1 Inleiding

 

1.1 De uitdaging

De uitdaging voor het Spoor Noord project is het creëren van een park in een stadsdeel dat kan gekarakteriseerd worden als een omgeving die nog niet in evenwicht is. Het park moet ertoe bijdragen om op lange termijn een groot deel van Antwerpen Noord te transformeren. Wat ooit een moeilijk oversteekbare barrière was en vandaag nog steeds een perifere leegte aan de rand van de XIXde eeuwse gordel - een gebied dat gedurende lange tijd verdwenen is geweest uit het collectieve beeld van de stad - moet een nieuwe invulling krijgen. Zo kan het een centrale rol vervullen in dit stadsgedeelte. Van buitenaf geobserveerd lijkt het gebied van Spoor Noord een site waar enkele belangrijke corridors samenkomen en zich verenigen: groene corridors, water corridors en mobiliteitscorridors. Ze worden samengevoegd in een rijk hedendaags, onsamenhangend en gefragmenteerd landschap, gekenmerkt door verschillende natuurlijke en kunstmatige elementen. Voor een gedeelte in gebruik als vrije tijdsgebied voor de nabije stadswijken. Spoor Noord is een "tussengebied " en de voornaamste rol is het verwezenlijken van nieuwe relaties tussen verschillende stadsdelen, door het aanbieden van een nieuwe identiteit. Identiteit, volgens Heidegger, is niet terug te vinden in het subject, maar in de relaties.

 

1.2 Doel van het BPA

Het doel van het BPA is de vergunning mogelijk te maken van de realisatie van een stedelijk park als motor voor de heropwaardering van de omliggende wijken Dam, Stuivenberg en Seefhoek. De ontwikkeling van dit park wil een trend zetten voor het vernieuwd stedelijk beleid van de stad Antwerpen en richtinggevend zijn op het vlak van duurzame stedenbouw, duurzaam bouwen en duurzame architectuur.

Door het vastleggen van ruimtelijke principes en concepten in richtlijnen en in juridische voorschriften wil het BPA de realisatie mogelijk maken van het winnend ontwerp van de stedenbouwkundige wedstrijd "Spoorwegemplacement en omgeving, een stedelijk parklandschap voor de 21ste eeuw".

 

1.3 Proces

De stad Antwerpen en de Belgische Spoorwegen(NMBS) beslisten nauw samen te werken en ondertekenden een akkoord dat de basis was voor het opstarten van een plangroep om deze doelstelling uit te voeren. De plangroep werd officieel aangesteld bij het collegebesluit van 18 april 2001. De stad besliste om een stedenbouwkundige wedstrijd te organiseren voor een kwalitatief parkontwerp. In een eerste fase werden de resultaten geëvalueerd en werden er vijf ontwerpteams geselecteerd. In een tweede fase werden door de geselecteerde teams actuele ontwerpen voor het gebied uitgewerkt. Op 27 januari 2003 koos de commissie unaniem voor het project 'Dorpen en Metropool' van het team Studio 03 - Bernardo Secchi, Paola Viganò (It) ), Buro Kromwijk (NL), Meertens en Steffens (NL) en Iris Consulting (B). Op 26 mei 2003 werd vervolgens een overeenkomst afgesloten om een BPA op te maken als juridische basis voor de realisatie van het winnende project.

 

1.4 Structuur van het document

Dit BPA bestaat uit twee delen. Het eerste deel bevat de algemene toelichting en motivering van de gewenste ontwikkelingen. Het tweede deel bevat de juridische voorschriften voor de realisatie van deze ontwikkelingen.