Slim bouwen zorgt voor een lage energiefactuur
In 2007 kocht Sam een bouwgrond in Deurne. Drie jaar later was zijn passiefwoning af. Omdat het hier ging om één van de eerste passiefwoningen volgens de traditionele bouwmethode, met bakstenen, deed ook de aannemer veel ervaring op met deze werf.
Wanneer we bij Sam in de tuin even van de zon genieten, lijkt het alsof we naar een serre staan te kijken. En dat mag je zelfs letterlijk nemen. Sam koos ervoor om aan de woning een budgetvriendelijke achterbouw toe te voegen in tuinbouwprofielen met ramen van tuinbouwglas. Die serre is een niet-geïsoleerde uitbreiding van het woonvolume, waardoor Sam meer verblijfsruimte heeft aan de woning tijdens het tussenseizoen. De uitstekend geïsoleerde gebouwschil begint immers pas achter de serre.
Een testcase voor passiefbouw met vertrouwde technieken
Sams rijwoning in de stad is, in tegenstelling tot de eerdere passiefbouw die met houtskeletbouw werd gerealiseerd, volgens de traditionele bouwmethode gemaakt. Dit wil dus zeggen dat ook hier de Belgische baksteen een prominente rol speelt. Voor de zijgevels kon Sam gebruik maken van recuperatie baksteen. Door voor een traditionele methode te kiezen, kon Sam de prijs van de werken drukken.
Eerdere passiefwoningen in België waren vooral vrijstaande woningen in meer landelijk gebied, opgetrokken in houtskeletbouw. Sam had in het begin wel schrik voor de luchtdichtheidseisen die je moet bereiken om aan de eisen van een passieve woning te voldoen, maar dit bleek achteraf makkelijker te gaan met baksteen dan met hout. Ook voor de aannemer was dit interessant om weten. De keuze van Sam hielp mee om de bouwprincipes voor passiefbouw en BENwoningen op de kaart te zetten.
(lees verder onder de afbeeldingen)
Een eenvoudig plan
Deze woning was, en is eigenlijk nog steeds een erge vooruitstrevende woning op vlak van energiezuinigheid, ook al maakte Sam vooral gebruik van courante bouwtechnieken. Een volgende stap in het bouwproces zou zijn om te kijken naar de recycleerbaarheid van de bouwmaterialen en hoe het ontwerp ooit op termijn eenvoudig afgebroken kan worden. Het grote voordeel van baksteen en beton is de erg lange levensduur daarvan. Door het eenvoudige en open plan kan de woning later ook gemakkelijk op andere manieren ingevuld worden. De huidige ruimten kunnen multifunctioneel gebruikt worden. Zo dienen kasten en losse wanden momenteel als afscheiding voor bijvoorbeeld een zithoek.
Vanaf het begin werd er rekening gehouden met de plekken waar de technieken zouden komen. Zo zuigt een buis onder de woning en de tuin koelere lucht aan om in de zomer oververhitting tegen te gaan. De ventilatie is van het type D, zowel de aanvoer van verse lucht als de afvoer van vervuilde lucht wordt door een centrale ventilator geregeld. Dat betekent dat er door het hele huis buizen moeten aangelegd worden. Tegelijkertijd heeft dit systeem als voordeel dat de afgevoerde lucht de binnenkomende lucht kan opwarmen. Zo gaat er zo weinig mogelijk energie verloren. Een van de dingen waarop Sam leerde letten is de filter van het systeem. Telkens hij die moet vervangen, gaat die onmiddellijk in een vuilzak. Dat bespaart heel wat stof in de woning.
Centraal in de woning staat een kleine boiler voor sanitair warm water zodat de leidingen naar de afnamepunten zo kort mogelijk zijn. De kleine boiler zorgt ook voor bijkomende verwarming van de verse lucht als het erg koud is in de winter. Dit betekent wel dat alle ruimtes waar verse lucht wordt ingeblazen, tegelijk verwarmd worden, dus ook de slaapkamers Een tip van Sam: denk na over de ruimtes die je het meest gaat gebruiken en zorg dat je die verwarmt. Zo zou hij nu opteren voor vloerverwarming in de living in plaats van verwarming via de ventilatielucht. Zo worden slaapkamers niet onnodig verwarmd.
(lees verder onder de afbeeldingen)
Maar wat levert dat op?
En dan nu wat cijfers: de woning voor 5 personen heeft een bewoonbare oppervlakte van ongeveer 180 m². Het E-peil is 20, waardoor de energievraag 1100 kWh/jaar voor elektriciteit en 6000kWh/jaar voor aardgas bedraagt. Met een kleine 50 euro per maand, verlicht en verwarmt Sam zijn woning. Ook de LED-verlichting draagt bij aan dit lage bedrag.
Sams woning heeft verder nog een regenwaterput van 7500 liter die gratis water levert voor de toiletten, de was, het kuisen en de tuin. Uiteraard heeft zo’n put wel een pomp die wat energie verbruikt.
Als het over het bouwen van de woning gaat, wil Sam ook nog meegeven dat hij er bewust voor gekozen heeft om geen overtollige ruimte te voorzien. De woning heeft bijvoorbeeld geen kelder. Je moet dan misschien wel wat compromissen maken over welke spullen je wil bijhouden, maar het zorgt er wel voor dat je geen onnodige ruimtes moet verlichten of verwarmen. Sam werkte met een beginnend architect, wat voor- en nadelen heeft. Zo had die architect nog minder ervaring met de vragen van Sam, maar stond hij er wel voor open om nieuwe dingen te proberen.
Verbouw slim met hulp van de EcoHuisdokter
Heeft u zelf plannen om een pand duurzaam te bouwen over verbouwen? Maak dan een afspraak met de EcoHuisdokter. Deze architect van de stad Antwerpen begeleidt u om een woning energiezuinig en ecologisch te verbouwen. Bovendien is deze service volledig gratis.
Verwante info:
Verbouw voorbereid met een gratis infosessie
Op regelmatige basis zijn er in het EcoHuis gratis infosessies die u helpen om voorbereid een woning te verbouwen. Kijk op het overzicht van de infosessies voor meer info.
Reacties: