3.1.1 Waterlopen en riolering

De studiegebieden Ruggeveld en Silsburg zijn gelegen in de Schijnvallei. De waterloop het Groot Schijn bepaalt grotendeels de zuidelijke grens van het Ruggeveld. De Koude Beek is een zijstroom van het Groot Schijn en tekent de oostelijke grens van het studiegebied Silsburg. De studiegebieden worden gescheiden door de E34, de Koude Beek heeft een doorgang onder de snelweg. Beide waterlopen maken deel uit van het deelbekken Boven Schijn, gelegen in het Benedenscheldebekken.

Er ligt enkel een officiële riolering langs de Ruggeveldlaan, langs de Van Strydoncklaan en in het (doodlopende) deel van de Boterlaarbaan dat binnen het RUP valt. Op Ruggeveld loopt wel een pvc-buis in het gebied ten behoeve van de sportclubs, maar deze is niet officieel. In de Peter Benoitlaan te Silsburg is er geen officiële riolering.

3.1.2 Bos

Er bevindt zich een loofbos van circa 18,3625ha tussen het Groot Schijn en de E34, waarvan het grootste gedeelte is gelegen op het grondgebied van de gemeente Wommelgem. Verder zijn er nog enkele kleine bosdelen langs het Groot Schijn en de Koude Beek.P Ruggeveld-Silsburg

| 9

3.1.3 Gebouwen

3.1.3.1 Ruggeveld

Figuur 3 : Gebruik Ruggeveld

3.1.3.2 Silsburg

Figuur 4 : Gebruik Silsburg

3.1.4 Wegen, parkeren, fietsroutes en fietsknooppuntennetwerk Ruggeveld

3.1.4.1 Ruggeveld

De August Van de Wielelei en de E34 zijn noordelijk en zuidelijk van het gebied Ruggeveld belangrijke oost-west verbindingen. De Ruggeveldlaan is een belangrijke lokale verbinding in noord-zuid richting. De Krijgsbaan/Autolei (R11) is een belangrijke verkeersader ten oosten van Ruggeveld.

Vanaf de Ruggeveldlaan is er een toegang naar de ijsschaatsbaan en de skipiste, en een toegang naar de atletiekpiste. De parking van de begraafplaats kan men bereiken via de August van de Wielelei. Vanaf de Wommelgemsesteenweg zijn er kleine onduidelijke doorsteken naar het gebied Ruggeveld enkel voor fietsers en voetgangers.

De middenberm van de Ruggeveldlaan biedt een grote parkeercapaciteit. Ter hoogte van de ijsschaatsbaan, de skipiste en de rolschaatsbaan bevindt zich een parking met circa 185 parkeerplaatsen. Bij de atletiekpiste is er parking voor een 70-tal wagens. Aan de ingang van de begraafplaats bevindt zich een parking met een 50- tal parkeerplaatsen. Verder wordt er in het gebied op diverse plaatsen, zoals bij de voetbalvelden, de hondenclubs, de jeugdverenigingen, ... wild geparkeerd.

Er is een alternatieve functionele fietsroute die Rivierenhof en Ruggeveld in oostwestelijke richting kruist. Ten westen van Rivierenhof sluit deze route aan op het fietspad langs de Ring, ten oosten van Ruggeveld vormt ze een verbinding met de R11. In Rivierenhof is de fietsroute makkelijk af te lezen. Ze volgt er de Parkweg, de oost-west dreef die het park een duidelijke ruggengraat geeft. In Ruggeveld is de fietsroute moeilijker terug te vinden.

figuur 5 | links parking nabij deijsschaatsbaan ende skipiste

figuur 6 | rechts wild parkeren nabij de korfbal

De route maakt op de Ruggeveldlaan een knik naar het noorden en loopt volgens het tracé van een oude buurtweg ten noorden van de ijsschaatsbaan en de skipiste, via de volkstuintjes en de voetbalvelden richting Krijgsbaan. Een duidelijke structuur ontbreekt in dit gebied. Het pad zelf verschilt in aanleg en rijcomfort.

Een andere alternatieve functionele fietsroute loopt langs de Ruggeveldlaan.

3.1.4.2 Silsburg

Het gebied Silsburg wordt doorkruist door de Peter Benoitlaan, deze heeft zowel een oost-west als een noord-zuid georiënteerd deel, er is geen verbinding voor autoverkeer tussen de twee delen, ze lopen dood. Ook de Boterlaarbaan maakt een lus doorheen het gebied en sluit aan bij de Van Strydoncklaan. De Boterlaarbaan vormt een belangrijke toegangweg voor heel Deurne-Zuid en is ook de belangrijkste toegangsweg tot Silsburg. Het is tevens een woonstraat.

Tijdens het weekend, bij gebruik van de voetbalvelden, wordt er geparkeerd langs de Peter Benoitlaan en op middenberm van de Ruggeveldlaan (parking buiten het studiegebied). Aan de overzijde van de volkstuinen ter hoogte van de Boterlaarbaan bevindt zich een parking voor een 20-tal wagens (parking buiten het studiegebied).

De fietsroute die in het zuiden van Rivierenhof parallel loopt met de snelweg E34, knikt af op de Ruggeveldlaan om ter hoogte van Silsburg aan te sluiten op de Peter Benoitlaan en loopt verder naar Hoogveld in de gemeente Wommelgem. Ze vormt een verbinding tussen de fietsknooppunten 3 (Rivierenhof) en 15 (Wommelgem).

3.1.5 Gebruik

3.1.5.1 Ruggeveld

IJsschaatsbaan – Skipiste - Rolschaatsbaan

Ruggeveld omvat langsheen de Ruggeveldlaan een ijsschaatsbaan, een skipiste in open lucht en een rolschaatsbaan (volgnummers 1, 3, 4 volgens figuur 3). De sportinstallaties zijn aan vernieuwing toe. Bovendien is de outdoor skipiste almaar minder in trek.

Korfbalveld

Ten noorden van de skipiste bevindt zich een kunststof korfbalveld van de club Spartacus. De huidige gebouwen (volgnummer 2) zijn aan renovatie toe. Deurne Korfbal beschikt over een echt grasveld en het clubgebouw met volgnummer 10.

Begraafplaats

In het noorden bevindt zich de begraafplaats Deurne-Ruggeveld. In de toekomst blijft de begraafplaats op deze locatie bestaan. Gezien het toenemend aantal crematies is een uitbreiding niet in overweging te nemen.

Er zal eerder minder ruimte nodig zijn. Gebouwen 5 en 6 behoren tot de begraafplaats. Gebouw 5 is in concessie van een steenkapper.

Voetbalvelden

Verspreid over het gebied bevinden zich 8 voetbalvelden. Deze worden gebruikt door meerdere clubs. De voetbalvelden ten noorden van de volkstuinen zijn in concessie van de club Stabelino. De clublokalen hebben als volgnummers: 7, 8, 9, 11. De voetbalvelden ten oosten van de atletiekpiste zijn eigendom van en worden geëxploiteerd door de stad Antwerpen

(clublokaal in nr 22).

Weiden

In het noord-oosten van het studiegebied, grenzend aan de August van de Wielelei is er een grote paardenwei met stalling (nr 14).

Volkstuinen

De volkstuinenzone heeft een oppervlakte van circa 3ha met ongeveer 110 tuintjes.

figuur 7 Master Schmidthoeve

ld-Silsburg

figuur 8 Woonwagenterrein

Hondenclubs

Er zijn 3 hondenclubs binnen het studiegebied Ruggeveld: HOBA Hondenschool vzw (nr 12), Dressuur Club Deurne (nr 15), Deurnese Politiehond (nrs 20 en 21).

Duikclub - Jeugdverenigingen

Centraal in het gebied bevinden zich volgende clublokalen: gebouw nr 16 in concessie van duikclub Amphora, gebouw nr 17 (Master Schmidthoeve) in concessie van de 43e Scouts & Gidsen Vlaanderen, gebouw nr 19 in concessie van FOS 205 Impeesa. Het VNJ is gevestigd in gebouw nr 13, nabij de parking achter de Makro.

Katapultclub

Gebouw nummer 18 wordt gebruikt door de Antwaarpse Katapultclub.

Atletiekpiste

Langs de Ruggeveldlaan, ten noorden van het Schijn, bevindt zich een atletiekpiste (gebouw nummer 22).

Vroegere stortplaats

Langs het Groot Schijn bevindt zich een vroegere stortplaats van de Groendienst van de Stad Antwerpen. De zone is ondertussen verlaten en deels ingenomen door de atletiekpiste.

Woonwagenterrein

Ten westen van de Krijgsbaan en ten noorden van het Schijn bevindt zich een woonwagenterrein. In principe zijn hier geen vaste verblijven toegelaten. Het terrein was vroeger een stortplaats. De stad heeft de wegen en riolering op het terrein voorzien.

Vandaag verblijven hier enkel permanente bewoners waarvan op bepaalde plekken de woonwagen vervangen is door een chalet. In de loop der tijd is het terrein sterk uitgegroeid. Teveel gezinnen wonen op één plek. Er is gebrek aan toezicht, problemen met de brandveiligheid en vervuiling van de grond. Het terrein dient in de nabije toekomst te worden gesaneerd en geherstructureerd, het kan deels op de bestaande locatie blijven mits creatie van een buffer langs het Schijn.

Woningen

Ten noorden van de E34 bevinden zich 7 zonevreemde woningen, waaronder het kasteeltje Boterlaarhof. Hierin bevindt zich een woning met kantoor (nr 23). De vroegere bijgebouwen van het kasteel zijn omgevormd tot een woning (nr 24).

3.1.5.2 Silsburg

Voetbalvelden

Langs de Peter Benoitlaan bevindt zich een voetbalclub. De zone bestaat uit 2 speelvelden, 1 oefenveld en 2 clubgebouwen.

(volgnummers 32 en 33 volgens figuur 4)

Verenigingen

Verder langs de Peter Benoitlaan zijn 3 verenigingen gevestigd (een petanqueclub, een toneelvereniging en een boogschietclub).

(volgnummers 34, 35, 36)

Jeugdverenigingen Eveneens bevinden er zich op de Peter Benoitlaan 2 jeugdverenigingen:

gebouw nr 37 van FOS 205 Impeesa en gebouw nr 39 van Scouts & Gidsen

Vlaanderen.

Hondenclubs

Ook is er een ‘Kleuterschool voor Honden vzw’ op de Peter Benoitlaan.

(volgnummer 41)

Tennisclub

In het zuiden van het gebied bevindt zich de Royal Antwerp Tennis Club, met 7 outdoor en 3 indoor tennisvelden. In de wintermaanden worden 4 van de outdoor tennisvelden overdekt met een ballon. De club bevindt zich deels op het grondgebied van de gemeente Wommelgem aan de overzijde van de Koude Beek, dus deels buiten het studiegebied. De Koude Beek is hier plaatselijk ingebuisd.

Weiden

Een groot deel van Silsburg wordt vandaag ingenomen door schapen- en paardenweiden.

Akker

Er bevindt zich 1 grote akker.

figuur 9 Weiden te Silsburg

UP Rgeveld-Silsburg

figuur 10 Volkstuinen

Volkstuinen

Binnen het studiegebied zijn er 2 zones met volkstuinen. Een eerste groepje volkstuintjes (een 10-tal) is verstopt tussen de bomen in het noord-oosten van het gebied, nabij de Koude Beek. Duidelijker aanwezig zijn de volkstuinen tussen de Boterlaarbaan en de Koude Beek (circa 80 tuintjes). Buiten het studiegebied, tussen de Van Stydoncklaan en de Boterlaarbaan, bevinden zich nog eens een 30-tal tuintjes.

Avonturenparcours

In het bosje achter de zonevreemde woning met volgnummer 44 bevindt zich een avonturenparcours, uitgebaat door een vzw. De kantoren van de vzw bevinden zich in de woning.

Woningen

In het studiegebied Silsburg, langs de Peter Benoitlaan en de Boterlaarbaan, zijn in totaal 8 woningen aanwezig, met rondom een grote tuin. Vijf van de woningen zijn gelegen in recreatiegebied, dus zonevreemd. De woning ten westen van de Peter Benoitlaan (volgnummer 42) ligt deels in recreatiegebied en deels in woongebied. Ze is dus gedeeltelijk zonevreemd. Achter deze woning bevindt zich een schuur (nr 43). De twee woningen in het zuiden van het studiegebied liggen in woonuitbreidingsgebied (nummers 59, 60).

In de zonevreemde woning met volgnummer 44, bevinden zich de kantoren van de vzw van het avonturenparcours.

De eigenaar van de woning met volgnummer 48 is een schapenkweker, dus als het gaat om een professionele activiteit als landbouwer, is deze woning niet zonevreemd. Rond de woning en aan de overkant van de Peter Benoitlaan bevinden zich schapenweiden met stallingen. Een grote schuur bevindt zich aansluitend op de woning.

Een aantal van de zonevreemde woningen langs de Boterlaarbaan hebben een serre. Deze woningen zijn waarschijnlijk na het stopzetten van de agrarische activiteit (glastuinbouw) zonevreemd geworden.

3.1.6 Problemen, knelpunten en potenties van het studiegebied

3.1.6.1 Ruggeveld

Knelpunten

Water en de waterhuishouding zijn zeer belangrijke factoren in het gebied. Het Groot Schijn is als sterk kronkelende rivier (te) sterk ingedijkt. Hierdoor is het waterbufferend vermogen beperkt. In de toekomst dient dit bufferend vermogen tenminste behouden en liefst uitgebreid. Voorwaarde is dat de waterkwaliteit van het Groot Schijn verbetert. Op die manier kan ook een ecologische functie waargemaakt worden.

Het gebied behoort tot de Schijnvallei. Vooral ten noorden van het Schijn is de vallei niet meer voelbaar omwille van de ophogingen van de voormalige stortplaats, nu deels atletiekpiste, van de groendienst van de Stad Antwerpen. Ten zuiden is de vallei wel beter voelbaar.

Het studiegebied is sterk begrensd (Ruggeveldlaan, Krijgsbaan, E34). De verbinding tussen Ruggeveld en Silsburg en tussen Ruggeveld en andere omringende open ruimte gebieden (domein Rivierenhof, Ertbrugge, golfterrein) is uiterst zwak en de toegangen tot Ruggeveld zijn onduidelijk.

Ruggeveld wordt vandaag de dag niet ervaren als een park. Er is een groot gebrek aan samenhang. Er ontbreekt een groen kader en een structurerende ruggengraat. De sportfaciliteiten, wegen, volkstuintjes en gebouwen zijn zonder al te veel ordening of logica ingeplant, in sommige gevallen zelfs zonevreemd.

Bovendien zijn er veel onbeheerde restruimten. De aanwezigheid van het oud stort is een bijkomend knelpunt. Een eco-hydrologische studie en een bodemonderzoek kunnen uitwijzen of de historische stortplaats schadelijk is voor de omgeving, in het bijzonder voor het valleisysteem. Eventuele sanering en herstel moeten afgewogen worden.

figuur 11 Opgehoogde zone

figuur 12 Restruimten te Ruggeveld

De oost-west fietsroute is moeilijk leesbaar en er ontbreekt een noord-zuid verbinding voor fietsers en wandelaars.

De zonevreemde woningen nabij het kasteeltje Boterlaarhof missen een goede ontsluiting en hebben een beperkte beeldkwaliteit.

Potenties

Een verbinding met de noordelijke open ruimte Ertbrugge is mogelijk via de smalle open zone tussen de woningen langs de August Van de Wielelei en de parking achter de Makro (vandaag een paardenweide)

In Ruggeveld zijn basiskwaliteiten aanwezig die in een vernieuwd park verder kunnen ontwikkeld worden, zoals een groene begraafplaats als deel van het park, natuur- en ecologische parkontwikkeling op een deel van het voormalig stort, herwaardering van de Schijnvallei, open grasvelden, ...

Heel wat gebouwen hebben een beperkte beeldkwaliteit en zijn aan modernisering toe, deze kunnen herdacht en geherlokaliseerd worden in een beter doordacht systeem.

Een beter in het groen geïntegreerde diversiteit aan functies maakt dat het gebied een breder draagvlak krijgt met aantrekkingskracht tot een ruimer publiek. Bovendien kan de sportfunctie een bovenlokale uitstraling krijgen.

figuur 13 De Koude Beek

3.1.6.2 Silsburg

Knelpunten

Een groot deel van het gebied is privaat eigendom en dus niet toegankelijk voor de recreant.

Er is slechts beperkte of zelfs geen voeling met de aanwezigheid van de Koude Beek, in het bijzonder ter hoogte van de Royal Antwerp Tennis Club waar de beek is ingebuisd.

De beeldwaarde van enkele gebouwen, o.a. de lokalen van de scoutsverenigingen, is niet kwalitatief.

Moeilijk leesbare straten en structuur.

Moeilijke verbinding van de fietsroute in het zuiden van Rivierenhof met de Peter Benoitlaan.

Potenties

In de huidige situatie voelt Silsburg aan als een restgebied met weinig samenhang. Toch zijn de ontwikkelingspotenties van het gebied groot.

De private open ruimte kan in de toekomst een publieke recreatieve waarde krijgen en de aanwezigheid van de Koude Beek kan zo worden geherwaardeerd.