8.4.1 Masterplan Scheldekaaien

 

Het Masterplan Scheldekaaien beoogt de totale heraanleg van de Scheldekaaien van Droogdokkeneiland tot en met Petroleum Zuid. Het masterplan spreekt zich uit over het toekomstig gebruik van de kaaien en bevat krijtlijnen om de ruimtelijke samenhang te garanderen.

 

Ontwerphouding

De ontwerphouding zet op conceptueel niveau een richting uit voor het Masterplan Scheldekaaien. Via globale bewoordingen en aftastende kaaibeelden worden de ambities voor de volledige heraanleg van de kaaien benoemd:

  • De kaaien vormen een dynamisch stedelijk landschap

  • De kaaien zijn van niemand en iedereen

  • De kaaien zijn het portaal van de stad naar de rivier

  • De kaaien zijn het belangrijkste publiek domein van Antwerpen

  • De kaaien zijn maatstaf en uitstalraam voor de stad

 

Krijtlijnen

De krijtlijnen worden uitgezet over de totale omvang van het projectgebied en bepalen de ruimtelijke structuur van het geheel. De ruimtelijke beslissingen zijn gebundeld in 6 thematische lagen:

  • Actieve haven

Deze krijtlijn is in het Droogdokkenpark aanwezig door de heropening van de Kattendijksluis met rechstreekse toegang tot het Kattendijkdok en door het behoud van de meerpalen als aanmeerplaats voor wachtende schepen.

  • Historisch erfgoed en archeologie

In het Droogdokkenpark verwijst deze krijtlijn naar de sluismeesterswoning Royerssluis als beschermd monument, maar ook het pomphuis Royersluis en de Duitse bunker kunnen op projectniveau worden geëvalueerd indien en op welke manier ze in het park kunnen worden geïntegreerd.

  • Waterkering

De voorziene waterkering voor het Droogdokkenpark bestaat uit een vaste waterkering, een dijk tot geactualiseerde Sigmahoogte 9,25m TAW. De locatie van deze dijk is vrij te bepalen in functie van het parkontwerp, en dient de waarneming van getijden buitendijks uit te vergroten. Het Belvédère daarentegen wordt integraal opgehoogd tot geactualiseerde Sigmahoogte 9,25mTAW.

  • Mobiliteit

Op het Droogdokkeneiland wordt de kaaiweg een lokale straat met verkleind wegprofiel, dat het tracé van de huidige Droogdokkenweg volgt. De regionale fietsroute wordt hier niet mee in het wegprofiel geïntegreerd maar volgt een onafhankelijk traject en wordt bepaald in functie van het parkontwerp. Een tramlijn is slechts op lange termijn mogelijk. Een beperkte bestemmingsparking voor de parkbezoekers dient te worden voorzien en dit zowel voor gemotoriseerd verkeer als voor fietsers.

  • Publieke ruimte en beeldkwaliteit

Op het Droogdokkeneiland wordt een gradiënt voorzien van natuurlijkheid, over stedelijkheid naar het havenkarakter van de droogdokkensite. Het grootstedelijk park wordt ontworpen op een wisselende gebruiksintensiteit. Het Belvédère is een leeg mineraal balkon met zicht op stad en rivier. Een globale ontwerpstrategie is noodzakelijk voor heel het Droogdokkeneiland, inclusief droogdokken, vooraleer een parkontwerp kan worden gemaakt.

  • Kaaiprogramma’s

Alleen kleinschalige parkvoorzieningen kunnen worden geïntegreerd in het park. Het Belvédère blijft steeds onbebouwd. Er is ruimte voor een publiekgerichte grootstedelijke functie met beperkte footprint en mits een optimale landschappelijke inpassing in het park. De precieze invulling moet worden bepaald in functie van een opportuniteit op (lange) termijn. Immers, de unieke locatie van het Droogdokkeneiland moet spaarzaam worden ingezet. Voor de grootstedelijke functie werd geen bouwenveloppe bepaald, het maximaal volume is immers afhankelijk van de concrete functie en dient op projectniveau te worden onderzocht. In het Droogdokkenpark zijn verder geen andere permanente functies, noch private functies toegelaten.

 

Typologische karakterisering

Het Droogdokkeneiland wordt gekarakteriseerd als grootstedelijk park én uitwaaiplek. Het Droogdokkeneiland wordt een echte scharnierruimte tussen de Antwerpse metropool en haar befaamde zeehaven. Tussen Royerssluis en Kattendijksluis, en met aan de ene kant de natuurlijke oever en aan de andere kant het havenplatform met de oude droogdokken, liggen alle troeven op tafel om er een indrukwekkend grootstedelijk park van te maken.