Contacteer stad Antwerpen

Het verhaal van RenéVredescentrum

“Bij een verhaal vanuit het standpunt van een kind, kan ik me echt iets voorstellen”

De Tweede Wereldoorlog had uiteraard ook een ingrijpend effect op kinderen. Wat betekende het om jong te zijn in de oorlogsjaren? Dat konden kinderen ontdekken tijdens een vertelling in Bib Vrede. Het verhaal van de 13-jarige René werd er in woord en beeld verteld. Dit was de afsluitende activiteit van het programma van Littekens van Borgerhout rond de Tweede Wereldoorlog. 

Toen Duitsland België binnenviel in mei 1940 richtte het zich onder meer op de luchthaven van Deurne. René woonde er met zijn gezin in de buurt en schrok van de luide knallen en de schokken. Zo begint het oorlogsrelaas ‘Het verhaal van René’. Het Vredescentrum werkte het uit tot een geïllustreerd verteltheater, ook wel kamishibai genoemd. Dat is een Japanse traditie waarbij een verteller van dorp tot dorp reisde om er verhalen te vertellen aan de hand van posters met een afbeelding. “Het Netflix van vroeger”, noemt Sammy het. Hij is op zaterdag 23 november de verteller van ‘Het verhaal van René’ in Bib Vrede.

Geen goednieuwsshow

De vertelling leidt de toehoorders langs verschillende aspecten van de Tweede Wereldoorlog, bekeken door kinderogen. Zo worden de soms moeilijke en ingewikkelde gebeurtenissen uit de oorlogsjaren behapbaar voor een jong publiek. Sammy vertelt hoe René en zijn familie gekluisterd rond de radio snakten naar informatie. Hij schetst hoe René en zijn vrienden met gemengde gevoelens naar de Duitse soldaten keken: ze beseften dat die hun vijanden waren, maar vonden ze ook wel supercool. Een goednieuwsshow is het verhaal niet, het leven onder de bezetting bleek zwaar met lege winkelrekken en beperkte bewegingsruimte.

‘Het verhaal van René’ volgt de chronologie van de oorlog en behandelt het bijzonder dodelijke bombardement op de Erla-fabriek in Mortsel, de landing in Normandië, de bevrijding en de V-bommen. De meest uitgewerkte passage is die waarin René met zijn klasgenoten verhuisde naar Ardooie in West-Vlaanderen. Daar waren ze veilig voor de V-bommen. René vond er een gastvrij onderkomen bij Eugenie, maar miste zijn thuis. Gelukkig mocht hij na een tijd weer naar huis. Op 8 mei 1945, 6 dagen voor Renés verjaardag, gaf Duitsland zich over en was de Tweede Wereldoorlog voorbij.

Naast generaal Montgomery

Op de knusse kussens in Bib Vrede hebben Simon (11) en Wout (9) het verhaal aandachtig gevolgd samen met hun mama Sofie. Wanneer de toehoorders vragen mogen stellen, blijkt Simon een echte kenner te zijn van de Tweede Wereldoorlog. “Ik las al heel veel boeken over de oorlog”, vertelt hij achteraf. “Deze vertelling vond ik heel interessant omdat je verneemt wat er hier in Antwerpen is gebeurd. Doordat het verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van een kind, kan je je er echt iets bij voorstellen. Als ik berichten hoor over de oorlog tussen Rusland en Oekraïne stel ik me ook allerlei dingen voor. Soms droom ik zelfs over de Tweede Wereldoorlog en stel ik me voor dat ik generaal Montgomery zie staan.”

“Omdat ik weet hoezeer Simon geïnteresseerd is in de Tweede Wereldoorlog, zijn we vandaag naar hier gekomen”, aldus Sofie die met haar gezin om de hoek woont. “Ik vind het goed dat het thema de hele maand in de kijker staat in Borgerhout. En dan is het fijn dat er ook een aanbod is voor kinderen.”

“Ik kan de Tweede Wereldoorlog moeilijk van me afzetten”, gaat Simon verder. “Laatst moest ik een boekbespreking maken, die ging over de oorlog. Ik haalde veel weetjes uit boeken in deze bib. Als ik moet kiezen tussen een strip en een boek over de Tweede Wereldoorlog, is de keuze snel gemaakt. Met mijn familie bezochten we het Holocaustmonument in Berlijn. En als ik nog wat groter ben, wil mijn opa me meenemen naar een concentratiekamp. Ik vind dat we de oorlog moeten blijven herdenken. Later hoop ik iets rond de Tweede Wereldoorlog te kunnen doen.”

Dagboek van Anne Frank

“We krijgen hier in Bib Vrede veel klassen uit het lager onderwijs over de vloer”, vertelt Sammy. “Dat zijn er maar liefst 120 per jaar, die elk 3 keer op bezoek komen. Sommige leerkrachten zetten sterk in op de Tweede Wereldoorlog. Als een klas rond dat thema werkt, is ons rek met boeken over de oorlog haast leeg. Vooral het dagboek van Anne Frank is altijd uitgeleend, ook door kinderen die het uit eigen interesse willen lezen.”
 

Deze activiteit vond plaats in het kader van de erfgoedwerking van district Borgerhout (Borgerhout Bewaart) en in samenwerking met Bib Vrede en het Vredescentrum