11.1. Globale gewenste ruimtelijke structuur

Vanuit de ambitie om door deze structuurvisie een samenhangend en overzichtelijk grootstedelijk park te creëren waarbij elke activiteit en functie haar plaats vindt, worden de bestudeerde landschappen binnen het domein vertaald in een aantal gebieden met elk gebiedsspecifieke kenmerken.

In het zuiden van het park wordt het natuurlandschap aangeduid als een gebied voor natuurbehoud waarbinnen de vallei van het Groot Schijn maximaal gevrijwaard wordt en waarbij een verdere vernatuurlijking het uitgangspunt is.

Centraal bevinden zich binnen het historische landschap een gebied voor cultureel erfgoed en tuinen en een gebied voor parkbeheer en educatie. Het gebied voor cultureel erfgoed en tuinen strekt zich uit rondom het kasteel Rivierenhof, het kasteel Sterckshof en het Openluchttheater. Er wordt een ruime toegankelijkheid voorzien met diverse toegangen en entrees. Aansluitend op dit gebied wordt een poortfunctie voorzien, dé entree of hoofdtoegang tot het Rivierenhof. Het gebied voor parkbeheer en educatie is meer oostwaarts gelegen en is gepositioneerd rondom bestaande bebouwing. Een verdere clustering is op deze locatie mogelijk.

In het sportlandschap worden de activiteiten ondergebracht in een oostelijk en een westelijk gebied voor sport; elk met eigen parkeerfaciliteiten. De ligging in het noorden van het park vergroot de toegankelijkheid van de gebieden. Door de locatie aan de randen van het park kan gelijktijdig het groendomein maximaal gehandhaafd blijven.

Bij de inrichting van het park dienen de resterende of te herstellen historische elementen te worden aangewend als basisstructuur. Naast een belangrijke landschappelijke en historische betekenis vervullen deze elementen ook een belangrijke rol als verbindingselementen en oriëntatiepunten binnen het park.

De verschillende gebieden worden met elkaar verbonden door een interne belevingsroute die de gebieden aan elkaar 'rijgt'. Op deze route sluiten diverse toegangen aan alsook een intern netwerk van paden en dreven. De bovenlokale functionele fietsroutes zijn rechtlijnige routes doorheen en aan de randen van het park. De bovenlokale recreatieve routes verbinden binnen het park diverse bezienswaardigheden. Op de noordelijke bovenlokale recreatieve route sluit de hoofdpoort of de hoofdtoegang tot het park aan. Voor gemotoriseerd verkeer worden aan de randen van het domein parkings voorzien met gescheiden toegangen. Op deze manier wordt het gemotoriseerd verkeer uit het park gehaald en wordt de zwakke weggebruiker een verkeersveilige omgeving aangeboden.

Uit bovenstaande kan geconcludeerd worden dat voor elke type activiteiten een welbepaald gebied wordt voorbehouden. Tegelijkertijd functioneert het Rivierenhof als een samenhangend park waarbinnen overal de benodigde kleinschalige parkinfrastructuur is toegestaan. Hierbij dient steeds aandacht uit te gaan naar de toegankelijkheid, naar het behoud van de archeologische restanten en naar de noden en behoeften van kinderen en jongeren in het park.

Structuurschets

11.2. Specifieke ontwikkelingsperspectieven

ACTIVITEITEN IN HET PARK

Sportactiviteiten

Gezien het dynamisch karakter en de behoefte aan een specifieke inrichting is het wenselijk om de sportactiviteiten te voorzien in het noorden en aan de randen van het domein. Er worden twee clusters voorzien die bestemd zijn voor sport- en spelactiviteiten in een parkomgeving. Het betreft sportactiviteiten in openlucht waaronder voetbal, korfbal, tennis, basketbal en andere gelijkaardige sportactiviteiten. Voor elk van de huidige clubs wordt binnen dit gebied ruimte voorzien. Aanvullend kunnen ook spelactiviteiten toegestaan worden waaronder een speeltuin. Voor de sport- en spelactiviteiten kan bijhorende accommodatie alsook gebouwen en kunststofverhardingen worden voorzien voor zover deze landschappelijk zijn ingepast. De bereikbaarheid van deze clusters wordt verzekerd door de aanwezigheid van ruime parkings, openbaar vervoerhaltes en diverse toegangen voor fietsers en voetgangers vanuit de bebouwde omgeving.

Cultureel erfgoed en tuinen

Binnen dit deel van het park wordt het bestaande erfgoed bewaard en wordt het behoud en het herstel van de originele parkstructuren vooropgesteld als basisstructuur voor het park. De culturele polen waarrond dit gebied wordt opgebouwd zijn het kasteel Sterckshof, het kasteel Rivierenhof en het Openluchttheater. Binnen het erfgoed zijn in overeenstemming met de draagkracht van het erfgoed en de omgeving activiteiten zoals horeca, tentoonstellingsruimte, musea, ruimte voor optredens en diverse andere gemeenschapsvoorzieningen toegestaan. Eventuele werken aan het erfgoed of bijkomende bebouwing en accommodatie kan enkel worden toegestaan indien dit op een architecturaal verantwoorde wijze gebeurd en het in overeenstemming is met het parkachtig karakter van het omgevende landschap. Aanvullend zijn in dit parkgedeelte laagdynamische recreatieve activiteiten toegestaan waaronder speeltuinen, een avonturenpark, minigolf, petanque, modeltreintjes en andere gelijkaardige activiteiten. Ook is er ruimte voor diverse tuinen (zoals een arboretum, een geurtuin, een coryletum, een beeldentuin en een Chinese tuin). Binnen dit gebied is ook de relatie tussen de diverse functies en activiteiten zeer belangrijk. Om die reden is een maximale opheffing van de barrière van de Hooftvunderlei-Sterckshoflei van groot belang. Enkel op die manier kunnen de aanwezige activiteiten elkaar versterken en kan een landschappelijke eenheid binnen dit gebied nagestreefd worden.

Parkbeheer en educatie

Het gebied is bestemd voor activiteiten in functie van parkbeheer (machinepark, serres, composteringsactiviteiten, administratie en andere ondersteunende activiteiten) en educatie (school, kinderboerderij, kinderopvang, verkeerspark en andere parkgebonden educatieve activiteiten) voor zover een optimale integratie in het park blijft gegarandeerd. Het gebied situeert zich in het noorden van het domein waar reeds bestaande beheers-en recreatieve activiteiten gelegen zijn. Ter hoogte van de Turnhoutsebaan is gezien de nabijheid van de randstedelijke omgeving ruimte voor meer intensieve bebouwing. Ook meer centraal in het park is bijkomende bebouwing toegestaan voor zover de ruimtelijke impact in overeenstemming is met de draagkracht van het park. Bovendien dient het resterende historisch patrimonium maximaal in stand gehouden te worden.

Natuur – vallei

Ter hoogte van het meanderende gedeelte van het Groot Schijn wordt een parkgebied aangeduid dat meer natuurlijk dient te worden ingericht en waarbij voldoende ruimte dient te worden voorzien voor waterberging. Indien uit voldoende onderzoek blijkt dat de waterkwaliteit sterk is verbeterd dan kunnen in functie van waterberging overstromingengebieden worden ingericht. Het meest zuidelijke deel heeft eveneens een landschappelijke functie voor wat betreft het begrenzen van het park hetgeen geaccentueerd wordt door de groenstrook op de berm langsheen de autosnelweg. Bij eventuele werken aan de autosnelweg dient deze groenstrook gerespecteerd te worden en dienen eveneens maatregelen te worden voorzien voor het beperken van de geluidsoverlast in dit gebied. De Schranshoeve kan in stand gehouden worden in functie van gemeenschapsvoorzieningen waarvan de dynamiek in overeenstemming is met de draagkracht van het gebied. In het volledige gebied is recreatief medegebruik onder de vorm van wandelen, fietsen en joggen toegestaan evenals natuurbeleving- en –educatie. Vissen en modelbootjes blijven mogelijk. Nieuwe recreatieve watergebonden activiteiten zijn in deze zone echter niet toegelaten. Om ook het gebied ten zuiden van de Herentalsevaart maximaal te integreren in het gebied voor natuurbehoud worden in overeenstemming met het beschermingsbesluit landbouw- en parkgerelateerde activiteiten toegestaan. De inrichting van het beschermd landschap dient te kaderen binnen het globale beeld van het park.

Parking

Aan de randen van het park worden ruime parkeerfaciliteiten voorzien en dit zowel voor gemotoriseerd verkeer alsook voor fietsverkeer. Wel wordt voor beide gebruikers een gescheiden toegang voorzien. De oostelijke en westelijke parking bieden de grootste parkeerfaciliteiten. De noordelijke parking staat in voor de parkeerbehoefte gerelateerd aan de hoofdtoegang. De zuidelijke parking is eerder kleinschalig en is voornamelijk bedoeld voor vissers en wandelaars. De parkings op het omgevende openbaar domein kunnen eveneens gebruikt worden door bezoekers van het Rivierenhof.

Hoofdtoegang en parking

Dit gebied is bestemd als een toegankelijke publieke ruimte binnen het park, die dienst doet als info- en onthaalruimte voor het Provinciaal Groendomein, evenals voor het Regionaal Landschap de Voorkempen. Het bestaande cultuurhistorisch gebouw (ook wachtersvilla genoemd) wordt in functie van deze rol ingevuld. Naast parkeerruimte worden aanvullend ook andere faciliteiten toegestaan die de toegankelijkheid tot het park bevorderen.

Bebouwing

De aangeduide bebouwing is destijds niet weerhouden binnen de perimeter van het BPA Deurne-dorp aangezien de provincie voor deze bebouwing inzake typologie en vormgeving een afstemming op het park nastreeft en bijgevolg opteert voor een geïntegreerde benadering. Inzake invulling wordt geopteerd voor hetzij wonen (met inbegrip van handelszaken) hetzij parkgebied (met inbegrip van parkinfrastructuur en aan het park gerelateerde horeca). Naar ruimtelijke vormgeving dient eveneens een integratie binnen het park te worden nagestreefd.

Landschapsdreven

De landschapsdreven hebben een belangrijke cultuurhistorische betekenis en dienen om die reden in het landschap geaccentueerd te blijven en indien mogelijk in ere hersteld te worden. Het accentueren van deze dreven in het landschap herstelt de relatie tussen de 3 culturele polen. Ook vormen deze dreven of zichtassen de basis voor de verdere uitbouw van het gebied voor cultureel erfgoed en tuinen.

ONTSLUITING VAN HET PARK

Functionele fietsroutes door het park

Het opzet van de functionele routes is om fietsers een vlotte en korte verbinding aan te bieden tussen twee bestemmingen. In oostwestelijke richting wordt hiervoor binnen het park een route parallel met de autosnelweg aangeduid. In noordzuidelijke richting betreft het de Hooftvunderlei-Sterckshoflei. Beide routes zijn permanent toegankelijk.

Recreatieve paden in het park

De recreatieve paden verbinden belangrijke bezienswaardigheden in het park en dit binnen een aangenaam kader. Op bovenlokaal niveau worden deze routes dwars doorheen het park voorzien met aansluiting op de hoofdtoegang tot het Rivierenhof. Om de verschillende gebieden binnen het park met elkaar te verbinden en de bezoekers te betrekken in alle facetten van het park wordt doorheen het domein een interne belevingsroute voorzien. Deze route heeft naast een belevingswaarde ook een belangrijke oriënterende rol waarop een uitgebreid net van kleinere paden en dreven kan aangesloten worden. Inzake inrichting wordt een duurzame en uniforme aanleg vooropgesteld met aandacht voor fietsers en wandelaars. De aanleg dient zich te onderscheiden van de andere interne paden zodanig dat de oriënterende functie van deze route duidelijk in beeld wordt gebracht. Ook dient op deze route de nodige signalisatie te worden aangebracht naar de diverse functies en activiteiten in het park. Om de toegankelijkheid van het park te garanderen worden diverse toegangen tot het domein voorzien die aansluiten op de interne belevingsroute. Belangrijk is dat de aansluitingen van deze toegangen op het openbaar domein geaccentueerd worden in het straatbeeld.

Oriëntatiepunten

Centraal worden op de interne belevingsroute een tweetal oriëntatiepunten aangeduid. Deze punten refereren naar de historische parkstructuur en kunnen naar toekomstige inrichting een belangrijke rol als oriëntatie- of herkenningspunt vervullen. Ze zijn namelijk gelegen op de overgang tussen verschillende gebieden in het park. Deze punten kunnen door het plaatsen van blikvangers in het landschapbeeld geaccentueerd worden.