De zone is bestemd voor de aanleg en inrichting van een groene open ruimte met flankerende en ondergeschikte lokale activiteiten zoals recreatieve en sportieve functies (sportvelden, een hondenlosloopzone en volkstuinen ter ondersteuning van de wijk Luchtbal, Rozemaai en Merksem), voor zover zij het functioneren van de hoofdbestemming niet in het gedrang brengen.

De zone Gr is een recreatieve groenzone waar vele activiteiten en acties worden toegelaten.

De Zone voor Groen valt grotendeels samen met het deel van het terrein dat volgens de watertoetskaart effectief overstromingsgevoelig is. De kans dat het perceel met overstromingen te maken krijgt is aanzienlijk kleiner geworden, maar de meest recente modellen hebben uitgewezen dat bij een hoog klimaatscenario delen van dit terrein wel onder water komen te staan. Omdat overstromingen nooit helemaal kunnen uitgesloten worden, vooral in het oostelijke deel van het gebied dat lager gelegen is, moeten er voorzorgen worden genomen om het risico op wateroverlast tegen te gaan. Bebouwing is in beperkte mate toegelaten (bijvoorbeeld kleedruimtes bij een sportveld) en moet rekening houden met de overstromingsgevoeligheid.

Fietsenstalling en kleine constructies eigen aan de open ruimte activiteiten zijn mogelijk op voorwaarde dat ze goed zijn ingebed in het landschap, evenals ruimte voor waterberging als onderdeel landschap.

Het aanwezige station “Luchtbal“ van de onafhankelijke beheerder van aardgasinfrastructuur Fluxys zal in de groenzone aanwezig blijven en kan (beter) geïntegreerd worden in het ontwerp van de open groene ruimte, mits de veiligheidsvoorschriften van Fluxys gerespecteerd blijven en rekening wordt gehouden met de bereikbaarheid van het station ‘”Luchtbal”, alsook met de aanwezige optische vezelkabel en de ondergrondse installaties.

De oost-west gelegen wandel- en fietsas loopt centraal doorheen de open ruimte en verdeelt deze in 2 delen. Vervolgens maakt ze aansluiting met de wandel- en fietsas (fietsostrade) langsheen het spoor. Van hieruit kan er verder aansluiting gemaakt worden met de Oude Landen of met de Argentiniëlaan.

De noordelijke zijde van de groenzone, grenzend aan zone Ce3, kan ingericht worden met een waterpartij of wadi. Deze wadi wordt eventueel gevoed door overschot aan regenwater van de grootschalige detailhandel dat na hergebruik overloopt in een grachtenstelsel langs de centrale groene as. De wadi kan op zijn beurt via een nieuwe gracht verbonden worden met de bestaande gracht aan de voet van het talud van de snelweg. De overstortgracht van wadi naar de gracht aan de voet van de talud of de ingekokerde gracht aan de zijde van Oude Landen (zie referentieplan open ruimte) loopt langsheen de centrale as doorheen de open ruimte. De gracht zorgt voor een natuurlijke barrière waardoor de noordelijke zone eenvoudig kan afgesloten worden, bijv. als hondenloopzone. Eventueel kan naast de gracht een kastanjehouten afsluiting geplaatst worden om een hondenloopzone af te bakenen.

Figuur 78 | referentiebeelden van het referentieplan open ruimte

De zuidelijke zone kan ingericht worden met of zonder voetbalvelden:

• alternatief 1, met voetbalvelden: In de zuidelijke zone kunnen 2 voetbalvelden naast elkaar aangelegd worden. Ter hoogte van het station kan een kantine voorzien worden,

• alternatief 2, zonder voetbalvelden: De zuidelijke zone kan ingericht worden met een grazige open ruimte, wandelpaden, speelheuvels en kleinschalige spelvoorzieningen.
  

Het bestaande treinstation Noorderdokken behoort tot het voorstedelijk net. Er stopt slechts 1 trein per spitsuur van en naar de Noorderkempen. Het huidige gebouwtje aan het station is een fietsenstalling en berging. De parking lijkt overgedimensioneerd en wordt niet intensief gebruikt. De openbare wegenis loopt gedeeltelijk over privaat terrein van NMBS/Infrabel en de parkings ten noorden van de fietsenstalling liggen eveneens deels op openbaar domein en deels op grond van NMBS/Infrabel en zijn onderbenut of worden onderverhuurd aan bijvoorbeeld een rijschool als oefenterrein.

Aangezien NMBS/Infrabel niet kan inschatten hoe het aantal reizigers in het station Noorderdokken op lange termijn zal evolueren, is het niet aangewezen om een maximum aantal parkeerplaatsen vast te leggen in het RUP. Desalniettemin wordt in de voorschriften niet het aantal beperkt, maar wordt op het grafisch plan een zone afgebakend waarbinnen parkeervoorzieningen mogelijk zijn waarbij in de rest van de groenzone de inrichting van parking is uitgesloten.

De groenzone wordt aanzien als geleidelijke overgang en verbinding tussen de wijk Luchtbal en het natuurgebied Oude Landen, en als stapsteen tussen Laaglandpark in Merksem en de groenzone ten zuiden van de wijk Rozemaai, maar dit vooral op niveau van mens-verbindingen (zacht verkeer) tussen de huidige sterk door spoor en autostrade versneden groengebieden.

De effectieve en functionele natuurverbinding voor fauna moet gerealiseerd worden in de ruimte die geselecteerd is als strategisch project Laarse – Oudelandse beek binnen het s-RSA. Binnen het plangebied Havana is dat de strook met overdruk zone – non aedificandi. Deze ruimte, evenals de onderdoorgang van de fietsostrade onder de A12 (buiten het plangebied), dienen ingericht met het oog op effectieve natuurverbinding.

Er dient bij aanleg van de groenzone onderzocht voor welke soorten deze verbinding functioneel kan zijn en welke inrichtingsmaatregelen dit vereist.

Figuur 79 | functionele natuurverbinding

Bij aanleg van de missing link van de fietsostrade vanaf de onderdoorgang van de A12 tot aan de onderdoorgang onder de Jozef Masurebrug kan meteen ook de onderdoorgang van de A12 worden ingericht met een functionele verbinding in de vorm van een aan de fietsostrade parallelle takkenwal in combinatie met een gracht, die de verbinding legt tot aan de ingekokerde Groot schijn waar ook de Laarse beek en de Oudelandse Beek in afwateren. .

Het is wenselijk dat de fietsostrade naast de sporen wordt gelegd. Momenteel is de fietsostrade niet herkenbaar over de ontdubbelde en overgedimensioneerde wegstructuur die nergens toe dient. Hiervoor zou de fietsenstalling herbouwd moeten worden.

Figuur 80 | referentieplan open ruimte, zonder herinrichting terreinen Infrabel/NMBS (links) en mét herinrichting terreinen Infrabel/NMBS (rechts)

Wanneer op termijn de twee bestaande voetbalvelden verplaatst worden van wijk Luchtbal naar de Havanasite vanwege de ontwikkeling van de sites op Luchtbal, zal dit een keerpunt betekenen voor de ontwikkeling van de groenzone aan de zijde van de sporen, waarbij de eindvisie voor de groenzone volgens het referentieplan open ruimte kan/zal ontwikkeld worden.

Op het einde van de Argentiniëlaan heeft Infrabel een LCI-antenne.  Vanuit deze LCI-antenne vertrekken ploegen voor uitvoering van onderhoudswerken aan de sporen en de seininrichting.  Naar dit LCI is met andere woorden steeds een toegang noodzakelijk voor dienstvoertuigen zoals camionettes met aanhangwagen, maar ook voor vrachtwagens (ev. met opligger) om de nodige materialen te kunnen leveren. De mogelijkheid van dienstverkeer naar de LCI-antenne dient gerespecteerd.

De bestaande nutsinfrastructuur tegen de zone non-aedificandi krijgt binnen het ontwerp voor de groenzone volgens het referentieplan open ruimte een vaste plek en wordt maximaal ingebed achter een groen scherm om op te gaan in de overwegend groene en natuurlijke aanleg van de open ruimte binnen de zone. De mogelijkheid van dienstverkeer naar het perceel met nutsinfrastructuur dient behouden.

Tussen deze nutsinfrastructuur en de zone Ce3 met het verplaatste containerpark kan een wadi aangelegd worden voor het vertraagd afvoeren van hemelwater van de zone De.

Een natuurvriendelijke oeverinrichting moet worden toegepast voor ten minste 50% van de lengte van de oever. Voor de aanleg van deze oevers dienen de technieken van de natuurtechnische milieubouw gehanteerd te worden.

Figuur 81 | zone Gr met twee voetbalvelden volgens het referentieplan open ruimte

De bestaande groenstructuur (knotwilgen, grachten) kan als basis opgenomen

worden in het totaalontwerp van de groenstructuur. Daarbij zullen grachten bij voorkeur verbonden worden en geïntegreerd in het afwateringssysteem van de ruimere omgeving (beek, riolering).

Hekwerk voor bijvoorbeeld de afbakening van een hondenlosloopzone of voetbalvelden wordt maximaal geïntegreerd in een groene en natuurlijke omgeving.

Bij inrichting van de groenzone dient de boomwet rond spoorwegen gerespecteerd:

Wet van 25 juli 1891 op de politie der spoorwegen, gewijzigd bij de wet van 21 maart 1991.

Uittreksel betreffende het behoud en de veilige dienst op de spoorwegen.

Artikel 2.

"Langs de spoorweg mogen de bomen niet behouden worden op een groter hoogte dan de afstand tussen de voet van de boom en de vrije rand van de spoorweg. Wanneer echter de spoorweg op een grondverhoging is aangelegd, wordt die afstand berekend tussen de voet van de boom en de bovenrand der grondverhoging.

In geen geval mogen de bomen, zonder schriftelijke toestemming van de NMBS, op minder dan 6 meter van de vrije rand van de spoorweg worden geplant.

Door vrije rand is te verstaan de bovenrand der ingraving, de onderrand der grondverhoging of een lijn, getrokken op 1m50 der buitenspoorstaaf, wanneer de spoorweg gelijk ligt met de omliggende gronden en in de stations op 1m50 van de buitenspoorstaaf van de laatste baan bereden door de treinen of locomotieven."

Figuur 82 | artikel 2 van de boomwet rond spoorwegen

Bij inrichting/aanleg van de groenzone kunnen tevens geen hoogstammige en diepwortelende bomen aangelegd worden boven de dubbele collector DN900 van Waterlink die de groenzone doorkruist.