De bestaande verkeersstructuur is opgebouwd uit een aantal ringwegen (R1, de R10 en de Havenweg) en radiale wegen (E17, N70, E34 , N180, A12 noord, E19 en E313). Typerend is dat de R1 en R10 geen gesloten ringsysteem vormen.

Momenteel kent de R1 (hoofdweg) twee verschillende functies: als verbinding tussen de verschillende hoofdwegen voor het doorgaande ((inter)nationale) verkeer en op lokaal niveau als verdeelweg voor het bestemmingsverkeer.

De Singel (R10) is geselecteerd als primaire weg II.

De havenweg wordt gevormd door twee ‘verbindingswegen’: één ten oosten (Antwerpsebaan en Noorderlaan) en één ten westen van de haven (Scheldelaan). Deze beide wegen komen ten noorden van de haven samen (in Zandvliet) en vormen zo een lus.

Selecties hoofdwegen, primaire wegen en secundaire wegen (m.u.v. de te verbeteren primaire verbinding N101-N180)

7.1.4.1 Hoofdwegen

E17: De E17 is een internationale verbindingsweg (Antwerpen-Gent-Rijsel-Parijs) met drie op- en afritten binnen het plangebied, met name complexnummers 6, 17 en 16 of respectievelijk Linkeroever, Zwijndrecht en Kruibeke. Door de aanwezigheid van deze op- en afritten op beperkte afstand van elkaar, vervult de E17 hier naast een verbindingsfunctie ook een ontsluitingsfunctie voor Zwijndrecht en Linkeroever.

E34: De E34 is een belangrijke verbinding van Antwerpen naar de kust. Deze werd in het RSV geselecteerd als hoofdweg. De weg is vanuit Antwerpen te bereiken via de Waaslandtunnel over de Charles de Costerlaan (op- en afritcomplex 7) of via de E17. Op Zwijndrechts grondgebied is er geen rechtstreekse aansluiting op de E34.

E19: De E19 is een weg van Europees belang die de verbinding maakt tussen Parijs en Amsterdam.

Vanuit Antwerpen vormt de E19 de verbinding met Brussel in het zuiden en Nederland in het noorden. In het noorden is de E19 bereikbaar via de R1 en het aansluitingscomplex Antwerpen- Noord. In het zuiden is de weg te bereiken via het aansluitingscomplex Antwerpen-Zuid.

E313: De E313 vormt vanuit Antwerpen de verbinding met Limburg en Luik. Vanuit Antwerpen is de weg te bereiken via het aansluitingscomplex Antwerpen-Oost.

R1: De R1 is de ringweg rond Antwerpen. Het vormt het verlengstuk van de E19 die uit het noorden van Nederland komt en via het oosten en het zuiden van de stad de verbinding maakt naar de E19 ten zuiden van Antwerpen (richting Brussel) en naar de E17 via de Kennedytunnel in het westen (richting Gent – Rijsel).

7.1.4.2 Primaire wegen

R10 (Singel): de R10 loopt parallel met de R1.

N101 (Scheldelaan): De N101 loopt vanaf het kruispunt met A12 in het district Berendrecht- Zandvliet-Lillo naar het westen. Via de Noordlandbrug wordt het Schelde-Rijnkanaal overspannen. De weg volgt verder de grens met Nederland en ter hoogte van het Groot Buitenschoor buigt de weg naar het zuiden, waar de Zandvliet- en de Berendrechtsluis worden overbrugd aan de kant Kanaaldok. Deze gewestweg loopt het grootste deel van het traject langs de rechteroever van de Schelde en heet daar Scheldelaan. Tot aan de aansluiting met de N180 loopt het tracé over de Oosterweelsteenweg.

N180 (Noorderlaan): De N180 loopt vanaf het kruispunt met N1 Noorderlaan/IJzerlaan in het district Antwerpen naar het noorden. Het Albertkanaal wordt gekruist via de Noorderlaanbrug, waarna de N180 verder noordwaarts loopt. Langs de afrit Ekeren van de A12 draait de N180 naar het westen om vervolgens de buitenrand van het havengebied te blijven volgen.

7.1.4.3 Secundaire wegen

N70: De N70 is de oude verbindingsweg Antwerpen – Zwijndrecht – Melsele. Naast de verbindende functie heeft deze weg vanwege het hoge gebruik momenteel ook een sterk barrièrevormend effect ter hoogte van Zwijndrecht-centrum. Tussen Linkeroever en Melsele (tot de N419) rijdt de tram over de N70. Ter hoogte van de terminus werd een ruime park&ride ingericht. Ook de busverbinding volgt deze oost-west verbinding. De weg profileert zich als openbaar vervoersas en drager van zacht verkeer. Richting Antwerpen sluit de weg aan op de tramtunnel en de voetgangerstunnel onder de Schelde.

N1: De N1 (Bredabaan) is de oude verbindingsweg naar Breda en verbindt Merksem, Brasschaat en Wuustwezel met de stadskern. De N1 kruist het Albertkanaal over de IJzerlaanbrug en vormt via de IJzerlaan, de Italiëlei, de Mechelse Steenweg en de Grote Steenweg een noord-zuid verbinding door de binnenstad.

N12: De N12 is de oude verbindingsweg tussen Antwerpen en Turnhout en doorsnijdt de kernen van Deurne, Schilde, Malle en Beerse. Ter hoogte van het Rivierenhof (Antwerpen-Oost) sluit de N12 aan op de Noordersingel.

7.1.4.4 Spoorwegen

spoorlijn 59: Deze spoorlijn maakt deel uit van het hoofdspoorwegennet voor personenvervoer.
Het is een belangrijke verbinding van Antwerpen naar Gent. Deze doorsnijdt de kern van Zwijndrecht. Ter hoogte van de centrale winkelas in Zwijndrecht situeert zich het station.

Spoorlijn 12: Spoorlijn 12 Antwerpen - Lage Zwaluwe is de grensoverschrijdende spoorlijn die Antwerpen verbindt met de Belgisch-Nederlandse grens en als Nederlandse spoorlijn verder gaat naar Roosendaal en Lage Zwaluwe. Deze spoorlijn vormt een ringspoor aan de Oostzijde van de stad Antwerpen en verbindt Antwerpen-Centraal met Antwerpen-Oost, Antwerpen-Schijnpoort en Antwerpen Dam. Vervolgens kruist deze lijn het Albertkanaal en gaat verder naar Antwerpen- Luchtbal.

7.1.4.5 Bus- en tramlijnen

Bron: De Lijn, mobiliteitsvisie 2020

Bron: De Lijn, mobiliteitsvisie 2020

In het studiegebied (linker- en rechteroever) bestaat een uitgebreid aanbod bus- en tramlijnen. Om de grote reizigersstromen van en naar Antwerpen op te vangen worden de bestaande Antwerpse tramlijnen in alle richtingen verlengd. Door de hoge frequenties van deze trams ontstaan tevens in de stations van Antwerpen naar alle richtingen goede overstapmogelijkheden. De verlengde tramlijnen ontsluiten daarbij tevens de P&R-sites aan de rand van de stad.

In de mobiliteitsvisie 2020 van De Lijn worden vanuit Antwerpen snelbuslijnen voorzien

- langsheen E313- Antwerpen – Eindhout – Tessenderlo – Beringen

- Antwerpen – Zandhoven – Grobbendonk – Vorselaar – Lille – Herentals

- Antwerpen – Rumst – Kontich – Waarloos

Verder zal worden gewerkt aan de verlenging van de volgende tramlijnen:

- Afwerking van de tramlijn van Mortsel naar Boechout

- Afwerking van de tramlijn van Deurne naar Wijnegem

- Uitbreiding van de verlenging naar Borsbeek

- Uitbreiding van de verlenging naar Brasschaat

- Uitbreiding van de verlenging naar Kontich

- Uitbreiding van de verlenging naar Wommelgem

- de ontwikkeling van een sneltram tussen Antwerpen en Ranst

Ook binnen de ‘gemeente’ Antwerpen wordt gestreefd naar maximale uitbouw van het tramaanbod:

bijvoorbeeld door de aantakking van het Eilandje en Nieuw-Zuid op het binnenstedelijke tramnetwerk, maar ook door het creëren van tramverbindingen met voorheen ‘tramloze’ districten, zoals Ekeren en Wilrijk. In het centrum van de stad wil De Lijn maximaal gebruik maken van de premetrotunnels voor een congestievrije doorstroming.

Met de verlenging van de tramlijnen, zoals voorzien in het Masterplan 2020, krijgt het openbaar vervoer een flinke duw in de rug. Er zijn echter bijkomende inspanningen nodig om een performante hoofdstructuur voor Antwerpen en de Antwerpse regio uit te bouwen. Op het niveau van het stedelijk gebied Antwerpen is het nodig dat een sterke hoofdtramstructuur wordt gerealiseerd met goede hoge frequenties en goede doorstroming. Aan deze hoofdstructuur kunnen dan een aantal P+R mogelijkheden op de meest optimale locaties worden gekoppeld en kunnen lokale en regionale buslijnen op aansluiten.

Deze hoofdtramassen kunnen nog aangevuld worden met P+R mogelijkheden of bestaande P+R kunnen verbeterd worden door verhoging van het parkeeraanbod en de frequentie van de trams.

7.1.4.6 Fietsverbindingen

7.1.4.6.1 Provinciaal Ruimtelijk structuurplan Antwerpen

Het Bovenlokaal Functioneel Fietsroutenetwerk (BFF) is hiërarchisch opgebouwd uit drie soorten routes en samen vormen zij een provincie dekkend netwerk.

Fietsostrades/hoofdroute

De fietsostrades vormen de ruggengraat van het BFF. Het zijn langeafstandsfietspaden langs rechtlijnige infrastructuren zoals spoorlijnen en kanalen. Comfort (breed en verhard) en veiligheid (non-stop, in de voorrang en afgescheiden van het autoverkeer) zijn de belangrijkste inrichtingsvoorkeuren.

Functionele fietsroutes

Deze fietspaden verbinden de woonkernen met attractiepolen zoals dorpskernen, winkelcentra, sportcentra, culturele centra, scholen en bedrijventerreinen. Ze zijn de kortste verbinding en lopen daardoor meestal langs drukke wegen (historische steenwegen die bijvoorbeeld van centrum naar centrum lopen).

Alternatieve fietsroutes

Deze routes lopen parallel aan de functionele fietsroutes, langs rustigere, autoluwe gemeentewegen. De fietser kiest dan tussen de kortste (functionele) of de veiligste en aangenaamste (alternatieve) route. In de praktijk zijn de alternatieve routes vaak ook de plaatselijke schoolroutes.

7.1.4.6.2 Masterplan 2020 (zie bijlage IIIi)

De Vlaamse regering heeft bij beslissing van 30 maart 2010 over het Masterplan 2020 de nadruk gelegd op de uitwerking van een multimodale verkeersstructuur.

Een aantal projecten worden reeds onderzocht bij BAM:

• De Havenroute,

• het fietspad Hoboken-Hemiksem,

• de Districtenroute,

• het fietspad Beatrijslaan-Burcht

Door het provinciebestuur van Antwerpen worden de fiets-o-strades langs de spoorlijn Mechelen- Antwerpen en het fietspad langs de spoorlijn Kapellen-Antwerpen verder onderzocht.

Om te komen tot een globaal samenhangend netwerk werden een aantal concrete projecten toegevoegd. Het gaat om de volgende concrete projecten:

• Het fietspad langsheen de Spoorlijn Lier – Antwerpen (vanaf N10 tot Ringfietspad)

• het Ringfietspad incl. doortrekken tot Schelde – Kiel en Schijnpoort – Eilandje

• de eerste gordel door de randgemeenten Edegem, Boechout, Vremde, Wommelgem, Wijnegem en Schoten

• De verbinding Vremde, Borsbeek, Berchem

• Albertkanaal (fietsbrug Kruiningenbrug tot fietsbrug IJzerlaanbrug)

-

Figuur: Overzicht van de projecten voor de aanleg van nieuwe fietspaden in grootstedelijk Antwerpen

7.1.4.6.3 Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk

Figuur: BFF toestand 2013