“Aan toegankelijkheid werken kan pas als je ervaart wat een beperking met je doet.”
Welke drempels ervaar je als persoon met een beperking? Via enkele onderdompelsessies organiseerde Laure Aelterman van de cel Gelijke Kansen een ervaringsreis voor stadsmedewerkers in samenwerking met Konekt.
Laure neemt je mee op ervaringsreis
Hoe is het om een beperking te hebben? Welke drempels kom je tegen? Hoe zie je die drempels terug komen in je job? Laure Aelterman van de cel Gelijke Kansen organiseerde samen met Konekt onderdompelsessies rond toegankelijke dienstverlening.
Laure: “Met een integraal toegankelijkheidsplan wil de stad integrale toegankelijkheid structureler inbedden in het beleid en dagelijkse werking. Onderdeel van dit plan is om een grotere focus op toegankelijkheid te creëren bij medewerkers van de stad. Dit doen we via onderdompelsessies samen met collega’s en ervaringsdeskundigen.”
Zo heb je ervaringsdeskundige Kurt Verhauwaert die werkt bij Konekt, een organisatie die radicaal gaat voor een samenleving waarin personen met en zonder handicap samen leven, leren en werken. Praktijkgerichte opleidingen zijn daar een onderdeel van.
Kurt: “Met deze sessie wil ik mensen laten aanvoelen hoe het is om een beperking te hebben. Ik kan het zelf wel vertellen, maar het echt meemaken is veel beter. Ik merk dat zij tijdens de inleefoefening ontdekken dat het niet zo simpel is. Den Bell is nochtans al goed aangepast waardoor het gemakkelijker moet verlopen. Toch ervaren de collega’s dat niet.”
Laure zet in op de toegankelijkheidsoefening
Laure: “Personen met een beperking stoten iedere dag opnieuw op drempels. Dat kunnen fysieke drempels zijn zoals onduidelijke signalisatie, het ontbreken van zichtbare en voelbare lijnvormige elementen (geleiding), te smalle liften of deuropeningen. Maar ook informatieve of sociale drempels zorgen ervoor dat een uitstapje plannen of je snel even verplaatsen niet van een leien dakje loopt.
Collega’s en deelnemers Kristof (Visit Antwerpen) en Neida (stadsmedewerker Ondernemen en Stadsmarketing/Team Wonen) bevestigen de moeilijkheden.
Kristof: “De inleefoefening is zeer confronterend, ik ben geblinddoekt en ken het gebouw den Bell niet. Ik kom hier normaal nooit. Het helpt dat ik de wandeling kan doen samen met een partner die wel bekend is met het gebouw. ”
Neida: “Ik zit voor deze oefening in een rolstoel en ervaar verschillende drempels. Daarom let ik vooral op de wegwijzers om de meest ideale weg te zoeken. Ik heb als voordeel dat ik bekend ben in den Bell. Daarom vraag ik ook hulp aan mensen die ik tegenkom. Als je alles zelf moet uitzoeken is het echt niet vanzelfsprekend.”
Kristof: “Ik vond het niet evident om de weg naar buiten te vinden. Gelukkig kunnen we als duo samen op zoek naar de verschillende mogelijkheden. Als het ene niet werkt, wat zijn dan de andere mogelijkheden? Dat is geen eenvoudige opdracht. Met mijn blinddoek op, ervaar ik echt hoe het voelt om een visuele beperking te hebben. Ik vind het dan ook heel aangenaam dat mijn partner alles luidop zegt en heel beschrijvend is. Dat geeft me een veilig gevoel. Ik was me daar op voorhand niet bewust van dat je alles ook moet beschrijven wat je ziet.”
Ook deelnemers Houssni (teamcoordinator bij Ondernemen en Stadmarketing/loket Migratie) en Tanja (klantenteam Sociale Dienstverlening) ervaren frustraties.
Houssni: “Ik vind het eng om geen zicht te hebben. Ik heb de neiging om tegen de muur te blijven. Als ik in het midden van de ruimte sta, is alles zwart rondom mij. Dat vind ik niet aangenaam.”
Tanja: “Ik heb al verschillende frustraties beleefd in mijn rolstoel. Zo werkte de lift niet goed en moest ik blijven duwen op het knopje. Ik heb het gevoel dat ik beperkt ben in mijn handelingen. Momenteel ben ik dus in overlevingsmodus.”
Laure ervaart drempels
Laure: “Ik nam zelf deel aan de ervaringswandeling als ‘doof’ persoon, met een speciale koptelefoon waardoor alle geluid wegviel. Een ervaringsdeskundige vertelde me ooit dat doof zijn een enorme impact heeft op je sociaal leven. Mensen weten niet hoe ze met je moeten spreken en durven het dan ook niet proberen. Dat is wat ik ook meteen ervaarde, alle context die je normaal krijgt door wat mensen rondom je vertellen, valt volledig weg. Je kan soms nog iets opmaken uit de mimiek, maar enkel als de mond en gezicht volledig zichtbaar zijn.”
“Het was ook leerrijk om zowel te voelen wat een fysieke beperking met je doet, als een cognitieve beperking. De eerste ervaring maakt je snel duidelijk hoe je afhankelijk wordt van mensen rondom je. De ervaring rond cognitieve beperkingen zoals autisme laten dan weer zien wat een overvloed aan onverwachte prikkels met je doet.
“De nabespreking verliep heel open en constructief. Verschillende collega’s opperden meteen ideeën om de toegankelijkheid binnen hun werkdomein te verbeteren. Daarom vind ik deze onderdompelsessies echt een waardevol instrument. De deelnemers kregen een totaalervaring en zelf kreeg ik heel waardevolle input dankzij de openheid van de collega’s en hun wil om een steentje bij te dragen.”
Laure deelt haar gouden tip
Laure: “Als stadsmedewerker wil je burgers zo goed mogelijk helpen, maar soms weet je niet hoe. Je verstaat de klant niet goed, maar durft niet aangeven dat je die niet begrepen hebt. Met de onderdompelsessies leer je door de bril van iemand met een beperking kijken en krijg je praktische tips op maat. De gouden tip is eigenlijk heel eenvoudig: neem een open houding aan en durf vragen te stellen. Er is uiteraard nog heel wat werk aan de winkel rond toegankelijkheid. Maar we hebben samen al verschillende stappen vooruit gezet en dat moeten we blijven volhouden.”
Meer info
- Cel Gelijke Kansen: gelijkekansen@antwerpen.be
- Tips en tricks rond toegankelijkheid