7.1. Elementen van de bestaande ruimtelijke structuur

7.1.1. Open ruimte

PRUP Rivierenhof

Binnen de open ruimte zijn in het Rivierenhof vier gebieden te onderscheiden.

Het eerste gebiedbetreft het uiterst zuidelijke landbouwgebied tot en met de Herentalsevaart dat weilanden en akkers omvat en zowel ruimtelijk als functioneel geïsoleerd ligt van het park.

Aansluitend situeert zich meer noordwaarts in de valleibodem het valleigebied waarbinnen de oorspronkelijke meandering van het Groot Schijn nog aanwezig is en waarin een tweetal vijvers gelegen zijn. Kenmerkend zijn hier de broekbossen en de natte hooilanden, die bovendien als biologisch zeer waardevol worden aangeduid. Het valleigebied is ook in de omgeving, ten oosten van e Ruggeveldlaan, nog duidelijk zichtbaar.

Het centrale parkgebied, op de valleiwand gelegen, bestaat in hoofdzaak uit bosfragmenten met verspreid graslanden. In dit gebied is in het westen de oorspronkelijke meandering van het Groot Schijn niet bewaard gebleven en is in functie van de waterhuishouding een uitgebreid grachtensysteem aangelegd.

In het meest noordelijke gedeelte tot slot is de valleirug kenmerkend. In dit gedeelte zijn de bossen en aangelegde tuinen bepalend.

Uit bovenstaande ruimtelijke zonering blijkt dat ongeveer de helft van de vallei van het Groot Schijn sterk is aangetast en ruimtelijk minder zichtbaar is. Het Groot Schijn blijft echter functioneel nog steeds de hoofdader van de waterhuishouding binnen het Rivierenhof en wordt binnen de open ruimte structuur als een belangrijke natuurlijke en landschappelijke as doorheen het Rivierenhof ervaren.

De Herentalsevaart mondt uit in de gracht langs de E34/E313 en wordt enkel gevoed door de omliggende terreinen. De dreven binnen het park vormen belangrijke natuurlijke corridors. De berm langsheen de autosnelweg vormt een uniforme groenstrook in het zuiden van het park.

In de studie omtrent de ecologische inventaris van het stroomgebied van het Groot Schijn wordt het herstel van de relatie tussen het Groot Schijn en haar oevergronden vooropgesteld. De huidige visvijvers dienen hierbij maximaal geïntegreerd te worden.³

7.1.2. Activiteiten

7.1.2. Activiteiten

PRUP Rivierenhof

Binnen het Provinciaal Groendomein Rivierenhof zijn de diverse voorzieningen verspreid gelegen.

Opvallend is de aaneenschakeling van activiteiten langsheen de Parkweg die een verschillende dynamiek vertonen.

In het oosten betreft het voornamelijk sportvelden in open lucht (tennis, korfbal en voetbal),vervolgens onderscheiden zich de parkactiviteiten, waaronder tuinen (rozentuin, educatieve tuin, arboretum, geurtuin, coryletum), beheersactiviteiten (lasatelier, serres, machinepark) en andere specifieke activiteiten (verkeerspark, kinderboerderij, petanque, speeltuin, minigolf). Richting Hooftvunderlei komen opnieuw voetbalvelden en een basketbalveld voor. Deze westelijke concentratie loopt in zuidelijke richting uit met een aantal korfbalvelden en wordt begrensd door de Hooftvunderlei. De verspreide ligging van de sportvelden maakt dat een grote hoeveelheid infrastructuur noodzakelijk is voor het bedienen van de verenigingen.

Ook kan opgemerkt worden dat een aantal voorzieningen gehuisvest zijn in historische gebouwen die omwille van hun karakter een structuurbepalende functie hebben in het park. Deze gebouwen, waaronder het kasteel Rivierenhof, het kasteel Sterckshof en het Openluchttheater (waarbinnen optredens in open lucht worden gegeven), situeren zich hoofdzakelijk centraal in het park. De Schranshoeve in het zuiden van het gebied ligt volledig geïsoleerd en heeft geen ruimtelijke en een beperkte functionele binding met het overige deel van het gebied.

In het westen van het park is geïsoleerd van de rest van de activiteiten ruimte voorzien voor modeltreintjes.

In het oosten van het park bevindt zich ter hoogte van het Groot Schijn een pompstation van Aquafin.

Fietsers, wandelaars en joggers kunnen van het gehele park gebruik maken door de aanwezigheid van een netwerk van paden.

De vijvers in het zuidelijke deel worden mede voor wateractiviteiten (vissen en modelbouwbootjes) gebruikt.

In het noorden van het plangebied zijn woningen gelegen. Het betreft 3 clusters: één ter hoogte van Hooftvunderlei, één ter hoogte van de Turnhoutsebaan en een laatste ter hoogte van de De Vréstraat. In bijlage 5 zijn voor elk van de clusters de gedetailleerde weergaven opgenomen van de feitelijke toestand.

Gebruikers

Het Provinciaal Groendomein Rivierenhof ontvangt diverse bezoekers enerzijds door haar ligging in het stedelijk gebied en anderzijds door het uitgebreide aanbod aan activiteiten en voorzieningen.

Op regionaal schaalniveau is het Rivierenhof voornamelijk gekend omwille van het Openluchttheater waarin jaarlijks tal van concerten worden georganiseerd. De tentoonstellingen in de kastelen Sterckshof en Rivierenhof en de grote evenementen in het park (zoals het rozenfeest, de ecomarkt en het vuurwerk) lokken eveneens bezoekers vanuit de ruime regio.

Op schaalniveau van het grootstedelijk gebied Antwerpen is het ruime aanbod aan sport-en spelactiviteiten in combinatie met een ruime groene omgeving aantrekkelijk voor vele stedelingen.

Voor de omwonenden biedt het Rivierenhof een belangrijke meerwaarde voor ontspanningsmomenten, hetzij actief hetzij rustgevend. Voor dit schaalniveau van bezoekers is het park maatschappelijk gezien een belangrijke ontmoetingsruimte.

Beleving

Het Provinciaal Groendomein Rivierenhof wordt door ieder type gebruiker verschillend ervaren. Het zuidelijke deel wordt voornamelijk door natuurliefhebbers, joggers en wandelaars gebruikt. Het gebied rondom het kasteel Rivierenhof kent de grootste toegankelijkheid door de hoeveelheid en aard van activiteiten.

Verder worden ook de gebieden ter hoogte van de Ruggeveldlaan en ten oosten van de Hooftvunderlei als afzonderlijke zones ervaren, met name als gebieden voor de verschillende sportclubs.

Zowel door de sportliefhebber alsook door de parkbezoeker wordt de Parkweg als een belangrijke structurerende as beschouwd. De Hooftvunderlei - Sterckshoflei vormt een belangrijke barrière en dit zowel voor de parkbezoekers alsook voor de bezoekers van het Sterckshof. De geluidshinder die door de E34/E313 in het zuiden van het park wordt gegenereerd,wordt als sterk hinderlijk ervaren en dit zowel door de natuurliefhebbers alsook door de joggers, fietsers, wandelaars en vissers.

Het meest westelijke deel van het park (ten westen van de as Hooftvunderlei -Sterckshoflei gelegen) wordt het minst benut en wordt ruimtelijk afgescheiden door de aanwezigheid van het Districtshuis (met achteraan het politiekantoor) en de Hooftvunderlei.

De toegankelijkheid van het domein voor de omwonenden is goed door de diverse toegangen. Voor de occasionele bezoeker is deze diversiteit eerder verwarrend en onduidelijk.

7.1.3. Verkeer en vervoer

PRUP Rivierenhof

Ruggeveldlaan Sterckshoflei Verbindend wandelpad

Dreef Toegang Toegang

Parking Deurne Huiskens Personeelsparking Parking Ruggeveld in park

Voor gemotoriseerd verkeer wordt het Rivierenhof voornamelijk door de verkeersassen Turnhoutsebaan, Hooftvunderlei, Sterckshoflei en Ruggeveldlaan toegankelijk gemaakt, met voor bovenlokaal verkeer op korte afstand de Ring en de autosnelweg E34/E313. Het Rivierenhof zelf is volledig autovrij. Enkel dienstverkeer voor het onderhoud van het park, leveranciers voor de horecafaciliteiten en toeleveranciers voor de concerten zijn toegestaan.

Verspreid in het park zijn een 11-tal parkings gelegen, waarvan een aantal publiek toegankelijk zijn en een aantal enkel voor een specifieke doelgroep zijn voorbestemd. In totaal zijn er 436 publieke parkeerplaatsen en 129 private parkeerplaatsen in het Rivierenhof. Op het openbaar domein rondom het park zijn ook parkeerfaciliteiten aanwezig, met name 731 plaatsen. Uit gevoerde parkeertellingen ⁴ is gebleken dat de huidige bezettingsgraad laag is; gemiddeld bedraagt deze 33%. Op de parkeerplaatsen op het openbaar domein is de bezettingsgraad het grootst (42%); dit is waarschijnlijk te verklaren door de combinatie van bewoners en bezoekers. In het park kennen de parkings in het domein ter hoogte van de Ruggeveldlaan en het Sterckshof de hoogste bezettingsgraad; deze parkeerplaatsen worden gebruikt door bezoekers van de sportactiviteiten.

De parking Deurne Huiskens, in het westen van het domein, kent een zeer lage bezettingsgraad, evenals de parkings aan de Platanendreef en de Cornelissenlaan. Bij activiteiten in het Openluchttheater worden voornamelijk de parkings op het openbaar domein en de parking Ruggeveld in het park het best benut.

De Turnhoutsebaan is een belangrijke as voor openbaar busvervoer tussen Antwerpen en Turnhout en als as voor tramverkeer ter hoogte van Antwerpen richting binnenstad. De Ruggeveldlaan en de Hooftvunderlei -Sterckshoflei sluiten met twee buslijnen aan op de Turnhoutsebaan.

De wandel-en fietspaden in het Rivierenhof sluiten aan op een aantal functionele en toeristische bovenlokale fietsroutes. Ook zijn er diverse toegangen voor fietsers en voetgangers verspreid aanwezig. De aanduiding ervan is evenwel zeer divers en vaak onduidelijk.

7.2. Juridische aspecten

7.2.1. Vergunningentoestand

Zie bijlage 2

7.2.2. Feitelijke juridische toestand

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de juridische structuur van het plangebied.

De clusters van woningen in de Hooftvunderlei en Turnhoutsebaan zijn zone-eigen gelegen in woongebied en zijn destijds op vraag van de provincie uit het BPA Deurne Dorp gehaald. De cluster van woningen in de De Vréstraat zijn zonevreemd gelegen in gebied voor dagrecreatie. In bijlage 5 zijn de decretale mogelijkheden opgesomd voor deze woningen.

7.2.3. Eigendomsstructuur

Met uitzondering van de woonkavels langsheen de Hooftvunderlei, Turnhoutsebaan en De Vréstraat, een aantal percelen ten zuiden van het domein, het pompstation van Aquafin en de Hooftvunderlei is het domein volledig in eigendom van de provincie Antwerpen.