Contacteer stad Antwerpen

PFAS/PFOS: welke voorzorgen kan je nemen?

Er gelden voorzorgsmaatregelen, zogenaamde no regret-maatregelen, in verschillende zones en rond enkele sites. De voorzorgsmaatregelen zijn van toepassing op grondwater, voeding, tuin …

Voorzorgsmaatregelen in verschillende zones

Grondwater

Onderzoek toont aan dat de kwaliteit van het grondwater in bijna heel de stad niet voldoet aan de vooropgestelde normen van de kwaliteit van het drinkwater. Om te vermijden dat schadelijke stoffen terechtkomen in de voedselketen, neemt de stad drie voorzorgsmaatregelen:

  • Het wordt afgeraden om grondwater op te pompen of te gebruiken.
  • Ben je beheerder van een volkstuin?
    • Schakel zoveel mogelijk over op de recuperatie van regenwater ter plaatse.
    • Laat gerecupereerd regenwater aanvoeren vanuit een andere locatie.
    • Sluit je aan op het drinkwaternet.
  • Grondwater mag niet meer gebruikt worden in speelzones voor kinderen.

Voeding

  • Zelfgeteelde groenten of fruit eet je best met mate.
  • Wissel liever af met groenten of fruit die je koopt. ​Was groenten of fruit goed, voor je ze eet.
  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.

Je woont binnen een straal van 5 kilometer rond de 3M-site en in het district Antwerpen:

  • Eet geen eieren uit een tuin in deze zone.
  • Eieren van je eigen kippen horen voorlopig thuis in de huisvuilzak.
    • Afval van eigen groenten (zonder kluit) en fruit mag je wel bij het GFT-afval gooien.
  • ​Breng groenafval naar het recyclagepark.
    • Verwijder zoveel mogelijk aarde. Knip de kluit af en laat die in je tuin. 


Woon je binnen een straal van 5 kilometer rond de 3M-site? Neem deel aan het gratis bloedonderzoek van de Vlaamse overheid.

Je woont in het district Antwerpen, Berendrecht-Zandvliet-Lillo of Ekeren, of in die delen van de districten Berchem en Borgerhout binnen de ring:

  • Eet maximaal 1 ei uit een tuin in deze zone per week.
  • Eieren en afval van groenten en fruit geef je mee met het GFT-afval.
  • Breng groenafval naar het recyclagepark.
    • Verwijder zoveel mogelijk aarde. Knip de kluit af en laat die in je tuin.
       

De gebieden met verhoogde PFOS-concentraties in de toplaag van de bodem situeren zich niet in een cirkel rond de 3M-site in Zwijndrecht. Wel eerder in een noordoost-zuidwest georiënteerde ovaal, met uitzondering van enkele lokale vervuilde sites waar al voorzorgsmaatregelen gelden. Daarom zijn sinds 12 september 2022 de voorzorgsmaatregelen die gelden in een straal van 10 kilometer rond 3M, opgeheven in de districten:

  • Merksem
  • Deurne
  • Wilrijk
  • Hoboken
  • Borgerhout extra muros
  • Berchem extra muros

 

Het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo viel buiten de oorspronkelijke no regret-zone, die zich uitstrekt binnen een straal van 10 kilometer rond de 3M-site. Maar onderzoek toont aan dat in het district PFAS-waarden werden gemeten die vergelijkbaar zijn met die in de no regret-zone rond de 3M-site. Omdat het district ook een landelijk karakter (moestuinen, kippen, ander kleinvee, …) heeft, is het gebied kwetsbaarder. Daarom gelden er sinds 12 september 2022 ook voorzorgsmaatregelen in het district Berendrecht-Zandvliet-Lillo.

Voorzorgsmaatregelen rond vervuilde sites

Op de site

  • Speel niet in of met het grondwater. 

Lees meer over groenzone IJsvogelstraat.

U woont in de zone tussen 0 en 100 meter van de site

Voeding

  • Eet geen zelfgeteelde groenten of zelfgeteeld fruit.
  • Eet geen eieren van eigen kippen.
  • Eet geen zelfgekweekt kleinvee, zoals kippen en konijnen.
  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit u aan op het openbaar waterleidingnet.

Tuin

  • Gebruik uw compost niet als meststof voor uw tuin.
  • Gebruik grondwater niet om uw moestuin te sproeien of zwembad(jes) te vullen.
  • Vermijd dat braakliggende grond, losse grond of zandhopen wegvliegen:
    • Bedek met grasmatten, bodemdoeken, boomschors of kiezels.
    • Zaai in met gras of een andere dichte begroeiing.

Hygiëne

  • Was regelmatig uw handen, zeker voor de maaltijden.
  • Maak uw huis binnen schoon met water.
  • Maak verharde delen buiten schoon met water, zoals oprit en terras.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Op de site

  • Laat kinderen niet spelen op het onverharde terrein.
  • Vermijd dat braakliggende of losse grond verstuift of verwaait.

U woont in de zone tussen 0 en 100 meter van de site

Voeding

  • Eet zelfgeteelde gewassen met mate. Wissel af met groenten en fruit die u koopt.
  • Was groenten en fruit goed met water voor u ze eet.
  • Eet maximaal 1 ei per week van eigen kippen.
  • Let op: voor kinderen tot 12 jaar, personen met een zwakke gezondheid, vrouwen die zwanger zijn, zwanger willen worden of borstvoeding geven gelden andere maatregelen:
    • Eet geen zelfgeteelde groenten of zelfgeteeld fruit.
    • Eet geen eieren van eigen kippen.
    • Eet geen zelfgekweekt kleinvee zoals kippen en konijnen.
  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit u aan op het openbaar waterleidingnet.

Tuin

  • Gebruik uw compost niet als meststof voor uw tuin.
  • Gebruik grondwater niet om uw moestuin te sproeien of zwembad(jes) te vullen.
  • Vermijd dat braakliggende of losse grond wegvliegt.

Hygiëne

  • Was regelmatig uw handen, zeker voor de maaltijden.
  • Maak uw huis binnen schoon met water.
  • Maak verharde delen buiten schoon met water (bv. oprit en terras).
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals uw auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Op de site

  • Laat kinderen niet spelen op het onverharde terrein.
  • Maak het verharde terrein regelmatig schoon met water.
  • Vermijd dat braakliggende of losse grond verstuift of verwaait.

Je woont in een zone tussen 0 en 100 meter van de site

  • Voeding
    • Eet zelfgeteelde gewassen met mate. Wissel af met groenten en fruit die je koopt.
    • Was groenten en fruit goed met water voor je ze eet.
    • Eet maximaal 1 ei per week van eigen kippen.
    • Let op: Voor kinderen tot 12 jaar, personen met een zwakke gezondheid, vrouwen die zwanger zijn, zwanger willen worden of borstvoeding gelden andere maatregelen:
      • Eet geen zelfgeteelde groenten of zelfgeteeld fruit.
      • Eet geen eieren van eigen kippen.
      • Eet geen zelfgekweekt kleinvee zoals kippen en konijnen.
    • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
    • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Tuin
    • Gebruik je compost niet als meststof voor uw tuin.
    • Gebruik grondwater niet om je moestuin te sproeien of zwembad(jes) te vullen.
    • Vermijd dat braakliggende of losse grond wegvliegt.
  • Hygiëne
    • Was regelmatig je handen, zeker voor de maaltijden.
    • Maak je huis binnen schoon met water.
    • Maak verharde delen buiten schoon met water (bv. oprit en terras).
    • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals je auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Je woont in een zone tussen 100 en 500 meter van de site

  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Gebruik grondwater niet om uw moestuin te sproeien of zwembadjes te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals uw auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Op de site

  • Laat kinderen niet spelen op het onverharde terrein.
  • Maak het verharde terrein regelmatig schoon met water.
  • Vermijd dat braakliggende of losse grond verstuift of verwaait.

Je woont in een zone van 100 meter rond de site van de brandweerkazerne

  • Voeding
    • Eet zelfgeteelde gewassen met mate. Wissel af met groenten en fruit die je koopt.
    • Was groenten en fruit goed met water voor je ze eet.
    • Eet maximaal 1 ei per week van eigen kippen.
    • Let op: Voor kinderen tot 12 jaar, personen met een zwakke gezondheid, vrouwen die zwanger zijn, zwanger willen worden of borstvoeding gelden andere maatregelen:
      • Eet geen zelfgeteelde groenten of zelfgeteeld fruit.
      • Eet geen eieren van eigen kippen.
      • Eet geen zelfgekweekt kleinvee zoals kippen en konijnen.
    • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
    • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Tuin
    • Gebruik je compost niet als meststof voor uw tuin.
    • Gebruik grondwater niet om je moestuin te sproeien of zwembad(jes) te vullen.
    • Vermijd dat braakliggende of losse grond wegvliegt.
  • Hygiëne
    • Was regelmatig je handen, zeker voor de maaltijden.
    • Maak je huis binnen schoon met water.
    • Maak verharde delen buiten schoon met water (bv. oprit en terras).
    • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals je auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

De resultaten van de bodemstaalanalyses zijn geruststellend waardoor de voorzorgsmaatregelen voor bodemgebruik worden geschrapt. Onderstaande maatregelen gelden wel nog steeds.

Je woont in een zone van 500 meter rond de site Brandweerkazerne Jules Moretuslei 150, Wilrijk

  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Gebruik grondwater niet om je moestuin te sproeien of zwembadjes te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals uw auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Je woont in een zone van 500 meter rond de Toekomstlaan 1

  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Gebruik grondwater niet om uw moestuin te sproeien of zwembadjes te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals uw auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare putwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Je woont in een zone van 500 meter rond AZ Monica

  • Eet zelfgeteelde gewassen met mate. Wissel af met groenten en fruit die u koopt.
  • Was groenten en fruit goed met water voor u ze eet.
  • Eet maximaal 1 ei per week van eigen kippen.
  • Deze personen eten best geen eieren van eigen kippen:
    • Kinderen tot 12 jaar
    • Personen met een zwakke gezondheid
    • Vrouwen die zwanger zijn, zwanger willen worden of borstvoeding geven
  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Gebruik grondwater niet om uw moestuin te sproeien of zwembadjes te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals uw auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Je woont in een zone van 500 meter rond het Lobroekdok

  • Drink geen putwater.
  • Gebruik grondwater niet om thee, koffie of ijsblokjes te maken, of om ermee te koken.
  • Gebruik grondwater niet om je moestuin te bevochtigen of zwembad(jes) te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals je auto wassen, toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Op de site en in een zone van 500 meter rond de site

  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Gebruik grondwater niet om thee, koffie of ijsblokjes te maken, of om ermee te koken.
  • Gebruik grondwater niet om je moestuin te bevochtigen of zwembad(jes) te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals je auto wassen, toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Op de site

  • Laat kinderen niet spelen op het onverharde terrein.
  • Maak het verharde terrein regelmatig schoon met water.
  • Vermijd dat braakliggende of losse grond verstuift of verwaait.
  • Bedek losse grond met grasmatten, bodemdoeken, boomschors of kiezels.
  • Of zaai losse grond in met gras of een andere dichte begroeiing. Doe dat ook met zand- of grondhopen.
     

Je woont in de zone tussen 0 en 100 meter van de brandweerkazerne

  • Voeding
    • Eet geen zelfgeteelde groenten of zelfgeteeld fruit.
    • Eet geen eieren van eigen kippen.
    • Eet geen zelfgekweekt kleinvee zoals kippen en konijnen.
    • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
    • Kook niet met grondwater. Maak er geen thee, koffie of ijsblokjes mee.
  • Tuin
    • Gebruik je compost niet als meststof voor uw tuin.
    • Gebruik grondwater niet om je moestuin te sproeien of zwembad(jes) te vullen.
    • Vermijd dat braakliggende of losse grond wegvliegt.
    • Bedek losse grond met grasmatten, bodemdoeken, boomschors of kiezels.
    • Zaai losse grond en zandhopen in met gras of een andere dichte plant.
  • Hygiëne
    • Was regelmatig je handen, zeker voor de maaltijden.
    • Maak je huis binnen schoon met water.
    • Maak verharde delen buiten schoon met water (bv. oprit en terras).
    • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals je auto wassen, het toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Je woont in de zone tussen 100 en 500 meter van de brandweerkazerne

  • Drink geen grondwater uit grondwaterputten.
  • Gebruik grondwater niet om thee, koffie of ijsblokjes te maken, of om ermee te koken.
  • Gebruik grondwater niet om je moestuin te sproeien of zwembad(jes) te vullen.
  • Gebruik grondwater enkel voor dingen zoals je auto wassen, toilet doorspoelen of de oprit kuisen. Ook regenwater is hiervoor zeer geschikt.

Algemene aanbevelingen voor alle omwonenden van mogelijk PFAS-verontreinigde zones

  • Gezonde voeding is voor iedereen belangrijk. Bekijk hiervoor de aanbevelingen in de voedingsdriehoek.
  • Voor alle aansluitbare grondwatergebruikers: sluit je aan op het openbaar waterleidingnet.

Meer info