusjes hoopt genoeg geld te verdienen om begraven te worden in zijn eigen doodshemd. Door verraad moet hij echter al zijn geld afgeven aan de ‘vader’ van het diakenhuis. Na bemiddeling door Hildebrand krijgt hij dit op een later tijdstip terug.

In 1914 werd een wedstrijd uitgeschreven voor een Hildebrand-monument, ter gelegenheid van de 100^ste verjaardag van de schrijver. Jan Bronner won de wedstrijd met een ontwerp van een achtkantige fontein met op iedere hoek een beeld van een figuur uit Camera Obscura. Het monument kwam in Haarlem te staan, de geboorteplaats van de schrijver. De beelden werden afgewerkt in 1948, maar het duurde uiteindelijk tot 1962 voor het hele monument volledig klaar was.

Op het originele monument staan stenen beelden, maar van de gipsen voorontwerpen werden bronzen afgietsels gemaakt. Van Keesje werden zo vier exemplaren gemaakt. Behalve deze in park Sorghvliedt staat er een Keesje in het stadspark van Eindhoven, in het Siegerpark in Amsterdam en is er een in bezit van het Museum Beelden aan Zee. De Hobokense Keesje werd in 1962 door de stad Antwerpen van de kunstenaar gekocht en behoort tot de collectie van het Middelheimmuseum.

Park Sorghvliedt

Vertical-lyrical white van Slavko Tihec

Dit abstracte beeld van de Sloveense kunstenaar Slavko Tihec werd gemaakt van bundels aluminium lasstaven. De ovale schijf op een piramidale voet stelt aan weerszijden een stralenbundel met kruisvormige kern voor, die lijkt op een grote bloem of reusachtige aureool. Met de organische vorm overbrugt de kunstenaar de kloof tussen natuur en technologie.

Het beeld werd na de negende biënnale voor de beeldhouwkunst in het Middelheimmuseum in 1967 aangekocht door de stad Antwerpen voor de collectie van het museum. In 2014 geeft het Middelheimmuseum het kunstwerk in langdurige bruikleen aan het district Hoboken en staat het in park Broydenborg.

Park Broydenborg

Tyl Uilenspiegel van Madeleine Forani

Dit bronzen beeld van de Belgische beeldhouwster Madeleine Forani laat zich het best bekijken door er rond te lopen. Aan de ene zijde ziet u Tijl Uilenspiegel, het bekende personage uit de Nederlands-Duitse folklore. Volgens de sage was Tijl een deugniet die in de zestiende eeuw vrij als een vogel door de Nederlanden en Duitsland trok en iedereen voor de gek hield  met zijn streken. Hij werd bijgestaan door zijn goedmoedige vriend Lamme Goedzak en zijn vriendin en zoogzuster Nele. Nele is afgebeeld aan de andere zijde van dit beeld. In zijaanzicht ziet u dat Tijl en Nele elkaars hand vasthouden.

Forani’s dochters schonken het beeld in 1981 aan het Middelheimmuseum. In 2014 gaf het museum het in langdurig bruikleen aan het district Hoboken en kreeg het een plekje in park Broydenborg.

Park Broydenborg

Heldenmonument

Dit monument voor de Hobokense slachtoffers van de twee wereldoorlogen werd onthuld in 1947. De hardstenen obelisk met lauwerkrans staat centraal in een cirkelvormig perk omgeven door taxushaag en lage hardsteen wanden. In deze wanden staan links de namen van de slachtoffers uit de Eerste Wereldoorlog en rechts de namen van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog gebeiteld. Het wapenschild op de achterzijde van de obelisk is dat van de gemeente Hoboken.

Het Algemeen Verbond van Oudstrijders- en Gelijkgestelden (A.V.O.G.) herdenkt de slachtoffers van WOI en WOII. Jaarlijks zijn er drie momenten waarop u welkom bent. In mei herdenkt AVOG het einde van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van de concentratiekampen, in  september de bevrijding van Hoboken en tenslotte op 11 november de wapenstilstand na de Eerste Wereldoorlog.

Leeuwen van Eugeen Neefs

Op de Kioskplaats houden twee leeuwen de wacht. Eén in het plantsoen aan de kant van de Lelieplaats, de andere ter hoogte van de Kapelstraat. Beide leeuwen bekroonden ooit de trappen van het vroegere gemeentehuis van Hoboken, dat in 1891 gebouwd werd op de plek waar nu de Lelieplaats is. Ze zaten naar elkaar gedraaid en hielden het wapenschild van Hoboken vast. Toen het oude gemeentehuis in 1987 werd afgebroken, verhuisden de leeuwen elk naar hun kant van de Kioskplaats.

Kioskplaats

De Hobokenaar van Yvonne Bastiaens

‘Den Hobokenaar’ is een bronzen beeld dat de spotnaam voor de Hobokenaars uitbeeld: de strontboeren. Voor 1870 woonden in Hoboken voornamelijk landbouwers en hoveniers. Om hun velden te bemesten, haalden ze met handkar en beerton de mest uit de afvoergrachten. Ze controleerden ook de mest, zelfs bij de mensen thuis: ze staken een vinger in de beer en proefden dan om de kwaliteit te bepalen. De burgers uit de stad noemden daardoor de Hobokenaars al snel beerscheppers of strontboeren. Een naam die de Hobokenaars nog steeds met het nodige gevoel voor zelfrelativering dragen.

Volkszanger John Lundström (1919-1990) schreef voor de inhuldiging van dit beeld het volksnummer 'Het lieke van den Hobokenaor'.

Kioskplaats

Nello en Patrasche van Yvonne Bastiaens

Nello en Patrasche zijn de hoofdpersonages uit ‘Een hond van Vlaanderen’, een boek uit 1872 van de Britse Marie-Louise de la Ramée. Zij schreef onder het pseudoniem Ouida dit verhaal over een arme jongen en zijn hond, dat vooral in Japan uitgroeide tot een absolute klassieker. En hoewel er discussie over bestaat waar het verhaal zich juist afspeelt, zijn de Hobokenaars er alvast van overtuigd dat Nello en Patrasche in Hoboken woonden.

Door de populariteit in Azië werd het verhaal ontelbare keren verfilmd en bewerkt. Ook Suske en Wiske kennen Nello en Patrasche: Studio Vandersteen baseerde het album ‘Het dreigende dinges’ op hun avonturen. De tekeningen uit dat album vormden dan weer de inspiratie van Yvonne Bastiaens voor het beeldje in de Kapelstraat.

Het verhaal in een notendop: Nello is een arme weesjongen die, samen met zijn hond Patrasche en zijn grootvader, melk levert van deur tot deur met een melkkar. Hij houdt van de schilderijen van Rubens en schildert zelf ook. Op een gegeven moment wordt hij valselijk beschuldigd van brandstichting waardoor hij alles verliest. Met zijn laatste krachten trekt hij naar de kathedraal om er ‘De kruisafneming’ te bekijken. Samen met zijn hond Patrasche in zijn armen sterft hij voor dit kunstwerk.

Het verhaal en de figuren van Nello en Patrasche zijn de inspiratiebron voor de werking van Nello’s Droom Genootschap. De vzw werkt nauw samen met een ruim netwerk van organisaties en verenigingen, scholen, het district Hoboken, de stad Antwerpen en lokale besturen. Nello’s Droom Genootschap wil het verhaal beter bekend maken bij een breed publiek. Om haar doelstelling te realiseren organiseert Nello’s Droom Genootschap culturele en toeristische activiteiten zoals begeleide wandelingen door Hoboken en voorstellingen voor kinderen en voor een volwassen publiek.

Meer info? https://www.facebook.com/nellosdroomgenootschap/

Kapelstraat

Zwarte God

In de kerk hangt rechts achteraan het beeld van de Zwarte God, de oudste sculptuur in Hoboken. Het laat-romaanse beeld van een triomferende Christus spoelde vermoedelijk eind twaalfde eeuw tegen de stroming in aan in Hoboken. De parochianen brachten het beeld naar de kerk, maar het verdween er en werd op net dezelfde plek in het riet aan de Schelde teruggevonden. Weer bracht men het beeld naar de kerk en weer verdween het en vond men het terug in het riet. Waarna men besloot een kapel te bouwen op de plek waar het beeld aanspoelde. Deze Heilige Kruiskapel gaf Hoboken al snel bekendheid als bedevaartsoord. Ze werd in de zeventiende eeuw geïncorporeerd in het Brigittijnenklooster en na de opheffing ervan onder de Franse revolutionairen kwam het beeld in de dorpskerk terecht.

Onze-Lieve-Vrouwgeboortekerk, Kioskplaats

Zwaantjesmonument

Het Zwaantjesmonument, een zuil met een waterpartij in de vorm van zes fonteintjes en drie gestileerde zwanen, is een landmark in de wijk. Dit monument is een geschenk van de wijkgemeenschap Zwaantjes aan het district om de heraanleg van de Antwerpsesteenweg te vieren.

Zwaantjes