In 1711 stond ‘de kaak’, een stenen zuil, al op het Burgemeester Jozef Nolfplein. Hij diende toen als schandpaal. Veroordeelde misdadigers moesten er bovenop gaan staan zodat ze in het openbaar door de menigte belachelijk konden worden gemaakt. Dat gebeurde niet enkel verbaal. Soms mochten de misdadigers ook worden bekogeld met rot fruit of andere objecten.
De Kaak in Merksem deed daarnaast ook dienst als dorpspomp. De schandpaal stond immers op een waterput en werd voorzien van een pomp voor gemeenschappelijk gebruik.
Na de Franse revolutie raakte veroordeling tot de schandpaal uit de mode en verloor de Kaak haar functie. De pomp werd toen bekroond met een beeld van Sint-Bartholomeus.
In 1947 werd de Bredabaan verbreed en stond de Bartholomeuspomp in de weg. Het geheel werd volledig uit elkaar gehaald en verdween voor enkele jaren. Na aandringen van veel Merksemnaars werd het beeld terug opgericht.
