Wie zijn jullie? Stel jezelf even voor 

Mattias: “Ik ben Mattias, ik maak deel uit van de afdeling mobiliteit van de stad Antwerpen en zit in het team infrastructuur en projectregie. Ik werk samen met Tom aan het project slimme schakels.” 

Tom: “Ik ben een collega van Mattias en werk aan deze mobiliteitsknooppunten.” 

Wat zijn slimme schakels? 

Mattias: “Slimme schakels zijn mobiliteitsknooppunten in de stad Antwerpen waar je verschillende vervoersmiddelen makkelijk kan combineren om zo vlot op je bestemming te geraken. In de stad hebben we meer dan 100 verschillende overstapknooppunten geselecteerd. Met een slimme schakel kan je op een toegankelijke manier overstappen van het ene naar het andere vervoersmiddel. Voorbeelden van slimme schakels zijn Franklin Rooseveltplaats of Nationale Bank, maar er zijn evengoed ook kleinere punten in woonwijken waar je op één plek een velostation, een deelwagen en enkele fietsenstallingen kan terugvinden."  

Waarom brengen jullie de mobiliteitsknooppunten in kaart? 

Mattias: “We willen kwaliteit geven aan de gebruiker en inspelen op hun noden. Vandaag zijn er heel wat plekken waar reizigers overstappen van het ene vervoersmiddel naar het andere, maar zijn er nog veel verbeterpunten op vlak van comfort. Liggen de verschillende vervoersmiddelen dicht bij elkaar? Zijn er veilige en comfortabele looproutes? We vinden het daarom belangrijk om ook in te zetten op de integrale toegankelijkheid van die punten. Zijn er blindegeleidelijnen of reliëflijnen toegevoegd op de routes?  Zijn er geen drempels of obstakels? Het is een samenwerking met verschillende partners die in de eerste fase voornamelijk theoretisch was. Nu kunnen we deze kennis ook omzetten naar de praktijk.” 

Tom: “We hebben alle huidige mobiliteitsknooppunten in kaart gebracht. Telkens stelden we de vraag ‘wat is er al aanwezig en wat ontbreekt hier nog?’ In de eerste fase focussen we ons op het verbeteren van de grootste schakels, later breiden we uit naar meer lokale schakels. Ons doel is om op een compacte en toegankelijke manier de mobiliteit naadloos in elkaar te laten overvloeien. Om je vlot te verplaatsen in de stad zijn er vandaag heel veel mogelijkheden en is het combineren van verschillende mobiliteitsopties vaak de beste keuze. Die overstap willen we zo vlot mogelijk doen verlopen.”  

Hoe pakken jullie dit concreet aan? 

Tom: “Een voorbeeld is onze wayfinding. In een stedelijke omgeving is het vaak naar ruimte zoeken en soms lukt het dus niet om alle mobiliteitsdiensten vlak bij elkaar te zetten. Bewegwijzering van de knooppunten is daarom ook een belangrijk onderdeel. Als je van een tram afstapt moet het meteen duidelijk zijn waar het dichtstbijzijnde velostation is. Tegelijk maken we iedereen zo attent op de grote variatie aan mogelijkheden. Idealiter zie je ook meteen of er nog beschikbare fietsen zijn. Daarom zijn we bezig met een proefproject rond digitale wayfinding of bewegwijzering. Een goed knooppunt moet z’n info zo helder mogelijk ter beschikking stellen.”  

Waarom staat toegankelijkheid zo centraal in jullie project? Waarom vinden jullie dat belangrijk?

Tom: “Mobiliteit voor mensen met een beperking is nodig. Er is nog heel veel werk om zaken voldoende toegankelijk te maken. Zo is er nog een grote achterstand op overstappunten. Er is dus nood aan een inhaalbeweging en dit project biedt daarvoor de opportuniteit. We willen de beleving voor iedereen verbeteren en daar is integrale toegankelijkheid een fundamenteel onderdeel van. De realiteit geeft aan dat die oefening niet evident is. Soms zijn er bepaalde oorzaken waardoor je niet voldoende ver kan gaan.”

Hebben jullie al concrete projecten uitgewerkt waar je de toegankelijkheid hebt verbeterd?

Tom: “We zitten momenteel aan de allereerste realisaties van ons project.”

Mattias: “Zo zijn Bist in Wilrijk, Antwerpen-Centraal en het Mediaplein enkele locaties die zeer binnenkort worden aangepakt. Dat zijn bestaande mobiliteitsknooppunten die goed voorzien zijn van mobiliteitsdiensten en faciliteiten. Maar na ons onderzoek ontbraken er nog enkele zaken. Zo was er een bushalte voor het station waar er nog geen blindegeleidelijnen voorzien waren en hebben we extra bewegwijzering voorzien. Aan het mediaplein voegden we ook de blindegeleidelijnen toe.”

Werken jullie samen met andere organisaties of experten?

Mattias: “Via de cel Gelijke Kansen van Sociale Dienstverlening werken we samen met experten van Inter, het Vlaams expertisecentrum toegankelijkheid, en hebben ook afgestemd met de Expertengroep Handicap en toegankelijkheid. Antwerpenaren met een beperking namen ons mee op hun belevingsreis. Zo hebben ze ons op zaken gewezen bij de Park and Ride Olympiade. Daar waren er bepaalde drempels die nog te hoog stonden en was er een oversteek die niet veilig kon gebeuren. Die rondgang met ervaringsdeskundigen is echt een goede leerschool voor ons want die kennis gebruiken we ook op andere locaties.”

Hebben jullie nog concrete tips voor collega’s om hun aanbod nog toegankelijker te maken?

Mattias: “Er is enorm veel aandacht voor toegankelijkheid nodig. Er wordt al veel aandacht aan besteed in de publieke ruimtes, maar er is zeker nog ruimte voor verbetering. Mijn advies is dat je in gesprek moet gaan met de ervaringsdeskundigen om nieuwe inzichten te krijgen. Kom in contact met mensen die zelf de beperkingen ervaren en leer daaruit.”

Meer info

• Dienst Gelijke Kansen: gelijkekansen@antwerpen.be